Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2001, Blaðsíða 23
Hjúkrunarkonurnar i Samvinnu hjúkrunarkvenna á Norður-
löndum og Sæmundur Bjarnhéðinsson, yfirlæknir á Holds-
veikaspitalanum í Laugarnesi. Fremst til vinstri á myndinni
situr Bergljot Larsson, formaður Norsk Sykepleierskeforbund,
Charlotte Munck, formaður SSN-samtakanna, Sæmundur
Bjarnhéðinsson, yfirlæknir Holdsveikraspitalans i Laugarnesi,
Christophine Mikkeline Bjarnhéðinsson, eiginkona
Sæmundar, og heiðursgestur Félags islenskra hjúkrunar-
kvenna, Hedvig Post, yfirhjúkrunarkona Welanderhjemmet í
Kaupmannahöfn, Greta Mueller, forstöðukona Frederika
Bremer-Förbundet sjuksköterskebyraa í Stokkhólmi. Önnur
röð frá vinstri: Harriet Kjær, yfirhjúkrunarkona Holdsveikra-
spitalans í Laugarnesi, Bjarney Sigriður Samúelsdóttir, hjúkr-
unarkona hjá Hjúkrunarfélaginu Líkn, Sigríður Eiriksdóttir,
formaður Félags íslenskra hjúkrunarkvenna, Magdalena
Agústa Guðjónsdóttir, yfirhjúkrunarkona á Vífilsstaðaspítala,
Sólborg Guðríður Bogadóttir, hjúkrunarkona, Bertha Wellin,
formaður Svensk Sjuksköterskeförening av 1910, Helmi
Dahlström, yfirhjúkrunarkona, Viborg Lánssjukhus i Finn-
landi, óþekkt hjúkrunarkona, Sonja Koroneff, yfirhjúkrunar-
kona í Helsingfors i Finnlandi, óþekkt hjúkrunarkona, Bugge,
forstöðukona Sindsygehospitalet i Nykobing á Sjálandi í
Danmörku, Elisabet Lind, verksmiðjuhjúkrunarkona i Svíþjóð.
Siðan þrjár hjúkrunarkonur sem eru óþekktar.
kvenna stuttu eftir heimsókn hjúkrunarkvenna Samvinnu
hjúkrunarkvenna á Norðurlöndum, sagði þetta:
það hafa verið lærdómsríkir dagar fyrir hina ungu
íslensku hjúkrunarstétt, að fá hingað brautryðjendur
á sviði hjúkrunarmála á Norðurlöndum og geta
hlustað á þessa hugsjónaríku fullhuga ræða sam-
eiginleg áhugamál. Það er ósk vor og von, að land
og þjóð, gegnum hina íslensku hjúkrunarstétt, eigi
eftir að njóta ávaxtanna af því sem sáð hefir verið á
þessum dögum.
(Hjúkrunarmótið 12.-22. júní 1927).
Samkvæmt þessum orðum hefur heimsókn hinna
erlendu hjúkrunarkvenna haft mikil áhrif á íslenskar hjúkr-
unarkonur. Þær höfðu þá eindregnu ósk að forysta hjúkr-
unarmála væru í höndum hjúkrunarkvenna eins og þekktist
á hinum Norðurlöndunum. Víða á sjúkrahúsum á hinum
Norðurlöndunum höfðu læknar ekki forystu hjúkrunarmála í
sínum höndum heldur voru það hjúkrunarkonurnar sjálfar.
Þannig vildu hjúkrunarkonur hafa það á íslandi.
Hinn 22. júní árið 1927 fóru hjúkrunarkonurnar i Samvinnu
hjúkrunarkvenna á Norðurlöndum til sins heima. Heimsókn
hjúkrunarkvennanna til íslands vakti mikla athygli bæjarbúa.
Þegar strandferðaskipið ísland sigldi úr höfn klukkan 8 að
kvöldi hafði fjöldi fólks safnast saman við bryggjuna til að
kveðja hjúkrunarkonurnar. Þessi mynd var tekin við það tæki-
færi. Sænska hjúkrunarkonan, Bertha Wellin, kallaði frá þilfari
skipsins þegar það lagði frá bryggju: „Lifi ísland og íslend-
ingar,“ og fólkið á hafnarbakkanum tók undir með húrra-
hrópum. Vel heppnaðri og skemmtiiegri heimsókn var lokið.
Urslit kosninganna
Kosningar til Alþingis fóru fram 9. júlí árið 1927. Þá var
aðeins að bíða og sjá hverjir tækju við stjórnartaumum að
þeim loknum. Fljótlega eftir að kosningaúrslit urðu kunn og
sýnt var að stjórn landsins, þ.e. íhaldsflokkurinn, var komin
í minnihluta baðst hún lausnar (Nýja stjórnin, 1927). í bók
Guðjóns Friðrikssonar, Dómsmálaráðherrann. Saga
Jónasar Jónssonar frá Hriflu, segir að sjaldan hafi orðið
eins afgerandi umskipti á stjórn landsins og dagana 26.
og 27. ágúst árið 1927. Frá völdum fór stjórn íhaldsflokks-
ins en við tók stjórn Framsóknarflokksins. Og þeir sem
voru þungmiðjumenn í þessari nýju stjórn voru Tryggvi
Þórhallsson, sem varð forsætisráðherra, Magnús
Kristjánsson, fjármálaráðherra, og Jónas Jónsson frá
Hriflu, dómsmála- og kirkjumálaráðherra. Dómsmálaráð-
herra var yfirmaður heilbrigðismála á þessum tíma.
Markmið Framsóknarflokksins á þessum tíma var að efla
sveitir landsins og íslenskan landbúnað (Guðjón Friðriks-
son, 1992). Þá var bara að sjá hvort hin nýja stjórn hefði í
hyggju að Ijúka við byggingu spítala fyrir alla landsmenn.
Fulltrúar í Samvinnu hjúkrunarkvenna á Norðurlöndum
höfðu óskað eftir því við Sigríði Eiríksdóttur að fá fréttir af
úrslitum Alþingiskosninganna. í skjalasafni Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga er til bréf sem Sigríður Eiríksdóttir skrif-
aði til Berthu Wellin, formanns Svensk Sjuksköterske-
förening av 1910 (sænska hjúkrunarkvennafélagsins) fljót-
lega eftir að úrslit kosninganna urðu Ijós. í bréfinu tilkynnir
Sigríður Bertu að Framsóknarflokkurinn, ráðuneyti Tryggva
Þórhallssonar, hafi tekið við stjórnartaumum. íhalds-
flokkurinn eigi enn þingmenn á þingi en þeir séu í minni-
23
Tímarit hjúkrunarfræðinga ■ 1. tbl. 77. árg. 2001