Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2001, Blaðsíða 59
möguleikum sem hjúkrunarfræðingar telja sig hafa til að
uppfylla ákveðna þætti hjúkrunarstarfsins.
Stuðningur frá samstarfsaðilum
Mælikvarðinn, sem notaður var til að mæla hve mikinn stuðn-
ing þátttakendur töldu sig fá frá samstarfsaðilum, er þýðing á
mælikvarða sem saminn var af Wynne, Clarkin og McNieve
(1992) fyrir rannsókn á vinnuálagi írskra hjúkrunarfræðinga2.
Þar er spurt um stuðning sem mismunandi samstarfsstéttir
veita hjúkrunarfræðingum. Hér er greint frá niðurstöðum á
stuðningi frá öðrum hjúkrunarfræðingum, hjúkrunardeildar-
stjórum, hjúkrunarstjórn, sjúkraliðum og læknum.
Tafla 1 sýnir að hlutfallslega flestir þátttakendur sögð-
ust fá mikinn eða nokkurn stuðning (78,5%) frá öðrum
hjúkrunarfræðingum og rúm 50% sögðust fá nokkurn eða
mikinn stuðning frá deildarstjórum, sjúkraliðum og læknum
(sjá töflu 1).
Tafla 1. Stuðningur í starfi frá ýmsum starfsstéttum að
mati þátttakenda (N=219)
Fjöldi Hlutfall (%)
Hjúkrunarfræðingum
Enginn stuðningur 6 2,7
Lítill stuðningur 16 7,3
Nokkur stuðningur 99 45,2
Mikill stuðningur 73 33,3
Vantar svar 25 11,4
Deildarstjórum
Enginn stuðningur 7 3,2
Lítill stuðningur 25 11,4
Nokkur stuðningur 77 35,2
Mikill stuðningur 45 20,5
Vantar svar 65 29,7
Hjúkrunarstjórn
Enginn stuðningur 55 25,1
Lítill stuðningur 57 26,0
Nokkur stuðningur 47 21,5
Mikill stuðningur 28 12,8
Vantar svar 32 14,6
Sjúkraliðum
Enginn stuðningur 24 11,0
Lítill stuðningur 37 16,9
Nokkur stuðningur 90 41,1
Mikill stuðningur 24 11,0
Vantar svar 44 20,1
Læknum
Enginn stuðningur 26 11,9
Lítill stuðningur 61 27,9
Nokkur stuðningur 87 39,7
Mikill stuðningur 24 11,0
Vantar svar 31 14,2
Samband bakgrunnsbreyta við stuðning frá samstarfs-
aðilum
Samanborið við aðra þátttakendur fannst hjúkrunar-
fræðingum á hjúkrunar- og dvalarheimilum þeir fá minni
stuðning frá öðrum hjúkrunarfræðingum (x2=16,83; df=3;
p<0,001). Þriðjungi (33,4%) hjúkrunarfræðinga á hjúkr-
unar- og dvalarheimilum fannst þeir fá engan eða lítinn
stuðning frá öðrum hjúkrunarfræðingum samanborið við
8,2% annarra þátttakenda.
Hjúkrunarfræðingum í heilsugæslu fannst þeir fá minni
stuðning frá sjúkraliðum en öðrum þátttakendum (x2=9,23;
df=3; p<0,05). Rúmum helmingi (55,0%) fannst þeir fá
engan eða lítinn stuðning frá sjúkraliðum samanborið við
tæpan þriðjung (32,3%) annarra þátttakenda.
Á undirmönnuðum vinnustöðum fannst þátttakendum
þeir fá meiri stuðning frá öðrum hjúkrunarfræðingum en á
vinnustöðum þar sem ekki var undirmannað (%2=10,11;
df=3; p<0,05). Þannig fannst 92,3% hjúkrunarfræðinga á
undirmönnuðum vinnustöðum þeir fá nokkurn eða mikinn
stuðning frá öðrum hjúkrunarfræðingum samanborið við
82,1% annarra þátttakenda. Aftur á móti fannst þátttak-
endum á undirmönnuðum vinnustöðum þeir fá minni
stuðning frá hjúkrunarstjórn (x2=15,38; df=3; p<0,001).
Tæpum þriðjungi (31,3%) hjúkrunarfræðinga á undirmönn-
uðum vinnustöðum fannst þeir fá nokkurn eða mikinn
stuðning frá hjúkrunarstjórn samanborið við 59,6% þar
sem ekki var undirmannað.
Starfsaldur hafði áhrif á það hversu mikinn stuðning
þátttakendum fannst þeir fá frá hjúkrunarstjórn í þá veru
að því lengri sem starfsaldur var þeim mun meiri stuðning
fundu þátttakendur frá hjúkrunarstjórn (x2=26,05; df=3;
p<0,001). Þannig fannst 27,3% þeirra sem unnið höfðu
við hjúkrun í 5 ár eða skemur þeir fá nokkurn eða mikinn
stuðning frá hjúkrunarstjórn samanborið við 59,6% þeirra
sem starfað höfðu í hjúkrun í 26 ár eða lengur.
Sterk tengsl eru á milli stöðu þátttakenda og þess
stuðnings sem þeir telja sig fá frá hjúkrunarstjórn
Öc2=48,87; df=3; p<0,0001). Þannig finnst miklum meiri-
hluta (72,9%) deildarstjóra þeir fá nokkurn eða mikinn
stuðning frá hjúkrunarstjórn en aðeins 20,4% almennra
hjúkrunarfræðinga.
Starfsánægja
Starfsánægja þátttakenda var mæld með sex spurninga-
listum sem hver mælir einn eftirtalinna þátta: ánægju með
starfið sjálft (18 spurningar), ánægju með deildarstjóra (18
spurningar), ánægju með hjúkrunarstjórn (18 spurningar),
ánægju með laun (8 spurningar), ánægju með möguleika
til stöðuhækkana (8 spurningar) og ánægju með sam-
starfsmenn (18 spurningar). Spurningar buðu upp á fimm
svarmöguleika: algeriega sammála, frekar sammála, óviss,
frekar ósammála og algerlega ósammála. Hæsta mögu-
lega skor á hverjum skala er 5 og lægsta 1 og gefur hærra
59
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 77. árg. 2001