Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2002, Blaðsíða 19
Tafla 8. Hjúkrunargreiningar sem tengjast heilablóðfollum, lungnabólgu og langvinnum lungnasjúkdómum
Heilablóðfall (CVA) % Fjöldi Lungnabólga % Fjöldi Lungnakvef, lungnaþemba og astma % Fjöldi
Trufluð loftskipti (24);
Ófulln. hreinsun önd.vega Trufluð loftskipti (17);
Skert hreyfigeta 15,1 54 (11); Ófullnægjandi öndun (5) 20,7 40 Ófullnægjandi öndun (13) 33,3 30
Skertar vamir, s.s. veikluð
Skert sjálfsbjargargeta 14,2 51 Breyting á líðan 11,9 23 húð, sár 14,4 13
Sár, veikluð húð 10,3 37 Skert sjálfsbjargargeta 11,9 23 Breyting á líðan 12,2 11
Breyting á líðan 9,8 35 Hækkaður hiti 9,8 19 Hægðatregða 6,7 6
Breyting á útskilnaði;
Hægðatregða; Niðurgangur;
Hægðatregða og hætta á 8,1 29 Þvagleki 9,3 18 Skert sjálfsbjargargeta 4,4 4
Trufluð munnleg samskipti 4,7 17 Breyting á andlegri líðan 6,7 13 Breyting á neyslu 3,3 3
Breyting á matarneyslu og
kyngingarörðugleikar 4,7 17 Veikluð húð 6,2 12 Ónóg þekking 3,3 3
Breyting á þvagútskilnaði 4,7 17 Breytt hugsanaferli 3,1 6 Ógleði 3,3 3
Breytt hugsanaferli; Breytt
Breyting á andlegri líðan 6,4 23 Skert hreyfigeta 3,1 6 skynjun 3,3 3
Svefntruflun; Kvíði;
Hætta á skaða (10); Breytt Hætta á sýkingu (4); Trufluð Hækkaður hiti; Niðurgangur;
hugsanaferli (10); Vökva- munnleg samskipti (4); Skert Skert hreyfigeta; Þvagleki /
ójafnvægi (8); Breytt skynjun athafnaþrek (3); Hætta á skaða þvagtregða (2 hver) 13,3 12
(7); Ónóg þekking (7) 11,7 42 (ásvelgingu) (3) 7,3 14
Annað 10,1 36 Annað 9,8 19 Annað 2,2 2
100,0 358 100,0 193 100,0 90
Tafla 9. Hjúkrunargreiningar sem tengjast sýkingum í húð, Parkinsonsjúkdómi og hjartasjúkdómum
Sýkingar í húð og undirliggjandi vefjum % Fjöldi Parkinsonsjúkdómur % Fjöldi Hjartasjúkdómar % Fjöldi
Veikluð húð 32,7 16 Skert hreyfigeta 21,3 10 Breyting á líðan 17,0 8
Breyting á liðan 14,3 7 Skert sjálfsbjargargeta 19,1 9 Breyting á öndun 12,8 6
Breyting á líðan, líkamleg og
Sár 8,2 4 andleg 17,0 8 Skert hreyfigeta 10,6 5
Breyttar varnir 6,1 3 Næring minni en líkamsþörf 8,5 4 Skert sjálfsbjargargeta 6,4 3
Hækkaður hiti 6,1 3 Hægðatregða 8,5 4 Hægðatregða; Niðurgangur 8,5 4
Hægðatregða 6,1 3 Hætta á skaða 6,4 3 Skert athafnaþrek 6,4 3
Skert athafnaþrek 6,1 3 Trufluð munnleg samskipti 4,3 2 Breyting á næringu 10,6 5
Skert hreyfigeta 4,1 2 Veikluð húð 4,3 2 Hækkaður hiti 4,3 2
Skert sjálfsbjargargeta 4,1 2 Annað 10,6 5 Sár, veikluð húð 8,5 4
Annað 12,2 6 Vökvaójafnvægi 6,4 3
Annað 8,5 4
100,0 49 100,0 47 100,0 47
Þegar greining er sett fram á þann hátt er hún ekki leiðbein-
andi fyrir viðeigandi hjúkrunarmeðferð. Til eru fimm mis-
munandi undirtegundir af þvagleka þar sem heiti greiningar
gefur til kynna um hvers konar þvagleka er að ræða, t.d. álags-
þvagleki, starfrænn þvagleki. Nákvæmari hjúkrunargreining
ætti að vera mun líklegri til að leiða af sér rétta hjúkrunar-
meðferð. Niðurstöður þessarar rannsóknar eru sambærilegar
við niðurstöður Lessow (1987). Hún telur að hjúkrunarfræð-
ingar hafi tilhneigingu til að setja fram of almennar eða breið-
ar hjúkrunargreiningar en setji hins vegar fram mun sértækari
orsakaþætti. Gögn þessarar rannsóknar benda einnig til þess
að svo sé hér á landi. Sem dæmi um þetta má nefna: Þvagleki
tengdur bólgubreytingu í mænu; Breyting á líðan tengd legu
og aukinni „polymyalgiu". Þá er áberandi að hjúkrunarffæð-
ingar virðast hafa mikla tilhneigingu til að nota andlega van-
líðan sem regnhlíf fyrir sálræn vandamál sjúklinga.
Ymsar rannsóknir hafa verið gerðar sem sýna hindranir fyrir
því að hjúkrunargreiningar hafi verið notaðar sem skyldi í klín-
ísku starfi hjúkrunarffæðinga (Higuchi, Dulberg og Duff, 1999;
Whitley og Gulanik, 1996). Því hefur einnig víða verið haldið
ffam að hjúkrunarffæðingum sé tamara að nota læknisffæðilegar
greiningar sjúklinga til að miðla upplýsingum sín á milli fremur
19
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 78. árg. 2002