Dagblaðið Vísir - DV - 13.10.2017, Qupperneq 42

Steinninn, Slaufan
og Stuðningurinn
Ég lærði í Finnlandi á sínum tíma, gull- og silfursmíði í hönnunarháskóla sem kallast
Lahti Design Institute. Ég tók silfur-
smíði sem aðalfag, en silfursmiðir
sinna aðallega því að búa til stærri
hluti á borði við kertastjaka, skálar
og þess háttar. Í gullsmíðanáminu
einblíndi ég hins vegar á skart-
gripasmíði og hönnun skartgripa
en það er hefðin í gullsmíði.“ Að
grunnnáminu loknu sótti Ása um að
komast í masternám við hinn virta
Aalto-háskóla í Helsinki og þaðan
útskrifaðist hún úr iðnhönnunardeild
árið 1997. Hún bjó og starfaði í Finn-
landi í samtals áratug og þar öðlaðist
hún meðal annars góða reynslu hjá
fyrirtækinu Kalevala Jewlery sem er
stærsti og þekktasti skartgripafram-
leiðandi Finna og líklegast sá stærsti
á Norðurlöndum. „Þarna fékk ég
góða innsýn í það hvernig er best að
hanna skart sem ætlað er til fram-
leiðslu í miklu magni. Það eru allt
önnur vinnubrögð en þegar smíðaðir
eru stakir gripir.“
Helsinki, Ísafjörður og Seúl
Að Finnlandsdvölinni lokinni flutti
Ása beint til Ísafjarðar þar sem hún
starfaði á gullsmíðaverkstæði og í
verslun Dýrfinnu Torfadóttur. „Það
var mjög skemmtilegt að koma
beint í þetta frábæra samfélag á
Ísafirði enda allt annar heimur en
ég hafði vanist í Helsinki. Fyrst ætl-
aði ég bara að vera á Ísafirði í þrjá
mánuði og en svo ílengdist ég og
þetta varð eitt ár. Svo fór ég þaðan
til Suður-Kóreu, eiginlega alveg
óvart. Þetta var rétt fyrir síðustu
aldamót. Netið var enn hálfgerð
nýlunda og ég var eitthvað að vafra
þar um. Langaði að finna mér
vinnu einhvers staðar í útlöndum
og ná mér í meiri reynslu. Svo lenti
ég inni á einhverri síðu þar sem var
auglýst eftir hönnuði, hún leiddi
mig á aðra síðu og svo koll af kolli
og áður en ég vissi af var ég búin
að ráða mig í vinnu til Suður-
Kóreu. Mér var sendur flugmiði,
atvinnuleyfinu var reddað og allt í
einu var ég mætt til starfa hinum
megin á hnettin-
um. Þetta var alveg
hræðilegt!“ segir
Ása og skellir upp
úr.
Einn dagur í frí á
þremur mánuðum
„Í sjálfu sér gerði ég
mér enga grein fyrir
því í hvers konar
starf ég hafði ráðið
mig,“ rifjar Ása upp,
en hún var rétt um
þrítugt þegar hún
hélt í þessa óvissu-
ferð til Kóreu.
„Ég var mest að
vinna við það sem
kallast listiðn-
hönnun. Þetta voru
til dæmis snyrti-
vöruumbúðir, seglar
á ísskápa, strokleð-
ur, pennar og bara
alls konar dótarí.
Það var enginn
verkefnaskortur á
þessari hönnunar-
stofu. Fyrstu þrjá
mánuðina í starfinu
fékk ég að taka mér
frí í einn dag. Tólf klukkustunda
vinnudagar voru normið en lengsti
vinnudagurinn var 32 tímar minnir
mig. Maður fékk aldrei yfirvinnu
greidda en þau borguðu þó kvöld-
matinn,“ segir hún
og hlær að minn-
ingunni.
Flakkaði svo um
Suðaustur-Asíu
Ása skrifar það á
þrjóskuna í sjálfri
sér að hún entist
í þessu furðulega
starfi í Suður-Kóreu
í eitt ár, eða þar til
samningi hennar
við hönnunar-
stofuna var lokið.
Þá pakkaði hún
hafurtaski sínu
saman í bakpoka og
hélt í ferðalag um
Suðaustur-Asíu.
„Ég var á flakki
í gegnum Kína, fór
niður Hong Kong,
flaug þaðan til
Taílands, Malasíu
og dvaldist svo í
Singapúr þangað til
peningarnir voru
búnir. Þá kom ég
aftur heim reynsl-
unni ríkari. Þegar
maður er búin
að vinna á stað eins og ég vann á
þarna í Suður-Kóreu þá lærði ég
auðvitað að meta litla Ísland mun
betur og upplifði þakklæti fyrir það
að fá að búa hér og starfa.“
Eitt bros getur dimmu í dagsljós breytt
Ása stofnaði sitt eigið hönnunar-
fyrirtæki, Asa Iceland, árið 2009
en undir því merki framleiðir
hún vinsælt skart sem vísar til
íslenskrar náttúru. Í ár ákvað
hún svo að slá til og prófa að
senda inn umsókn í hönnunar-
samkeppnina sem Félag íslenskra
gullsmiða og Krabbameinsfélagið
hafa haft um Bleiku slaufuna
undanfarin ár.
„Þetta var í fyrsta sinn sem ég
tók þátt í þessari hönnunarkeppni
og er þakklát fyrir að mínar
tillögur voru valdar. Ég hannaði
silfurslaufuna í hálsmeni, svo er
það hin hefðbundna næla Bleiku
slaufunnar en þriðju slaufuna,
armbandið, gerði ég í samvinnu
við danska merkið Rubz. Við
hönnun slaufunnar hugsaði ég
mikið um það að horfa inn á við.
Ég velti fyrir mér hinum áhrifa-
ríku orðum í ljóði Einars Ben
um Einræður Starkaðar, að eitt
bros gæti dimmu í dagsljós breytt
og hversu gott það er að fá, og
sýna öðrum stuðning. Viðleitni
mín til að túlka þetta felst meðal
annars í því að steinninn er kjarni
hönnunarinnar en slaufan sjálf er
stuðningurinn við steininn. Þetta
rímar á sama tíma við grund-
vallarprinsippin í gullsmíðinni
þar sem gullið, eða málmurinn, er
alltaf stuðningur við steininn.“
„Áður
en ég
vissi af var ég
búin að ráða
mig í vinnu til
Suður-Kóreu.
Mér var sendur
flugmiði, at-
vinnuleyfinu var
reddað og allt
í einu var ég
mætt til starfa
hinum megin
á hnettinum.
Þetta var alveg
hræðilegt!
„Ég velti fyrir
mér hinum
áhrifaríku orðum
í ljóði Einars Ben
um Einræður
Starkaðar, að eitt
bros gæti dimmu í
dagsljós breytt og
hversu gott það
er að fá, og sýna
öðrum stuðning.
M
YN
D
SI
G
RY
G
G
U
R
AR
I
Ása Gunnlaugsdóttir, hönnuður Bleiku slaufunnar
2017, hefur starfað við skartgripahönnun á Ísafirði,
í Helsinki og í Seúl í Suður-Kóreu. Hún hefur átt
viðburðaríka ævi og býr að mikilli reynslu sem hefur
meðal annars veitt henni innblástur og framkallað
þakklæti fyrir það að fá að búa á Íslandi.