Dagblaðið Vísir - DV - 20.10.2017, Blaðsíða 17
umræða 17Helgarblað 20. október 2017
staddir, allslausir og mállausir
að heita mátti. Ég fékk enska
kennslubók um veturinn og var
búinn að læra dálítið í henni og
gat ofurlítið talað og var skárstur,
þótt lítið væri.“ Hann notar ensku
eðlilega líka yfir fyrirbæri sem
hann þekkti ekki að heiman,
og litar það frásögn hans á
mjög skemmtilegan hátt; þegar
hópurinn sem hann er með ferð-
ast í lest þá skipta þeir sér niður
á körin; hann stundar veiðað á
rabitum og kattfiski, að ekki sé
minnst á pikk og pæk.
Ávallt þakklátur guði og lífinu
Eitt af því sem gerir frásögn Sig-
urðar af ævi sinni jafn geðuga og
raun ber vitni er að hann kvart-
ar aldrei, kennir ekki öðrum um,
liggur gott orð til nær allra, og
hann er þakklátur guði sínum
fyrir allt sem lánast í hans lífi.
Þegar Margrét eiginkona hans
kemst loks vestur og alla leið til
Kanada þar sem hann dvelst, þá
er það ekki beiskjan yfir þeirra
sára aðskilnaði og óvissunni sem
þau máttu búa við sem litar frá-
sögn hans, heldur innilegt þak-
klæti til hans góða guðs fyrir að
þau fengu eftir allt saman að
sameinast á ný.
Höfundinum liggur eins og
áður sagði gott orð til nær allra,
og hann hefur hlýlegt samband
við fólk af öllu þjóðerni þar
vestra; í viðræðum við indversk-
an mann sem verður á vegi hans
verða þeir þess áskynja að tungu-
mál þeirra eru greinilega skyld
og mörg orð samstofna, með-
al annars hundur og köttur. Um
landa sína segir hann: „Ég ætla
að lýsa fólkinu í Nýja-Íslandi eins
og það kom mér fyrir sjónir. Það
var þægilegt, greiðvikið og sam-
hent og eins og einn maður í öll-
um málum, bæði pólitík og safn-
aðarmálum. Það voru allir með
frjálslyndu stjórninni um kosn-
ingar, og allir virtust glaðir og
ánægðir með kjör sín, þótt þeir
væru ekki ríkir.“
En svo kom sundrung og
ósamlyndi
Eins og þeir vita sem fengið hafa
veður af sögu Vestur-Íslendinga
þá hófust þar fljótt illvígir flokka-
drættir út af minniháttar trú- eða
safnaðarmálum; ein grein mót-
mælendakirkjunnar fór í hat-
rammar deilur við aðra. Er þetta
þeim mun undarlegra að í þús-
und ára sögu Íslendinga heima
í gamla landinu hafði mönnum
eiginlega aldrei þótt taka því að
láta trúarkrytur mynda vík milli
vina, og má nærri geta að þetta
hafi fallið jafn jákvæðum manni
og jafn miklum vini Drottins og
Sigurði Ingjaldssyni mjög illa.
Enda skín það úr eftirfarandi til-
vitnun:
„En þá kom sú sorglega
breyting að Magnús Skaftason
skipti um trúarskoðun sína, sem
öllum er kunnugt. Eftir það skipt-
ist fólk í 2 flokka í trúmálum og
pólitískum málum, og hófst þá
sundrung og ósamlyndi manna
á milli, sem mér hefur virst halda
áfram síðan.“
Þessar trúardeilur voru
þannig að þótt Halldór Laxness,
þá kornungur maður færi upp
úr 1920 til Nýja heimsins, líklega
með það fyrir augum að dveljast
í hópi landa sinna þar, þá gafst
hann upp og flúði allt þetta stagl
og nagg um smáatriði. En lík-
lega fáum við aldrei að vita hvort
hann hitti fyrir höfundinn Sigurð
Ingjaldsson í þeirri heimsókn,
eins gaman og hefði nú verið að
hugsa til þess, en sá síðarnefndi
lifði til jóla 1933.
Sigurður segir frá því á einum
stað að hann hafi, eftir að hann
kom vestur, sent bréf heim til Ís-
lands með fréttum af sínum hög-
um, og bætir því svo við að það
bréf hafi þótt fróðlegt og greinar-
gott, sem það hefur líka án efa
verið. Kannski er það þess vegna
sem hann fékk þá hugmynd
að fara að skrifa þessa miklu
ævisögu sína, sem ber einmitt
greinargóðum og sterkminnug-
um manni vitni, sem segir frá á
einföldu og kjarnmiklu alþýðu-
máli sem unun er að lesa.
Og falleg er myndin sem
lesendur hljóta að fá í hugann af
gamla fátæka Íslendingnum sem
í hárri elli situr á sléttum Norður-
Ameríku og skrifar stóra bók um
allt sitt viðburðaríka líf. n
„Öll frásögnin,
um ferð Sigurðar
þangað vestur, með við-
komu í Englandi, og kom-
una til Nýja heimsins og
atvinnuleit hans og lífs-
baráttu er næstum ein-
stæð og afar falleg.
Bubbi Ævisaga Sigurðar
Ingjaldssonar er ein af hans
uppáhaldsbókum. Mynd Brynja