Dagblaðið Vísir - DV - 20.10.2017, Qupperneq 6

6 Helgarblað 20. október 2017fréttir„Ég var í áfalli eftir
þessa meðferð.
Það hafði oft verið öskr-
að á mann og skammast
en þarna var farið út yfir
öll velsæmismörk. Þetta
var hreint ofbeldi.
engin GPS-tæki í bílnum heldur
byggðist þetta aðeins á kjaftasögu.
Það eru léleg rök fyrir því að reka
einstakling og svipta hann lífs-
viðurværinu,“ segir Karl.
Pylsubréf kom í veg fyrir bónus
Þeir segjast einnig hafa barist af
hörku gegn tilhneigingu fyrir-
tækisins til þess að færa sífellt
fleiri verkefni undir launabón-
us starfsmanna án samráðs við
verkalýðsfélögin. „Bónusinn var
skilgreindur í kjarasamningum
og byggðist á ýmsum verkefnum,
eins og til dæmis að sjá til þess
að starfstöðvarnar væru hrein-
ar og snyrtilegar og að verkfær-
um væri komið fyrir á sínum stað
að lokinni notkun. Þegar öll slík
umgengni var komin í gott lag þá
var það tilhneiging stjórnenda að
breyta verkefnum í bónuskerfinu
fyrirvaralaust sem gerði það að
verkum að aldrei var hægt að ná
100 prósent bónus. Við börðumst
hart gegn þessu og höfðum bet-
ur en það mislíkaði yfirmönnum
mjög,“ segir Karl.
Ívar bendir á að kerfið hafi
ekki verið mjög hvetjandi og í
raun og veru algjört rugl að þeirra
mati. „Kerfið náði yfir heilan
mánuð en ef eitthvað fór úrskeið-
is þá féll bónusinn niður þann
daginn. Við fengum það álit hjá
Vilhjálmi Birgissyni, hjá Verka-
lýðsfélagi Akraness, að það væri
eðlilegt að við fengjum að með-
altali um 80 prósent af heildar-
bónusnum á hverjum degi. Ef við
stóðum okkur óaðfinnanlega var
bónusinn samt alltaf í þessum 80
prósentum og allt dregið upp til
þess að reyna að svipta okk-
ur bónusnum þann daginn.
Lítill álmoli úti í horni eða
eitt pylsubréf í einhverj-
um bíl varð til þess að
bónusinn var felldur niður,“ segir
Ívar Örn.
Starfsmaður settur í leyfi í
kjölfar slyss
Þá hafi þeir gagnrýnt fyrirtækið fyrir
að reyna að hylma yfir slys með öll-
um tiltækum ráðum. Ef það gengi
ekki væri skuldinni skellt alfarið á
starfsmenn. „Norður ál reynir
allt til þess að hylma yfir
slys og svína á réttind-
um starfsmanna,“ segir
Karl. Hann og Ívar
Örn benda á alvar-
legt vinnuslys sem
varð þann 22. mars
síðastliðinn þegar
tveir kranar skullu
saman með þeim af-
leiðingum að svoköll-
uð skautbrúarlyfta,
sem er nokkur
tonn að
þyngd, slóst í kvenkyns starfs-
mann sem slasaðist illa. Viðbrögð
Norður áls voru þau að setja starfs-
mann, sem stjórnaði krananum, í
leyfi. Maðurinn var niðurbrotinn
í kjölfar slyssins en hann hlúði að
samstarfskonu sinni af alúð þar til
hjálp barst.
„Þetta var góður starfsmaður
sem hafði unnið hjá Norðuráli í 14
ár. Sökinni var strax skellt á hann
með opinberri yfirlýsingu þar sem
fyrirtækið útilokaði að kraninn
sem hann vann á gæti hafa bilað,“
segir Karl. Maðurinn var sendur
í leyfi í nokkra daga en átta dög-
um síðar var hann rekinn frá fyrir-
tækinu. „Það er rannsókn í gangi
varðandi hvað fór úrskeiðis þenn-
an dag. Það eru skynjarar á krön-
unum sem eiga að koma í veg fyrir
að þeir geti rekist saman og því alls
óvíst að um mistök hjá starfsmann-
inum hafi verið að ræða. Þrátt fyr-
ir það er honum hent út eins og
rusli áður en málið er svo mikið
sem rannsakað,“ segir
Ívar Örn og bendir á
að von sé á skýrslu Vinnueftirlits-
ins varðandi rannsókn málsins á
næstunni.
Starfsmönnum fækkað
Þá benda þeir Karl og Ívar Örn á að
margir samstarfsmenn þeirra hafi
verið látnir fara vegna slysa sem
Norðurál kenni starfsmönnum al-
farið um. Eftir að þeir hættu störfum
hafi einn góður starfsmaður ver-
ið að keyra krana en annar reynd-
ur starfsmaður hafi verið að fikta
í kaðli. Einhvern veginn flæktist
hönd hans í kaðlinum með þeim af-
leiðingum að hann handleggsbraut
sig. Norðurál brást við með því að
segja stjórnanda kranans upp störf-
um, en sá hafði starfað hjá fyrirtæk-
inu við góðan orðstír um árabil.
Að þeirra sögn var víða pottur
brotinn í öryggismálum starfs-
manna og heilsu þeirra stefnt í
hættu með sívaxandi kröfum um
aukin afköst. „Þegar við störfuð-
um hjá Norðuráli voru
58 manns á vakt-
inni. Núna eru
40 starfsmenn á sömu vakt en sömu
kröfur eru um afköst. Afleiðingin
er sú að starfsmenn fá aðeins 30
mínútna matarhlé á 12 tíma vökt-
um, annars eru þeir „úti á gólfi“ að
vinna. Það er tímaspursmál hvenær
banaslys verður,“ segir Ívar Örn.
Þeir segja að um þriðjungur af
krönum fyrirtækisins sé orðinn um
úreltur – um fjörtíu ára gamlir. „Það
fást ekki varahlutir í þá lengur og því
er verið að redda þeim um allan bæ
eða að varahlutirnir séu smíðaðir
á staðnum,“ segir Karl. Þegar fyrir-
tækið hefur fjárfest í nýjum krönum
sé síðan sparað á kostnað öryggis
starfsmanna. „Hjá Alcoa eru starfs-
menn í lokuðum búrum í krönun-
um sem verja þá gegn mengun í
verksmiðjunni. Hjá Norðuráli var
ekki fjárfest í þessum búrum því
þau þóttu of dýr,“ segir Ívar Örn.
„Ef maður veiktist þá var
maður einfaldlega rekinn“
Á árunum sem tvímenningarnir
unnu hjá Norðuráli fengu
starfsmenn aðeins
„Norður ál
reynir allt
til þess að hylma
yfir slys og svína
á réttindum
starfsmanna Ívar Örn Hauksson (t.v) og Karl Magnússon
Störfuðu um árabil hjá Norðuráli á Grundartunga og
segja farir sínar ekki sléttar. Mynd Sigtryggur Ari