Fréttablaðið - 04.11.2017, Qupperneq 40

D-víta mín er nauðsyn legt fyr-ir heil brigt tauga kerfi, heila, hjarta og æðakerfi. Það er
nauðsyn legt fyr ir húðina, bein in,
sjón ina og heyrn ina svo nokkuð
sé nefnt og það ver okk ur fyr ir
al var leg um sjúk dómum. Rann-
sóknir gefa einnig sterkt til kynna
að D-vítamín sé í raun grund-
vallarefni til að viðhalda heilsu og
fyrirbyggja sjúkdóma en vitað er
um a.m.k. 100 mismunandi sjúk-
dómseinkenni eða sjúkdóma sem
tengjast D-vítamínskorti.
D-vítamínskortur
á norðlægum slóðum
„Sérfræðingar við Friedman School
of Nutrition Science and Policy
hafa birt rannsóknir sem gerðar
voru á skólabörnum í Boston og
sýndu að allt að 90% þeirra skorti
D-vítamín. Einnig kom þar fram
að þeir sem eru í ofþyngd, með
dökka húð og/eða lifa á norð-
lægum slóðum séu oftar í skorti en
aðrir. Þessar niðurstöður ættum
við á Íslandi ekki að hundsa þar
sem hér vantar verulega upp á að
sólin skíni nægilega mikið á okkur
og einnig eru allt of mörg börn í
ofþyngd.
Við þetta má svo bæta að lands-
könnun á mataræði 6 ára barna
á Íslandi frá 2011–2012 sýndi að
einungis um 25% barnanna
fengu ráðlagðan dagskammt
eða meira af D-vítamíni og
var neysla fjórðungs barna
undir lágmarksþörf (2,5 µg/
dag). Vonandi eru þessar
tölur orðnar betri í dag en
það er full þörf á stöðugri
umfjöllun þar sem þetta
vítamín er okkur svo lífs-
nauðsynlegt,“ segir Hrönn
Hjálmarsdóttir, heilsumark-
þjálfi hjá Artasan.
Allt að þrefaldur
dagskammtur
Í september voru svo birtar
niðurstöður klínískra rann-
sókna (við sama skóla) þar
sem skoðað var hvað það
þyrfti mikið magn í daglegri
inntöku af D-vítamíni til
að hækka gildin hjá þeim
börnum sem mældust
í skorti. Í ljós kom að
stærstur hluti barnanna
þurfti að taka 2000 a.e.
(alþjóðlegar einingar) af
D-vítamíni í 6 mánuði
til að ná ásættan-
legum gildum en
hámarksskammtur
fyrir 9 ára og eldri
er 4000 a.e. á dag.
Þetta segir okkur
að ef um D-víta-
mínskort er að
ræða, dugir ekki
að taka bara
ráðlagðan dag-
skammt, enda eru
þeir hugsaðir til
að viðhalda þeim
gildum sem fyrir
eru, ekki til að
hækka þau.
Hver eiga gildin
að vera?
Landlæknis-
embættið telur að
D-vítamín gildin
eigi ekki að fara undir
50 nmól/l og eru
það svokölluð
skortsmörk. Dr.
Michael Holick,
sem er einn helsti
sérfræðingur í
heimi um D-vítamín
og mikilvægi þess, telur
að lágmarksgildi ættu að vera 75
nmól/l og reyndar eru fleiri sér-
fræðingar þeirrar skoðunar. Ef við
erum nálægt skortsmörkum má
kannski segja að hættan á skorti
sé frekar fyrir hendi, þ.e.a.s. ef við
sleppum því að taka vítamínið inn.
Hvar fáum við D-vítamín
Þetta vítamín er ekki eins og
önnur vítamín sem við getum
fengið úr fjölbreyttri fæðu en
aðeins um 10% af D-vítamíni
koma úr matnum. Sólin er helsta
og besta uppspretta D-vítamíns
en það verður til í líkama okkar
vegna áhrifa UVB-geisla sólarinnar
á húðina. Þetta gerist eingöngu
þegar sólin er mjög hátt á lofti
og ef hún skín á stóran hluta
líkamans. Landlæknisembættið
hvetur fólk til þess að taka D-víta-
mín sérstaklega í formi bætiefna
því eins og áður kom fram er það
okkur lífsins ómögulegt að fá það
úr fæðunni eða frá sólinni nema í
takmörkuðum mæli,
D-vítamín dagur
2. nóvember er víða kallaður
D-víta mín dagurinn (og sums
staðar D-vítamín vika) þar sem
lögð er sérstök áhersla á að upplýsa
fólk um mikilvægi D-vítamíns.
Þetta er að sjálfsögðu gert með
það að leiðarljósi að bæta heilsu-
far almennings. Mikil vakning
hefur orðið á sl. árum eða áratug
hvað varðar neyslu á D-vítamíni
og sífellt fleiri rannsóknir benda
til þess að við getum stórbætt
heilsufar okkar með því að taka
inn meira af því í formi bætiefna en
sem nemur opinberum ráðlegg-
ingum. Helsta ástæðan er líklega sú
að allt of margir eru í skorti eða við
skortsmörk á meðan ráðlagðir dag-
skammtar miðast við að viðhalda
gildunum en ekki að hækka þau.
D-lúx munnspreyin frá Better
You tryggja hámarksupptöku en
með því að úða D-lúx út í kinn
förum við fram hjá meltingar-
kerfinu og tryggjum hraða og
mikla upptöku. D-lúx hentar
grænmetisætum og sykursjúkum,
sem og þeim sem eru á glútein-
lausu fæði.
Sölustaðir: Flest apótek, heilsu-
búðir og heilsuhillur verslana.
D-vítamín skortur algengur
á norrænum slóðum
Ný rannsókn sýnir að börn sem voru í D-vítamínskorti þurftu að taka allt að þrefaldan dagskammt í
sex mánuði til að ná ásættanlegum gildum. Íslendingar þurfa að taka D-vítamín allt árið um kring.
D-lúx 3000 munnúðarnir eru
til fyrir alla aldurshópa.
Hrönn Hjálmarsdóttir, heilsumark-
þjálfi hjá Artasan.
Þeir sem eru í
ofþyngd, með
dökka húð og/eða lifa á
norðlægum slóðum eru
oftar í skorti en aðrir.
Friedman School of Nutrition
Science and Policy
ERTU MEÐ STERK BEIN?
BEINVERND ER MIKILVÆG ALLA ÆVI
OSTEO ADVANCE er
fullkomin blanda fyrir beinin
• Kalk og magnesíum í
réttum hlutföllum
• D vítamín tryggir upptöku
kalksins
• K2 vítamín sér um að
kalkið skili sér í beinin
Sölustaðir: Flest apótek, heilsubúðir og heilsuhillur verslana
4 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 4 . N Óv e m B e R 2 0 1 7 L AU G A R DAG U R
0
4
-1
1
-2
0
1
7

0
4
:3
3
F
B
1
2
0
s
_
P
0
8
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
8
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
4
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
4
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
E
2
6
-0
E
1
8
1
E
2
6
-0
C
D
C
1
E
2
6
-0
B
A
0
1
E
2
6
-0
A
6
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
7
B

F
B
1
2
0
s
_
3
_
1
1
_
2
0
1
7
C
M
Y
K