Morgunblaðið - 01.04.2017, Blaðsíða 20
20 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. APRÍL 2017
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
VIÐTAL
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
„Ég hef verið sendiherra í Finnlandi
nú í tvö ár og sjö mánuði, og þar með
sendiherra fyrir Ísland á sama tíma,“
segir Andrii Olefirov, sendiherra
Úkraínu, en hann var hér á landi í
vikunni þar sem hann fundaði meðal
annars með ráðamönnum og heilsaði
upp á þátttakendur Íslands í Euro-
vision-söngvakeppninni, sem fram
fer í Úkraínu í maí.
Hann segir að þetta fyrirkomulag
hafi gefist vel, sér í lagi þar sem
sendiherra Íslands í Finnlandi,
Kristín Aðalbjörg Árnadóttir, sinni
einnig forsvari Íslands í Úkraínu.
Það séu því hæg heimatökin þegar
ríkin þurfi að skiptast á upplýs-
ingum. „Það er eitt að lesa sér til um
hlutinn og annað að fá lýsingu á hon-
um frá einhverjum sem þekkir til.“
Góð samskipti lykilatriði
Olefirov segir að hann sé heppinn
með að hafa Ísland á sínu borði, þar
sem hann telji fjölmörg tækifæri á
þessu ári til þess að styrkja tengsl
landanna tveggja. „Það mikilvægasta
í öllum samskiptum er þegar fólk
hittist og kynnist hvað öðru,“ segir
Olefirov. Hann nefnir þar Eurovisi-
on-söngvakeppnina, sem haldin verð-
ur í Kænugarði, en keppnin eigi sér
harða fylgismenn sem fari á hana.
Olefirov segist kannski ekki eiga von
á því að mjög margir komi frá Ís-
landi, þar sem ekkert beint flug sé á
milli ríkjanna, en vonast þó eftir því
að sem flestir sem vilji muni fara og
snúi til baka til Íslands með skýrari
sýn á úkraínskt samfélag.
Annað tækifæri til þess að þjóð-
irnar geti kynnst komi svo í haust,
þegar úkraínska landsliðið heimsæk-
ir Laugardalsvöllinn en fjöldi Úkra-
ínumanna fylgi því jafnan á útileiki.
„Ég vona að þeir kynnist þá gestrisni
Íslendinga.“
Getum tekið við af Rússum
Viðskipti eru þó ekki síður mik-
ilvæg til þess að styrkja samskiptin.
„Á síðasta ári tvöfölduðust viðskipti
ríkjanna, jafnvel meira,“ segir Olef-
irov en andvirði þeirra viðskipta
nemur um 70 milljónum evra. Aukn-
ingin er að miklu leyti tilkomin vegna
þess að Íslendingar selji mun meira
af fiski og fiskafurðum til Úkraínu en
áður. Að einhverju leyti sé það vegna
innflutningsbanns Rússa, sem sett
var í hefndarskyni fyrir þátttöku Ís-
lands í refsiaðgerðum gegn sér. „En
þá er vert að nefna það að í Úkraínu
búa um 45 milljónir manna og landið
er hið stærsta að flatarmáli í Evrópu,
við gætum auðveldlega tekið við hlut-
verki Rússa sem markaður fyrir fisk-
inn ykkar,“ segir Olefirov.
Að lokum nefnir sendiherrann að
hann hafi rætt við Guðlaug Þór
Þórðarson utanríkisráðherra
um möguleikann á auknu sam-
starfi þegar kemur að nýtingu
jarðvarma til orkuframleiðslu.
„Ég veit ekki hvort Íslend-
ingum sé það almennt kunnugt að
fyrir um tveimur árum gerðu þjóðir
okkar með sér samkomulag um
samstarf í orkumálum og á síðasta
ári kynntu Íslendingar mikilvægt
skjal um það hvernig Úkraínu-
markaður gæti nýtt sér jarð-
varmaorku í vesturhluta landsins.
Þar gætu Íslendingar fjárfest og
báðar þjóðir hlotið ágóða af.“ Olef-
irov bætir við að það gæti orðið mik-
ilvægt skref í að gera Úkraínu óháða
öðrum um orkuframleiðslu og að Ís-
lendingar gætu verið þar í far-
arbroddi.
Bjartsýnn á að lausnin finnist
Talið berst að Úkraínudeilunni,
sem nú hefur staðið yfir í rúm þrjú
ár. Olefirov segir Úkraínumenn
þakkláta fyrir þann stuðning sem Ís-
lendingar hafi sýnt landinu á síðustu
árum bæði með stuðningsyfirlýs-
ingum og þátttöku í refsiaðgerðum
gegn Rússum fyrir innlimun þeirra á
Krímskaganum. Olefirov segir þá að-
gerð hafa verið kolólöglega með vís-
an til þeirra samninga sem ríktu á
milli ríkjanna um landamæri þeirra.
Í raun megi líkja tökunni á Krím-
skaga við það þegar Þjóðverjar tóku
Súdetahéruðin af Tékkóslóvakíu árið
1938. Samskipti ríkja á 21. öld geti
ekki farið fram með þeim hætti.
Olefirov segist bjartsýnn á að deil-
an muni leysast innan skamms.
Markmið Pútíns hafi verið að jað-
arsetja Úkraínu, en að hann hafi í
raun aðeins náð að jaðarsetja sjálfan
sig. „Við munum fá Krímskagann til
baka, en það verður gert með lögleg-
um hætti, ekki með hervaldi.“
Olefirov segist átta sig á því að
sumir Íslendingar gætu spurt sig
hvers vegna þeir ættu að styðja við
Úkraínu í deilunni, sérstaklega ef
það bitnaði á útflutningsgreinum
okkar. „Svar mitt væri að spyrja í
hvernig heimi Íslendingar vildu búa?
Þið tilheyrið hinum vestræna heimi
og ég trúi því að flestir Íslendinga
vilji búa þar áfram, þar sem gildi lýð-
ræðis og málfrelsis, sem Ísland er
þekkt fyrir, ráða ríkjum. Ég myndi
segja ykkur að við værum að verja
þessi gildi þegar við leyfum ekki
Rússum að taka yfir landið okkar,“
segir Olefirov. „Þetta snýst ekki bara
um Úkraínu heldur um gildi lýðræð-
isins gegn þeim sem brutu gegn þeim
gildum. Verðgildi peninga er minna
en þau verðmæti sem felast í vörn
fyrir mannréttindi og þau alþjóðalög
að landamæri ríkja eigi að halda í
heiðri.“
Þakklátir fyrir stuðninginn
Andrii Olefirov, sendiherra Úkraínu á Íslandi, segir mörg tækifæri til að auka samstarf ríkjanna
Íslendingar hafa aukið mjög útflutning sinn til Úkraínu Úkraínudeilan snýst um að verja gildi
Morgunblaðið/Golli
Sendiherra Andrii Olefirov, sendiherra Úkraínu á Íslandi, segir mörg tækifæri á auknu samstarfi ríkjanna.
Ísland og Úkraína mætast 5. sept-
ember á Laugardals-
velli í undankeppn-
inni fyrir heims-
meistaramótið í
knattspyrnu karla
sem haldið verður
í Rússlandi árið
2018.
Olefirov vildi
ekki spá fyrir um
úrslit leiksins, en
fyrri leik liðanna í
Kænugarði lauk
með 1:1 jafntefli. „Ég
vona auðvitað að úrslitin verði
góð fyrir mína menn og að við
getum unnið góðan og heiðvirðan
útisigur en á sama tíma óska ég
íslenska landsliðinu góðrar vel-
gengni.“
Olefirov segir að hann öfundi
alla þá sem hafi farið til Nice og
fengið að sjá með eigin augum
hinn ótrúlega leik þegar Íslend-
ingar unnu Englendinga 2:1 á
Evrópumótinu síðastliðið sumar.
„Þetta var ótrúlegt og í Úkraínu
eru margir sem dást að íslenska
landsliðinu.“
Liðið á sér marga
aðdáendur í Úkraínu
ÍSLENSKA KARLALANDSLIÐIÐ
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Breyta þarf skipulagi verkalýðs-
hreyfingarinnar, sem hefur ekki
þróast í takt við tímann, stéttarfélög
eru of mörg og mörg þeirra reyna að
tryggja tilveru sína með því að taka
sem flesta í félagið. Þetta veikir fé-
lög og kemur í veg fyrir að til verði
sterk félög sem einbeita sér að hags-
munagæslu fyrir ákveðna hópa.
Þetta skrifar Guðmundur Ragn-
arsson, formaður VM, í pistli á vef-
síðu félagsins.
„Við verðum að vinna hratt í að
koma þessum breytingum á, enda er
það að koma betur og betur í ljós að
það er kominn undirboðsmarkaður í
félagsgjöld stéttarfélaga þar sem fé-
lög laða til sín félagsmenn með lág-
um félagsgjöldum. Hvað gera svo
þessi félög? Til að reka sig taka þau
peninga úr sjóðum sem ekki eru ætl-
aðir í rekstur þeirra og hafa ekki
innri styrk til að fara í aðgerðir,“
skrifar hann.
Guðmundur segir í samtali að
þetta séu hugleiðingar hans til að
koma í gang umræðu um þessi mál.
Kveikjan er ekki síst sjómannaverk-
fallið í vetur en þá kom félaginu á
óvart í kjaradeilunni fyrir vélstjóra á
fiskiskipum „að ótrúlega margir vél-
stjórar hafa farið í sjómannafélög
sem eru með þak á félagsgjöldum.
Það sem merkilegast er við þetta er
að með þessu eru þeir að veikja VM
og gera félaginu erfiðara að berjast
fyrir hærri launum vélstjóra á fiski-
skipum. Í síðustu samningum voru
þessi sjómannafélög ekki tilbúin til
að styðja kröfu VM um að hækka
hlut vélstjóra á uppsjávarskipum í
það sama og er á frystitogurunum.
Því má segja að okkar félagar fóru í
stéttarfélög sem eru á móti því að
launin þeirra hækki. Er þetta ekki
svolítið galið?“
Guðmundur nefnir Sjómanna- og
vélstjórafélag Grindavíkur (SVG) í
samtali við Morgunblaðið sem hafi
boðið þak á félagsgjöld. Eins og
fram hefur komið hafnaði miðstjórn
ASÍ því að veita SVG 62 milljóna
styrk úr Vinnudeilusjóði ASÍ en
hratt gekk á verkfallssjóð SVG í
verkfallinu.
Guðmundur segir ólíku saman að
jafna hvernig stéttarfélög eru í
stakk búin til að veita þjónustu,
t.a.m. að manna opinberar nefndir
sem verkalýðshreyfingin tilnefnir í
og svo getur verið stór munur á bót-
um launamanna úr sjúkrasjóðum fé-
laga, en 1% af launum rennur til
sjóðanna.
Eru í mörgum stéttarfélögum
Aðspurður segir hann að heilt yfir
hafi fyrirkomulag stéttarfélaga ekki
þróast í takt við breytingar í sam-
félaginu. Víða um land séu blönduð
stéttarfélög með takmarkaða burði
til að veita þjónustu og sinna hags-
munagæslu vegna veikrar fjárhags-
stöðu en séu samt sem áður jafnvel
að undirbjóða félagsgjöldin. Þeir
sem starfa í vél- og málmtækni-
greinum eru nú í mörgum stétt-
arfélögum. VM er stærsta félag
þeirra sem starfa í þessum greinum
en æskilegast væri að sögn hans að
einungis væri eitt landsfélag allra
sem starfa í vél- og málmtækni-
greinum.
Undirbjóða félagsgjöld
Stéttarfélög sögð of mörg og það er
talið veikja verkalýðshreyfinguna
Morgunblaðið/Árni Sæberg
ASÍ Frá ársfundi Alþýðusambands Íslands. Formaður VM segir að félög
innan sambandsins laði til sín félagsmenn með lágum félagsgjöldum.