Húnavaka - 01.05.2016, Blaðsíða 160

H Ú N A V A K A 158
átt góð bernsku- og æskuár á Svínavatni. Það fjölgaði í systkinahópnum og
krakkarnir fengust við leiki, störf og lærðu á bók eins og tíðkaðist um börn í
sveit á þeim tíma. En þegar börnin á Svínavatni stíga fyrstu skref til full orðins-
ára eru framundan gríðarlegar pólitískar, hagrænar og félagslegar breytingar á
Íslandi.
Haustið 1911, þá 16 ára gömul, fór Jóhanna til náms við Kvennaskólann á
Blönduósi. Þar var hún tvo vetur. Ef gert er ráð fyrir að hún hafi byrjað í
skólanum haustið 1911 hefur hún verið við nám þar þegar óvissa ríkti um
framhald skólans því kvennaskólahúsið, sem reist hafði verið árið 1901, brann
til grunna í febrúar 1911. Skólahaldi var haldið áfram í leiguhúsnæði og
haustið 1912 var risið nýtt kvennaskólahús á Blönduósi. Snör viðbrögð í þeim
efnum sýna að skólinn naut mikils trausts. Kunnugt er að með starfrækslu
kvennaskólanna, sem komið var upp á síðustu áratugum 19. aldar og á fyrri
hluta 20. aldar, var stigið stórt skref í formlegri menntun kvenna á landinu.
Þann 19. mars 1921 giftist Jóhanna Gunnari Bjarnasyni frá Þormóðsstöðum
í Sölvadal í Eyjafirði og þau eignuðust eina dóttur, Ingibjörgu. Þau Jóhanna
og Gunnar slitu síðar samvistum eftir nokkurra ára búskap. Jóhanna bjó nærri
alla æfi sína á Svínavatni. Hún gerði ekki víðreist eins og segir í minningargrein
um hana sem séra Árni Sigurðsson skrifaði í Húnavöku 1990. Nútíma
Íslendingar eru sífellt á ferð og flugi og sumir gætu ályktað að sá sem ekki
ferðast víða væri jafnframt þröngsýnn og lítið forvitinn um nýjungar. Nú má
minna á það að í vitund þeirra Íslendinga sem hófu lífsferil sinn um og upp úr
aldamótum 1900 var hugtakið framfarir lykilorðið og var sem lýsandi viti þeim
sem hrundu af stað breytingum sem urðu á lífskjörum landsmanna á 20. öld.
Steingrímur Jóhannesson.
Mynd: Héraðsskjalasafn A-Hún.
Guðmundur Jóhannesson.
Mynd: Héraðsskjalasafn A-Hún.