Dagblaðið Vísir - DV - 06.04.2018, Blaðsíða 64

66 6. apríl 2018
E
ftir að vélin í hvítu súkkunni
minni bræddi úr sér eftir
mjög dygga þjónustu í rúm­
lega fimm ár ákvað ég að
prófa aðrar leiðir til að koma mér á
milli staða. Ég vil ekki tala um bíl­
lausan lífsstíl, því ég nota stóran
gulan bíl næstum alla daga, – en
þess á milli reiðhjól, tvo jafnfljóta
eða aðra bíla.
Merkilegt nokk hafa margir Ís­
lendingar (ég segi margir því ég vil
ekki alhæfa) mjög skrítið viðhorf
til þeirra sem kjósa að eiga ekki
bíl. Það liggur við að það sé ein­
hver svona aumingjastimpill á
þeim sem kjósa að nota strætó:
„Æ greyið. Varstu að keyra full?
Misstirðu prófið? Áttu lítinn pen­
ing?“ er gjarna viðkvæði þeirra for­
dómafullu.
Þessi viðhorf til þeirra sem velja
almenningssamgöngur fram yfir
það að eiga og reka einkabíl tíðk­
ast ekki í öðrum borgum Evrópu,
að mér vitandi. Í Kaupmanna­
höfn er það til dæmis undantekn­
ing fremur en regla að pör eða
einstaklingar reki eigin bíl. Það er
bæði dýrt og fyrirhafnarmikið og
svo er líka afar einfalt að láta sig
rúlla milli staða á reiðhjóli eða
stökkva upp í næsta strætó. Ég bjó
þar sjálf í rúm fjögur ár og keypti
ekki bíl fyrr en ég flutti aftur til
Reykjavíkur.
Slepp við útgjöld og
Streitu en fórna Sirka
korteri
En aftur að reynslusögunni. Eftir
að hafa brunað um á einkabílum
í mörg ár þótti mér kominn tími á
nýjar aðferðir. Það er strætóskýli í
einnar mínútu fjarlægð frá heimili
mínu og þaðan tekur 14 mínútur
að komast á Hlemm sem er, eins
og allir vita, orðinn frábær við­
komustaður. Svo má líka fara með
hjólið í strætó. Hví skyldi ég ekki
láta á þetta reyna?
Fyrsta skrefið var að kaupa
mánaðarkort í gegnum appið í
snjallsímanum en slíkt kostar
12.300 krónur fyrir stakan mánuð
(ein ferð kostar 460 kr.). Á meðan
ég borða hafragrautinn og bíð eft­
ir vagninum get ég samtímis fylgst
með því hvar strætóinn minn er
staddur í borginni og stokkið svo
út þegar ég sé hann nálgast bið­
skýlið mitt. Nútíma tækni! Þvílík
undur! Að komast til og frá vinnu­
staðnum á Suðurlandsbraut tekur
svo um það bil hálftíma og á með­
an mála ég mig, les fréttir, sendi
tölvupóst … nú eða spila Tetris.
Það kom mér mjög ánægjulega
á óvart hvað mér þótti afslappandi
að sitja bara og stússast eitthvað í
símanum mínum eða horfa út um
gluggann á leiðinni. Kannski má
líkja tilfinningunni við að losna
allt í einu við ósýnilegan, þungan
bakpoka sem maður er búinn að
bera í nokkur ár, án þess hafa tek­
ið eftir honum? Það er nefnilega
lúmskt stressandi að setjast inn í
kaldan bíl, berjast í gegnum um­
ferðina, fram og til baka á hverjum
degi, leita að bílastæði, borga fyrir
það, taka bensín, kaupa rúðupiss,
þrífa bílinn, láta smyrja, skipta
um dekk, finna geymslupláss fyrir
sumardekkin og svo framvegis og
svo framvegis. Og þegar allt kem­
ur til alls þá er þetta stúss ekki bara
stressandi og kostnaðarsamt, –
heldur líka tímafrek viðbót í anna­
sama tilveru nútímakonunnar.
vegir liggja til allra
átta – frá Smáralind
Til að fá úr því skorið hversu hag­
kvæmt það er að eiga og reka eigin
bíl í Reykjavík fórum við Ari Brynj­
ólfsson blaðamaður, á stúfana. Við
bárum meðal annars saman hvað
það tekur langan tíma að koma
sér á milli staða með strætó, bíl
og/eða reiðhjóli og líka hvað það
kostar.
Við byrjuðum á að gefa okkur
þær forsendur að Smáralindin
væri miðja höfuðborgarsvæðis­
ins. Svo drógum við beina línu frá
Smáralind í fjórar áttir. Áfanga­
staðirnir sem við völdum voru Eg­
ilshöll (10,8 km.), Lækjartorg (10,1
km.), Kórinn í Kópavogi (4,5 km.)
og Fjarðarkaup í Hafnarfirði (4,7.).
Óhætt er að segja að niðurstöð­
urnar hafi komið mjög á óvart. Ef
umferðarþunginn er venjulegur
þá ertu bara korteri fyrr á stað­
inn með bíl meðan hjólaferðin
og strætóferðin taka álíka langan
tíma. Það er að segja; ef ferðin
tekur 15 mínútur með fólksbíl þá
máttu reikna með að sama ferð
taki um það bil 30 mínútur með
strætó eða reiðhjóli! Og kostn­
aðurinn? Jú … ef tekið er mið af
upplýsingum á vef FÍB, Félags ís­
lenskra bifreiðaeigenda, þá kostar
það um 1,5 milljónir að eiga og
reka miðlungs stóran fólksbíl
(1.250 kg.) á ári meðan dýrasta
árskortið hjá Strætó kostar 72.000.
Beðið eftir Strætó
Flestar strætisvagnaleiðir ganga
oftar þegar flestir halda til skóla
eða vinnu, eða milli klukkan 7.00
og 9.00 á morgnana og svo aftur
milli 15.00 og 17.00. Þá fara vagn­
ar á 15 mínútna fresti og svo á 30
mínútna fresti þess á milli. Leið 1
(Hafnarfjörður – Hlemmur) og leið
6 (Spöng í Grafarvogi – Hlemmur)
ganga aftur á móti á 10 mínútna
fresti á háannatímum og síðan á
15 mínútna fresti á öðrum tímum.
Að meðaltali eru 122 strætis­
vagnar á ferðinni um höfuð­
borgarsvæðið yfir daginn en þeir
fara eftir ýmsum leiðum sem stöð­
ugt er unnið að því að bæta. Flest­
ir nota vagnana til að komast til og
frá vinnu og skóla en erlendum
ferðamönnum sem nota strætó
fjölgar líka jafnt og þétt. Á síðasta
ári voru 16 prósent notenda er­
lendir ferðamenn.
Hvað með að Hætta að
Sækja og Skutla?
Guðmundur Heiðar Helga­
son, upplýsingafulltrúi hjá Strætó,
bendir á að strætó sé líka frá­
bær valkostur fyrir upptekið fjöl­
skyldufólk.
„Krakkakortin kosta til dæmis
ekki nema 8.600 fyrir heilt ár og
ungmennakortin eru á 21.700
krónur. Ef strætóleiðirnar milli
skóla og tómstunda eru þægilegar
ættu foreldrar hiklaust að kynna
sér hvort strætó gæti ekki komið
í staðinn fyrir að sækja og skutla
enda oft mikill tími sem fer í það,“
segir hann og bendir á vef Strætó.
is eða appið vilji fólk kynna sér
frekari verð og valkosti.
„Einn þeirra er til dæmis sam­
göngustyrkurinn svokallaði
sem fyrirtæki geta boðið þeim
starfsmönnum sem nota strætó
í staðinn fyrir einkabíl. Sam­
göngustyrkurinn, sem er há­
mark 7.500 skattfrjálsar krónur á
mánuði, er mögulegur þegar fyrir­
tæki og launamenn gera skriflegt
samkomulag um nýtingu vist­
vænna samganga til og frá vinnu.
Fyrirtæki geta einnig gert samn­
ing við Strætó um Samgöngu­
kort sem veitir starfsfólki árskort í
Strætó á verði níu mánaða korts,
63.900 krónur. Ef starfsmað­
ur kaupir Samgöngukort og fær
einnig samgöngustyrk frá sínum
Ferðatími Fólksbíll Hjól Strætó
Frá - Smáralind      
Fjarðarkaup 8 mín. 15 mín. 30 mín.
Lækjartorg 14 mín. 33 mín. 29 mín.
Kórinn 8 mín. 16 mín. 12 mín.
Egilshöll 14 mín. 33 mín. 33 mín.„Ef strætó-
leiðirnar milli
skóla og tómstunda
eru þægilegar ættu
foreldrar hiklaust að
kynna sér hvort strætó
gæti ekki komið í stað-
inn fyrir að sækja og
skutla enda oft mikill
tími sem fer í það.
ferðamátar, tími og peningar:
Hvað kostar eitt korter?
margrét H. gústavsdóttir
ari Brynjólfsson
margret@dv.is / ari@dv.is
Í eftirfarandi grein er gerður
samanburður á því hversu langan
tíma það tekur að koma sér á milli
staða í höfuðborginni og hvað það
kostar:
„æ greyið.
varstu að
keyra full? misstirðu
prófið? áttu lítinn
pening?