Morgunblaðið - 23.12.2017, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. DESEMBER 2017
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Jólahelgin gengur í garð. Súspurning kann að vaknahvort helgi jólanna sé
henni samferða. Þrátt fyrir allt
er ekki ástæða til að ætla annað.
Kristin kirkja á undir högg að
sækja víða á Vesturlöndum. Það
er engin ein skýring á því en til-
gáturnar eru óteljandi. Þeir eru
til sem segja að aukin menntun
hafi ýtt undir tortryggni gagn-
vart ósannanlegum hlutum til-
verunnar. Og vissulega skín
gáfnahroki stundum í gegn í um-
ræðunni og það skrítna er að
hann er oftast heimskulegasti
þáttur hennar. Öllum hinum til-
gátunum skal sleppt að þessu
sinni, en tölurnar segja óneitan-
lega sína sögu. Söfnuðir skreppa
saman og sífellt dregur úr sókn í
guðshúsin. Þótt þess gæti ekki
enn hér er algengt víða í Evrópu
að guðshús séu afhelguð svo
selja megi þau undir aðra starf-
semi. Í Bretlandi kaupa auð-
menn upp forna prestsbústaði og
tapa ekki á því. Í afhelguðum
kirkjum kennir margra grasa í
framhaldinu, jafnvel í fyllstu
merkingu. Þar fá vöruhús og við-
urkennd verslunarstarfsemi inni
og frjóir arkitektar breyta hús-
unum svo þar megi hafa nætur-
klúbba sem slá í gegn. Háaltarið
þykir henta sérdeilis vel fyrir
þann guð sem menn vegsama
völtum fótum þar.
Mörgum þykir þyngra en tár-
um taki að horfa upp á þessa þró-
un. En þessi ytri merki skipta þó
minnstu máli. Á sama tíma og
þessi er þróunin í Evrópu
stækka söfnuðir annars staðar,
svo sem í Kína. Þegar lagt er
saman kemur í ljós að kristnum
mönnum fer enn fjölgandi, en
hafa fært sig um set. Vitað er að
yfirvöldum þessa fjölmennasta
ríkis heims er ekki um þetta gef-
ið. Fréttaskýrendur segja að
kínverski kommúnistaflokkurinn
hafi alls ekki horn í síðu jóla-
sveinsins. En Jesús Kristur, sá
krossfesti, gerir þá órólega. En
hvað sem þeim mannamun líður
þá er það þó þakkarefni að mjög
hefur dregið úr grimmilegum
viðbrögðum sem tíðkuðust lengi
eftir valdatöku kommúnista í
Kína, rétt eins og í ríki þeirra
Leníns og Stalíns þar sem þeir
túlkuðu boðorð um að menn
skyldu ekki aðra guði hafa með
sínum persónulega hætti. Guðs-
hús voru mörg sprengd í loft
upp, rifin til grunna eða tekin til
annarra þarfa. Þeir, sem þráuð-
ust við og iðkuðu trú sína, þótt
bæri lítt á því, enduðu margir í
Gúlagi kommúnismans. Margir
þeirra týndu lífi.
Það var almennt álitið að þess-
um jafningjum alþýðunnar sem
tóku sjálfa sig í guða tölu hefði
tekist að ganga á milli bols og
höfuðs á trúnni í þessu land-
mesta ríki veraldar.
En þegar múrinn hrundi og
sovét-kommúnisminn gufaði upp
fylltust kirkjur eins og á auga-
bragði á ný. Þau guðshús sem
höfðu staðið af sér fullkomna
eyðileggingu fengu fyrri veg-
semd og dýrð á ný.
Hin sanna trú var ekki höggv-
in í grjót eða geymd í steindum
gluggum. Hún var því ónæm
fyrir dýnamíti. Gullskreytingar
og heilög tákn voru vissulega
sem vitnisburður og upplífgandi
umgjörð sem hinum kristnu
söfnuðum þótti hæfa, en hvorki
upphaf þeirra né endir. Á jarðtíð
Krists og seinna lærisveina hans
og fylgjenda þeirra var kirkjan
þar sem þeir voru. Það var
merking orðsins. Trúarneistinn
leyndist ekki í rústum kirkn-
anna sem „alþýðuleiðtogar“
sprengdu í tætlur. En árásirnar
á umgjörðina sýndu að jafnvel
alræðisstjórn sem á alls kostar
við þegna sína óttast kraft
kristninnar, gildi góðleika henn-
ar og það undur að síðasti
andardráttur deyjandi manns á
krossinum, andardráttur friðar-
boðans, fékk blásið lærisveinum
hans, söfnuðum og loks millj-
örðum manna siguranda í
brjóst.
Þær alþjóðastofnanir sem um
slíkt véla segja að kristni söfn-
uðurinn sé nú sú trúarheyfing í
heiminum sem sæti mestum of-
sóknum. Það ætti að setja óhug
að öllu góðu fólki. En það er með
öfugum formerkjum um þessar
mundir. Háværar kröfur eru um
það á Vesturlöndum að trúar-
iðkun sem berst frá framandi
löndum með fólki sem leitar
skjóls í vestrænum nægta-
ríkjum sé sýnd ýtrasta tillits-
semi. Slík krafa ætti að vera
óþörf svo sjálfsögð sem hún er.
En um leið þykir ekkert að því
að fara óvægilega að hinum inn-
lenda sið, sem verið hefur vega-
nesti þjóða í eitt eða tvö þúsund
ár.
Virkum þátttakendum í
kirkjulegu starfi fækkar ár frá
ári. Stundum virðast talsmenn
safnaðanna veigra sér við að
taka svari þeirra. Það er miður,
en mun þó ekki ráða úrslitum.
Engan mann má þvinga til að
undirgangast trú, hvorki kristna
né aðra. Enda þannig fengin
gagnast hún engum. En með
sama hætti er jafn skaðlegt að
leggja stein í götu þeirra sem
sjálfviljugir vilja upplifa þá
trúarreynslu sem fært hefur svo
mörgum styrk og gæfu.
Kristnir menn fagna jólum af
sínum ástæðum og telja sig hafa
ríkar ástæður til að njóta þeirra.
Friður jólanna og fagnaðar-
erindi er þeim mikil blessun. En
sá hópur á ekki einkarétt á að
njóta jólanna.
Til að mynda í þessu landi
gengur allur þorri fólks gleði-
ríkur og glaðbeittur til jóla-
haldsins sem er framundan og
nýtur hátíðar með sínu fólki og
með sínum hætti til fulls. Hvað
sem trúarlegri afstöðu líður er
notalegt að skynja að þjóðin er á
þessum tíma nær því að vera
sem einn maður en oftast endra-
nær.
Gleðileg jól.
Gleðileg jól
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
Jóladansspor Á Árbæjarsafni tekur jólasveinn í gömlum jólasveinabúningi dansspor fyrir gesti áður en dansað er í kringum
uppátæki jólasveinsins. Gestirnir láta ekki napurt veður á sig fá heldur draga fram húfur og vettlinga. Í Árbæjarsafni má sjá
Morgunblaðið/Ha
Lúsíuhátíð Sænska félagið á Íslandi, stóð fyrir árlegri Lúsíuhátíð með tónleikum í Seltjarnarneskirkju 13. desember undir
stjórn Maríu Cerderborg. Sænska félagið hefur staðið fyrir Lúsíuhátíð og síðar tónleikum frá árinu 1954.
Morgunblaðið/Hari
Jólaball Börnin í Melaskóla skemmtu sér vel á litlu jólunum í skólanum. Það
fylgir því sérstök stemning að ganga í kringum jólatré í góðra vina hópi.
Hjálpsamur Jólasveinar eru oft stríðnir
Skógrækt Mosfellsbæjar með fjölskyldu