Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.03.2018, Blaðsíða 4

4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25.3. 2018
Von um betri framtíð
Í tæpa tvo áratugi hafa samtökinSpes rekið tvö heimili í Afríkurík-inu Tógó; í höfuðborginni Lomé
og í bænum Kpalimé. Hjónin Bera
Þórisdóttir og Njörður P. Njarðvík
hrintu af stað þessu mikla verkefni
ásamt hjónum frá Frakklandi og öðr-
um frá Tógó. Þessi þrenn hjón hafa
unnið mikið starf allar götur síðan en
á heimilunum tveimur búa um 180
börn á aldrinum 0-18 ára. Börn sem
fá nú von um að geta séð sér farborða
í framtíðinni og eignast gott líf.
Í dag er 61 barn sem á íslenska
styrktarforeldra en það er ýmist einn
eða fleiri sem styrkja hvert barn.
Gjaldið er alltaf 77 evrur á mánuði
sem á gengi dagsins í dag eru tæpar
10 þúsund krónur.
„Þetta dugar til framfærslu barns-
ins en tíu evrur eru lagðar til hliðar
og settar í menntunarsjóð; sjóð sem
hjálpar þeim þegar þau fara af heim-
ilinu í framhaldsmenntun eða starfs-
menntun,“ segir Bera.
„Þetta hefur gengið ótrúlega vel en
við erum núna að mæta erfiðleikum
því það vantar nýja styrktarforeldra.
Elstu börnin okkar eru nú að byrja að
fara af heimilinu og þá bætast ný í
hópinn sem þarf að styrkja,“ segir
Bera.
„Flest þessara barna hafa misst
báða foreldra en þónokkur eiga ann-
að foreldri á lífi sem ekki getur séð
fyrir barni sínu.“
Menntunin er mikilvæg
Sífellt er verið að betrumbæta
umhverfið fyrir börnin og nýlega var
byggt sérstakt hús fyrir
unglingsdrengina í Lomé.
„Við fundum það fljótt að það var
erfitt að hafa yngri börn og unglinga
saman. Þeir þyrftu meira frelsi, þann-
ig að í Kpalimé var byggt sér hús.
Það stendur til að gera svipað fyrir
unglingsstúlkurnar. Síðasta haust
fluttu svo unglingarnir í Lomé í nýtt
hús skammt frá aðalhúsinu en það
hefur reynst mjög vel að aðskilja
börnin frá unglingum. Þau fá að ráða
meiru og eru frjálsari. Og þau þurfa
auðvitað öðruvísi aðhald en yngri
börnin,“ segir hún.
Bera segir það hafa gengið ágæt-
lega að manna störf á heimilunum en
skóli er ekki rekinn þar heldur fara
börnin í hverfisskóla. „Við höfum
samt ráðið kennara til að koma og
hjálpa við heimanámið en síðustu tvö
ár hafa verið tíð verkföll meðal kenn-
ara. Þá höfum við þurft að veita meiri
aðstoð heima. En það er þannig í
Tógó, í þessu franska menntakerfi, að
börn geta fallið á árinu; börn
allt niður í annan bekk í
grunnskóla. Þannig að
það er mjög nauðsynlegt
að þau fái góða kennslu.“
Tveir í háskóla
Nú hafa nokkur
börn flogið úr
hreiðrinu og segir
Bera þau fylgjast
með þeim taka
fyrstu skrefin út í
lífið. „Þau eru ekki
svo mörg enn sem
komið er, en þrjár
stúlkur eru farnar
og við höfum fylgst með þeim,“ segir
hún en stúlkurnar fóru í starfsnám og
eru tvær komnar í sambúð.
„Tveir strákar eru nú
í háskóla; annar í bygg-
ingarverkfræði og
hinn í lögfræði.
Þeir búa nú í
vetur á
unglingaheim-
ilinu. Það eru
góðir náms-
menn innan um.
Við reynum að
þjálfa þau
þannig að þau
geti fengið at-
vinnu þegar þau
fara frá okkur,“
segir hún.
„Við erum alltaf að reyna að bæta
menntunarmöguleikana, en skólinn
er á frönsku en börnin eru tvítyngd.
Við höfum núna mjög góðan sálfræð-
ing í Lomé sem mun leggja fyrir
börnin greindarpróf þannig að við
höfum möguleika á að vinna betur
með þeim sem gengur illa í skóla. Það
getur verið ýmislegt að, eins og hjá
okkur, eins og lesblinda, athyglis-
brestur eða greindarskortur en sum
barnanna eru mjög vannærð þegar
þau koma til okkar.“
Íslensk amma og afi
Bera segir þau Njörð vera farin að
draga sig í hlé og hleypa nú yngra
fólki að og er nú Örn Sævar Ingi-
bergsson formaður Íslandsdeildar-
innar, enda hafa þau hjón verið vakin
og sofin yfir börnunum í Tógó í næst-
um tvo áratugi.
„Njörður hefur farið á hverju ári
frá upphafi og ég meira í seinni tíð
eftir að ég hætti að vinna. Okkur
finnst við vera hálfgerð amma og afi,
sérstaklega hjá eldri börnunum sem
við höfum hitt oftast,“ segir hún og
vonar hún að fleiri sjái sér fært að
gerast styrktarforeldrar.
„Þetta er ekki spurning um líf og
dauða heldur eru þetta fátæk börn
sem eiga sér í raun engar framtíðar-
vonir; enga von um að geta unnið al-
mennilega fyrir sér sem fullorðin.
Þannig að við getum komið og veitt
þeim uppeldi og menntun og von um
betra líf. Það er mjög skemmtilegt að
sjá þau dafna,“ segir Bera en öll
vinna, fyrir utan það sem unnið er á
heimilunum sjálfum, er unnin í sjálf-
boðastarfi.
Hope og Dora dafna vel í
Spes-þorpi í Tógó. Þessar ungu
stúlkur fá nú tækifæri til þess
að mennta sig og munu geta
séð sér farborða í framtíðinni.
Ljósmynd/Spes
Alþjóðlegu samtökin Spes voru stofnað um aldamótin 2000 til styrktar foreldralausum börnum í Tógó. Styrktarforeldrar sjá til
þess að börnin fái umhyggju, menntun og heilbrigðisþjónustu, en um 60 barnanna eiga íslenska „foreldra“.
Þeir sem hyggjast leggja Spes
lið og vilja gerast styrktarfor-
eldri geta skoðað vefsíðu fé-
lagsins spes.is en þar er að
finna allar upplýsingar. Einnig
er tekið á móti frjálsum fram-
lögum.
Verslunin Margt og Mikið,
sem selur leikföng, spil og
þrautir, gefur Spes 10% af allri
sinni sölu.
Á Facebook er hægt að
skoða síðuna Spes Barnaþorp
og fylgjast með lífi barnanna í
Tógó.
Að styrkja
barn
’
Þetta er ekki spurning um líf og dauða held-
ur eru þetta fátæk börn sem eiga sér í raun
engar framtíðarvonir; enga von um að geta unnið
almennilega fyrir sér sem fullorðin.
INNLENT
ÁSDÍS ÁSGEIRSDÓTTIR
asdis@mbl.is
Bera Þórisdóttir hefur farið ótal ferðir til Tógó að heimsækja börnin.
Komlavi og
Richard eru
komnir í
háskóla.