Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.03.2018, Blaðsíða 28

Íslendingar mæta Nígeríumönnumá HM í fótbolta 22. júní í borginniVolgograd, við ána Volgu, sunn-
arlega í Evrópuhluta Rússlands.
Borgin var stofnuð árið 1589 og
hét upphaflega Tsaritsyn en Jósef
Stalín breytti nafninu í Stalíngrad
fljótlega eftir að hann tók við stjórn-
artaumum í Sovétríkjunum að Lenín
látnum árið 1924. Harðstjórinn Stal-
ín lést 1956 og liður í umbótum arf-
taka hans á valdastóli, Nikita Krúst-
sjovs, var að afmá sem mest hann
mátti af því sem minnti á Stalín og
arfleifð hans. Liður í því var að nafni
borgarinnar var enn breytt; að þessu
sinni var hún kennd við stórfljótið
Volgu, lengstu á Evrópu sem stund-
um er nefnd Móðir Rússlands, eink-
um og sér í lagi vegna mikilvægis
hennar sem siglingaleiðar.
Margir hafa barist fyrir því lengi
að nafnið Stalíngrad verði tekið upp
að nýju; ekki til að heiðra minningu
harðstjórans, heldur sakir þess að
sem slík sé borgin þekkt vegna orr-
ustunnar mikilvægu, vendipunkts
síðari heimsstyrjaldarinnar, og vilja
þannig heiðra minningu þess gríð-
arlega fjölda sem lét þar lífið fyrir
föðurlandið en orrustan markaði að
margra dómi endalok Þriðja ríkis
Hitlers.
Volgograd er rúma 900 km í beinni
fluglínu suðaustur af Moskvu.
Berglind Ásgeirsdóttir, sendiherra
Íslands í Moskvu, sótti borgina heim
síðsumars í fyrra, löngu áður en
dregið var í riðla fyrir HM og ljóst að
landsliðsmenn Íslands myndu leggja
leið sína þangað.
Mjög áhrifamikið
„Ég fór aðallega til Volgograd vegna
þess hve staðurinn er sögulegur. Það
var búið að benda mér á að mjög
áhrifamikið væri að koma til borgar-
innar enda er þar eitt magnaðasta
safn sem ég hef séð um seinni heims-
styrjöldina. Safnið er svo tæknilegt
að fólk upplifir hreinlega að það sé
statt í miðri orrustunni um borgina.
Það er varla hægt að lýsa upplifun-
inni,“ segir Berglind í samtali við
Sunnudagsblað Morgunblaðsins.
„Ég myndi hvetja alla sem þarna
koma til að fara í safnið. Jafnvel þá
sem hafa ekki mikinn áhuga á sögu
og þótt þeir staldri ekki endilega
lengi við. Safnið stendur algjörlega
upp úr í ferð minni til borgarinnar.“
Minnismerkið Móðurlandið kallar,
sem gnæfir yfir borgina á Mamayev
Kurgan-hæðinni í miðri Volgograd,
er stórkostlegt mannvirki að mati
Berglindar og annarra sem þangað
hafa komið og Morgunblaðið ræddi
við. Vert er að geta þess að þegar
styttan var reist 1967 var hún sú
hæsta í heimi; konan er 52 metrar á
hæð og sverðið 33 m, þannig að stytt-
an telst alls 85 metrar á hæð frá
stöpli að enda sverðsins. Til sam-
anburðar má nefna að Frelsisstyttan
í New York er 46 m en mælist raunar
93 metrar frá jörðu að efsta hluta
kyndilsins, vegna þess hve stöpullinn
undir henni er hár. Móðurlandið kall-
AFP
Ferðamenn við brjóstmynd af Jósef Stalin, fyrrverandi leiðtoga Sovétríkjanna.
AFP
Vladímírs Lenín, stofnanda Sovétríkjanna, er minnst í Volgograd eins og víða
annars staðar í Rússlandi. Hér má sjá ferðamenn nálægt mynd af Lenín.
AFP
Staður sem lætur
engan ósnortinn
Annar leikur Íslands á HM í fótbolta verður í Volgograd um 900 km í beinni
fluglínu suðaustur af Moskvu. Margra mánaða, hryllileg orrusta um borg-
ina, sem þá hét Stalíngrad, var vendipunktur heimsstyrjaldarinnar síðari.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Minnismerkið risavaxna um orr-
ustuna um Stalíngrad, Móðurlandið
kallar, á Mamayev Kurgan-hæð, er
hæsta stytta af konu í heiminum.
FERÐALÖG Veðrið er ætíð gott í Volgograd í júní. Í fyrra var hitinn26 gráður 22. júní – 12 mánuðum áður en Ísland
mætir Nígeríu og 30 stig nokkrum dögum síðar.
Örugglega gott veður
28 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25.3. 2018