Læknablaðið - 01.12.2017, Blaðsíða 36
556 LÆKNAblaðið 2017/103
U M F J Ö L L U N O G G R E I N A R
flokknum. Læknar þurfa skerpa afstöðu
sína og koma henni á framfæri nú þegar
sótt er að starfsemi lækna og hún jafnvel
gerð tortryggileg.“
Ertu að mæla fyrir rekstri einkasjúkrahúsa?
„Ég held að það sé ekki svigrúm fyrir
fleiri sjúkrahús en nú eru og þau eru best
komin í höndum hins opinbera að mínu
mati. Þau þarf að efla verulega frá því sem
nú er og ef til vill skerpa á skilgreindum
verkefnum þeirra. Hins vegar er þörfin
fyrir ýmiss konar læknisþjónustu greini-
lega mikil og læknar sem vilja starfa
sjálfstætt eiga að geta veitt þjónustu sína.
Það á að gilda hið sama um lækna og aðra
heilbrigðisþjónustu enda eru engin rök
fyrir öðru.“
Það virðist ekki vera mikill áhugi fyrir
einkavæðingu eða einkarekstri í heilbrigðisþjón-
ustu þar sem ríkið er ekki greiðandinn.
„Það er alveg rétt og allir stjórnmála-
flokkar hafa lýst sig andvíga einkavæð-
ingu, en skiptar skoðanir eru á meðal
þeirra um einkarekstur. Almenn sátt er
um að hið opinbera sé kaupandi og greið-
andi þjónustunnar óháð rekstrarformi
þeirra sem veita hana og þá geri ég engan
greinarmun á læknum, sjúkraþjálfur-
um, ljósmæðrum eða stofnunum eins
og öldrunarheimilum, Reykjalundi eða
Heilsustofnun NLFÍ eða heilsugæslunni
og sjúkrahúsum. Vandinn sem við stönd-
um frammi fyrir er að við erum með tvö
greiðslukerfi, þó ríkið sé greiðandinn í
báðum tilfellum og greiðslufyrirkomulagið
þarf að einfalda og samræma. Ég er þeirrar
skoðunar að fjármagnið eigi að fylgja sjúk-
lingnum og með því móti endurspeglast
hver hin raunverulega þörf er fyrir þjón-
ustuna og hvar hagkvæmast er að veita
hana. Hagsmunir sjúklinga eiga að ráða
för þegar ákvarðanir eru teknar, með það
að leiðarljósi að tryggja gott aðgengi að
læknisþjónustu án verulegra biðlista.”
Landlæknisembættið verði virkara í eftirliti
Landlæknir, Birgir Jakobsson, hefur tjáð sig
óhikað um einkarekstur og opinberan rekstur
í heilbrigðiskerfinu. Hvaða skoðun hefurðu á
því að landlæknir tjái sig með þessum hætti um
heilbrigðismál?
„Landlæknisembættið er mjög gamalt
og virðulegt og gegnir ýmsum hlut-
verkum, það á að vera ráðgefandi fyrir
stjórnvöld um heilbrigðismál og einnig
að sinna eftirliti með heilbrigðisþjónustu
og gæta hagsmuna almennings gagnvart
heilbrigðiskerfinu. Það er mjög mikilvægt
að í svo flóknu kerfi sé greiður aðgangur
fyrir einstaklinga sem þurfa að koma
kvörtunum eða athugasemdum á framfæri
við eftirlitsaðilann. Við höfum viljað sjá að
Embætti landlæknis væri virkara í eftirliti
sínu og myndum alls ekki leggjast gegn
því að fulltrúar embættisins kæmu oftar
á vettvang og fylgdust með því hvern-
ig þjónustan er veitt, ef því finnst fram
komnar vísbendingar um eitthvað misjafnt
hafi átt sér stað. Embættið á að mínu mati
að vera leiðandi í því að setja samræmda
gæðastaðla fyrir alla heilbrigðisþjónustu
og hafa samráð við kaupanda þjónustunn-
ar, Sjúkratryggingar Íslands, um hvaða
kröfur skuli gerðar til gæða þjónustunnar
og mælanlegra gæðavísa. Þá þyrfti emb-
ættið að taka á vaxandi hjá- og skottu-
lækningum sem virðist þrífast óáreitt og
fara vaxandi ef marka má auglýsingakálfa
í dagblöðum og á samfélagsmiðlum.
Ég er hins vegar ekki viss um að það sé
hlutverk landlæknis að hafa skoðun á því
hvaða rekstrarform séu viðhöfð í heilbrigð-
iskerfinu en hann hefur komið með ágæta
ábendingu um ágalla á hinu tvíþátta
greiðslufyrirkomulagi sem viðgengst hér
og ég nefndi hér áðan. Hann hefur enn-
fremur bent á að tugi milljarða vantar inn í
heilbrigðiskerfið og uppbyggingu innviða
þess og rekstur. Um þetta hvorttveggja get
ég verið sammála honum. Ég er hins vegar
ekki sammála þeim sem halda því fram að
of miklum fjármunum hafi verið varið til
kaupa á þjónustu hjá sjálfstætt starfandi
læknum. Það tel ég að hafi fyrst og fremst
fylgt vaxandi eftirspurn vegna fjölg-
unar og breytinga í aldurssamsetningu
þjóðarinnar og almennri verðlagsþróun í
landinu og að Íslendingar séu kröfuharð-
ir neytendur þegar kemur að því að fá
úrlausn heilsufarsvanda síns. Hin árlegu
föstu fjárframlög til ríkisreknu heilbrigð-
isstofnananna hafa hins vegar ekki alltaf
fylgt nægjanlega verðlagsþróunni og lítið
eða nánast ekkert svigrúm hefur verið til
að þróa starfsemina og bæta í mörg ár og
jafnvel má fara að tala um áratugi. Þarna
hefur því skapast ákveðið misræmi sem
bent er á milli þessara greiðslukerfa, en
lausnin er ekki að fara að skera niður enn
einn þjónustuþáttinn í heilbrigðiskerfinu,
eins og heyrst hefur meðal annars í ný-
liðinni kosningabaráttu til Alþingis. Held-
ur einhenda sér í að tryggja að nægjanlegu
fjármagni sé veitt til sjúkrahúsanna, öldr-
unarþjónustunnar og heilsugæslunnar svo
þau geti þróast eðlilega og gegnt hlutverki
sínu á fullnægjandi og skilvirkan hátt.
Verkefni þeirra þarf líka að skilgreina og
það verður vonandi sett á oddinn í náinni
framtíð.“
Kjararáðstefna á næsta ári
Núgildandi samningur LÍ við ríkið rennur út
á fyrri hluta árs 2019. Ertu farinn að huga að
undirbúningi kjarabaráttu á næstu mánuðum?
„Já, ég er farinn að huga að því. Nú-
verandi samningur bætti kjör okkar að
nokkru leyti en þó voru ýmis atriði sem
náðust ekki fram og læknar hafa enn ekki
náð sömu kjaraleiðréttingu og sambæri-
legar starfstéttir hafa fengið. Þarsíðasti
samningur var með breyttum áherslum
þar sem grunnkaupið var tekið til endur-
skoðunar, en eftir situr að við þurfum
að rétta hlut þeirra sem eru með mikla
vaktabyrði. Við þurfum að stefna að kjara-
málaráðstefnu á fyrri hluta næsta árs til
að kanna hug félagsmanna og heyra hvað
brennur helst á þeim. Ég veit að þeir sem
eru með mikla vaktabyrði á sjúkrahúsun-
um eru óánægðir en hið jákvæða er að eft-
ir þarsíðasta samning hefur hin svokallaða
hringrás lækna tekið við sér að nýju. Með
því á ég við að læknar sem fara utan í sér-
nám skila sér heim aftur til starfa en það
var verulegt áhyggjuefni fyrir nokkrum
árum. Það er ánægjulegt að sjá að verkfall
okkar og samstaða hefur skilað þeim ár-
angri, en við við verðum að gæta okkar að
ekki komi aðrar hindranir sem trufli þessa
hringrás og hér sé ætíð nægjanlegt úrval
góðra og vel menntaðra lækna. Á því hef-
ur heilbrigðiskerfi okkar nærst í áratugi,
en ég er ekki viss um að allir geri sér grein
fyrir því.“
Læknar athugið...
einkaleyfi
Cialis
er fallið!
Nýr valkostur
Tadalafil Krka
lægra verð - stærri hagstæðari pakkningar
10
m
g
&
20
m
g
Tadalafil Krka inniheldur tadalafil og fæst í 10 mg – 4 stk. og 8 stk. pakkningum og 20 mg – 4 stk., 8 stk. og 12 stk. pakkningum. Notkunarsvið: Til meðferðar við
ristruflunum hjá fullorðnum karlmönnum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir tadalafili eða einhverju hjálparefna lyfsins. Karlmenn með hjartasjúkdóm sem ráðið hefur verið
frá því að stunda kynlíf eiga ekki að nota lyfið. Hjartadrep á síðustu 90 dögum; hjartaöng eða hjartaöng við samfarir; hjartabilun í flokki II eða hærri á síðustu 6 mánuðum;
takttruflanir sem ekki hafa svarað meðferð, lágþrýstingur (<90/50 mmHg); háþrýstingur sem ekki hefur svarað meðferð; slag á síðustu 6 mánuðum; töpuð sjón á öðru
auga vegna framlægs sjóntaugarkvilla vegna blóðþurrðar án slagæðabólgu; samhliða notkun guanýlat-cýklasaörva eða lífrænna nítrata. Nálgast má upplýsingar um
lyfið, fylgiseðil þess og gildandi samantekt á eiginleikum lyfs (SmPC) á vef Lyfjastofnunar – www.serlyfjaskra.is. Markaðsleyfishafi er KRKA, d.d., Novo
mesto. Umboðsaðili er LYFIS ehf. Sími: 534-3500, netfang: lyfis@lyfis.is. SmPC: Apríl og júlí 2017.