Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.2019, Qupperneq 4

4 25. jan 2019FRÉTTIR
Af hverju lifa skyndibitakeðjurnar ekki?
J
anúar hefur verið dimm­
ur og kaldur. Ekki vegna
veðráttunnar og stöðu jarðar­
innar heldur vegna þess að
búið er að loka besta veitinga­
stað landsins, Dunkin’ Donuts.
Svarthöfði lagði oft leið sína þang­
að til að gæða sér á úrvals bakkelsi
og hágæða kaffi. Man Svarthöfði
vel eftir þeim dýrðardegi þegar
staðurinn var opnaður og hálf
þjóðin stóð í biðröð. Dunkin’
Donuts var eftirsóttari staður en
El Dorado og Shangrí La til sam­
ans. Þetta var fyrir aðeins fjórum
árum. Hvað gerðist?
Svarthöfði er gamall, minnug­
ur og hefur upplifað fleiri sam­
bærileg áföll. McDonald’s lokun­
in árið 2009 gleymist aldrei. Hún
kom beint í kjölfarið á öðru áfalli.
Nefnilega lokun Burger King,
sem var staður sem átti sér þó
mun styttri sögu en McDonald’s.
Svarthöfði hefur reynt að borða
á Metro en það er bara ekki það
sama.
Domino’s hefur náð sér á strik
en um tíma var tveggja milljarða
króna skuld á félaginu. Það skal
sagt að Svarthöfði átti mjög erfitt
með nætursvefn á meðan framtíð
Domino’s hékk í lausu lofti. Pizza
Hut hefur lengi verið starfrækt á
Íslandi en hefur aldrei verið jafn
áberandi og erlendis. Íslendingar
kunna ekki gott að meta. Margir
úrvalsstaðir hafa komið og farið.
Little Caesars, Papa Johns, Dairy
Queen, Popeyes. Þetta er löng
sorgarsaga.
Svarthöfði veltir því fyrir sér
hvað það sé í eðli þjóðarinnar
sem veldur því að hún getur ekki
haldið þessum stöðum á lífi. Við
reynum stanslaust að bera okkur
saman við stórþjóðirnar þar sem
skyndibitakeðjurnar lifa góðu
lífi. Við þykjumst vera höfðatölu­
meistarar öllu. Samt er augljóst
að við borðum ekki nógu marga
skyndibita.
Sumir hafa bent á að skyndi­
biti sé óhollur og því væri réttast
að þessir staðir hyrfu alfarið. Bent
er á alls kyns skýrslur og grein­
ingar frá menntaelítunni því til
stuðnings. Meira að segja hafa
orðið til ný gervivísindi í kring­
um þetta sem kölluð eru „lýð­
heilsuvísindi.“ Svarthöfði getur
ekki séð að þetta eigi sér neina
stoð í raunveruleikanum.
Langlífi eykst og þjóðin verður
sífellt heilbrigðari. Svarthöfði
man vel eftir tímanum fyrir
komu skyndibitastaðanna. Þá
voru allir grindhoraðir og kinn­
fiskasognir, smitaðir af
berklum og sulli. Sykur
og fita í hæfilegu
magni hefur gert
okkur að fílefldri
þjóð og það eig­
um við fyrst og
fremst skyndi­
bitakeðjunum
að þakka. n
Svarthöfði
Það er
staðreynd að…
Ísbirnir eru með dökka húð.
Fyrsta útgefna borðspilið á Íslandi var
Lúdó.
Heyrnin versnar þegar þú borðar of
mikið.
Fjölmennasta póstnúmer landsins
er 200 Kópavogur. Innan þess búa
18.343 samkvæmt síðustu tölum.
Elsti Íslendingurinn sem vitað er
um var Guðrún Björg Björnsdóttir
Johnson sem bjó í Kanada. Hún lést
árið 1998 og varð 109 ára gömul og
310 dögum betur.
Hver er
hann
n Einn þekktasti
Borgfirðingurinn en
fæddur í Dölum
n Tvígiftur og eignaðist
börn utan hjónabands
n Skrifaði metsölubók
n Sundlaug er nefnd eftir honum
n Einn áhrifamesti stjórnmála-
maður landsins
SNORRI STURLUSON
Auglýsir aðgang að íslenskum
sjónvarpsstöðvum á netinu
n 10 til 30 evrur á mánuði n RÚV vinnur að úrlausn fyrir Íslendinga erlendis„Fyrsta skrefið þegar svona
mál koma upp er alltaf að
hafa samband við viðkomandi og
gera honum ljóst að hann sé að
brjóta höfundarréttarlög
Í
slenskur maður
selur aðgang að
bæði íslensku
og erlendu sjón­
varpsefni til Ís­
lendinga sem bú­
settir eru erlendis.
Segist hann sjálfur
vera búsettur í landi
sem hefur evru sem
gjaldmiðil. Um er að
ræða meðal annars
aðgang að RÚV, Stöð
2, Sjónvarp Símans
og fleiri íslenskar
stöðvar. Einnig er­
lendar stöðvar á
borð við Sky Sport
og BT sport. Verðið
sem býðst er mjög
lágt. Skortur á aðgengi Íslendinga
erlendis að íslensku sjónvarpsefni
hefur verið vandamál lengi. RÚV
vinnur nú að úrlausn í þeim efn­
um.
Þrjár leiðir í boði
Maðurinn sem um ræðir beinir
viðskiptum sínum til Íslendinga í
útlöndum; í Danmörku, á Spáni og
hugsanlega fleirum. Auglýsir hann
þetta á Íslendingahópum á sam­
félagsmiðlum. Þjónustan er ekki
veitt í gegnum sjónvarpsbox held­
ur netið og hægt er að horfa í gegn­
um tölvu, snjallsjónvörp og önnur
snjalltæki.
Býður hann upp á þrjá mis­
munandi pakka; Þann litla, stóra
og miðlungs. Verðið er frá tíu evr­
um upp í þrjátíu á mánuði, eða um
1.400 til 4.100 krónur. Í litla pakk­
anum er veittur aðgangur að RÚV,
Stöð 2, Sjónvarpi Símans, N4 og
Hringbraut og breskum rásum. Í
miðlungs pakkanum bætist við
Sky Sport og BT Sport sem sýna
meðal annars enska boltann, svo­
kallað PPV (pay per view) efni sem
inniheldur meðal annars MMA­
bardaga og hnefaleika og allar nýj­
ustu bíómyndirnar og þættina.
Í stóra pakkanum bætast við al­
þjóðlegar rásir.
Maðurinn segist vera búsettur
í evru­landi en hefur engu að síð­
ur bankareikninga bæði á Íslandi
og í Danmörku þar sem hann tek­
ur við greiðslu. Býður hann einnig
upp á aðrar greiðsluleiðir svo sem
í gegnum Paypal.
Samkvæmt heimildum DV hafa
Íslendingar, búsettir í Danmörku,
keypt þjónustuna af honum sem
er vitaskuld ólögleg. Hún er sögð
virka án hnökra. Eins og er hafa ís­
lenskar sjónvarpsstöðvar ekki sýn­
ingarrétt utan landsteinana.
Eftir að DV komst á snoðir um
málið og setti sig í samband við
manninn var samstundis lokað á
öll samskipti. n
Kristinn Haukur Guðnason
kristinn@dv.is
B
aldvin Þór Bergsson, dag­
skrárstjóri númiðla og
Rásar 2, segir að upp hafi
komið tilvik þar sem efni
RÚV hefur verið miðlað af þriðja
aðila. Til að mynda útvarpsstöð
á landsbyggðinni sem útvarpaði
fréttunum beint. Þetta sé hins
vegar ekki algengt.
„Fyrsta skrefið þegar svona
mál koma upp er alltaf að hafa
samband við viðkomandi og gera
honum ljóst að hann sé að brjóta
höfundarréttarlög. Þetta snýst
ekkert endilega um að hann sé
að brjóta á okkar rétti heldur höf­
undarrétti þeirra sem framselja
okkur hann um tíma. Ef við­
komandi væri ekki fús til að
hætta að bjóða upp á efnið
þá þyrftum við að huga að
öðrum leiðum í samráði
við lögfræðing okkar, það
er til hvaða aðgerða okkur
þætti ástæða til að grípa.“
Það hefur lengi
verið viðvar­
andi vanda­
mál fyrir Ís­
lendinga
erlend­
is að hafa
ekki aðgang að íslensku efni. Er
það að hluta til ástæðan fyrir því
að starfsemi á borð við þessa
þrífst. Baldvin segir að verið sé
að vinna að lausn fyrir þennan
stóra hóp sem vill halda tengsl­
um við heimalandið.
„Við erum sjálf að vinna að
því að opna á aðgang fyrir Ís­
lendinga í útlöndum og höfum
tekið ákveðin skref í þá átt. Gæti
þá fólk skráð sig inn með auð­
kenningu og horft á allt efnið
sem er í útsendingu hjá okkur.
Hvenær þetta gengur í gegn er
ekki alveg ljóst en þetta er fram­
tíðin og það sem Evrópusam­
bandið er að gera líka. Að
tryggja rétt fólks til þess
að horfa á efni, sama
hvort það sé heima hjá
sér í Frakklandi eða á
ferðalagi í Þýskalandi.
Það er fullur vilji til að
gera þetta, en tækni­
leg útfærsla er
eftir.“ n
Unnið að því að opna aðgang fyrir Íslendinga erlendis