Morgunblaðið - 05.01.2019, Blaðsíða 1

L A U G A R D A G U R 5. J A N Ú A R 2 0 1 9
Stofnað 1913  4. tölublað  107. árgangur 
THICK SKIN FÉKK
YFIR 100 ÞÚSUND
ÁHORF Á VIMEO KÚRDAR SEGJA FRÁ
SAFNAHÚSIÐ Í DAG 12ERLENDUR SVEINSSON 49
Mandarínönd, karlfugl í sínu fínasta pússi, er
í heimsókn í Siglufirði þessa dagana. Hún er
ættuð úr Austur-Asíu en er sennilega komin
til Íslands frá Bretlandseyjum og er af flokki
trjáanda.
Þetta mun vera sú eina af 30-40 sem sést hafa
frá upphafi skráninga sem fyrir augu ber á
miðjum vetri og jafnframt sú fyrsta sem
heilsar upp á Siglfirðinga, eftir því sem best
er vitað.
Núna munu t.d. um 7.000 pör vera í Bret-
landi og töluverður fjöldi víða um Evrópu.
Einnig eru nokkur hundruð varpfugla á ein-
staka stað í Norður-Ameríku.
Mandarínendur sjást af og til hér á landi.
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
Litskrúðugur gestur í ársbyrjun í Siglufirði
Mandarínöndin er sjaldséð hér á landi
 Öryrkjar, sem orðið hafa fyrir
skerðingu á bótum vegna búsetu
erlendis, hafa verið hlunnfarnir af
Tryggingastofnun árum saman.
Um 1.000 öryrkjar munu fá alls um
hálfan milljarð endurgreiddan
vegna ársins 2018 og annað eins
vegna 2017. Samkvæmt bréfi vel-
ferðarráðuneytisins, nú félags-
málaráðuneytisins, sem sent var
velferðarnefnd Alþingis fyrir jól,
þarf Tryggingastofnun að gera upp
við öryrkja fjögur ár aftur í tímann.
Lengra verður ekki farið vegna
fyrningarákvæða. „Við erum him-
inlifandi yfir þessari niðurstöðu,“
segir Þuríður Harpa Sigurðar-
dóttir, formaður ÖBÍ. »10
TR þarf að greiða
öryrkjum milljarða
Veiðifélag Hítarár stefnir að því að
láta grafa í gegnum skriðu sem féll
í Hítardal sl. sumar og endur-
heimta með því Hítará í sínum
fyrri farvegi. Stjórn félagsins hef-
ur óskað eftir leyfi Borgarbyggðar
sem er landeigandi á svæðinu til
að fá að grafa.
Framhlaupið sem kom úr
Fagraskógarfjalli í byrjun júlí
stíflaði farveg Hítarár. Áin fann
sér farveg meðfram skriðunni en
margir veiðistaðir og uppeldis-
svæði fyrir lax þornuðu upp eða
urðu ólaxgeng. Guðjón Gíslason,
bóndi í Lækjarbug og stjórnar-
maður í Veiðifélagi Hítarár, segir
að búast megi við því að minnkandi
laxgengd og styttra veiðisvæði
komi niður á tekjum af ánni í
framtíðinni.
Ódýrara að grafa
Verkfræðistofa sem Veiðifélagið
leitaði til taldi að það myndi kosta
um 300 milljónir að laga nýja far-
veginn svo hann yrði laxgengur.
Það myndi hins vegar kosta 264
milljónir að grafa í gegnum skrið-
una 1,5 km leið, eftir fyrri farvegi.
Þar sem skriðan er þykkust er hún
um 10 metrar. Við þetta verk þarf
að moka til um 300 þúsund rúm-
metrum af jarðvegi. Guðjón vonast
til þess að hægt verði að vinna
þetta fyrir lægra verð. Hann segir
æskilegt að hefjast fljótt handa svo
áin geti skolað sig fyrir vorið. Ann-
ars þurfi að bíða í ár. helgi@mbl.is
Vilja endurheimta Hítarána
Ljósmynd/Sumarliði Ásgeirsson
Framhlaup Skriðan úr Fagraskóg-
arfjalli stíflaði farveg Hítarár.
 Veiðifélag Hítarár hyggst grafa farveg um skriðuna úr Fagraskógarfjalli
Fiskistofa hefur svipt Kleifaberg RE-70
veiðileyfi í tólf vikur frá og með 4. febrúar
nk. vegna brottkasts á fiski. Útgerðarfélag
Reykjavíkur, sem gerir frystitogarann út,
hefur tilkynnt að það muni kæra úrskurð
Fiskistofu og bendir á að stofnunin hafi
bæði rannsakað meint brot og fellt úrskurð
en félagið telur sig ekki hafa notið sann-
gjarnrar málsmeðferðar. Félagið telur að
með þessari ákvörðun sé verið að leggja
niður 52 manna vinnustað.
Ákvörðun Fiskistofu er mikið til grund-
völluð á skoðun nokkurra myndbanda frá
árunum 2008 og 2010 sem sögð eru sýna
brottkast, og fyrrverandi skipverji afhenti
veiðieftirlitssviði Fiskistofu í desember
2017, og einu myndskeiði frá árinu 2016.
Fiskistofa telur að miklu magni af fiski
hafi verið hent með vitund og samkvæmt
fyrirmælum skipstjóra. Þykir brotið það al-
varlegt að ákveðið var að hafa veiðileyfis-
sviptinguna eins langa og lög heimila, eða
tólf vikur.
Lögmaður ÚR benti á það í andmælum
til Fiskistofu að auðvelt væri að eiga við
myndskeiðin og að þau meintu brot sem
sögð eru framin á árunum 2008 og 2010 séu
fyrnd. Fiskistofa tók ekki mark á því.
Í tilkynningu Útgerðarfélagsins segir að
svipting í 3 mánuði sé í raun dauðadómur
yfir Kleifabergi enda muni tekjur félagsins
rýrna um allt að milljarði og óvíst hvort
skipið haldi aftur til veiða. helgi@mbl.is
Sviptur
veiðileyfi í
3 mánuði
 Óvíst að Kleifaberg
haldi aftur til veiða
Morgunblaðið/Þorgeir Baldursson
Frystitogari Kleifaberg RE-70 er eitt
mesta aflaskip íslenska flotans.