Morgunblaðið - 02.02.2019, Blaðsíða 20

20 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. FEBRÚAR 2019
marga skemmtilega viðburði. Festir
gefa smakk af mat en einnig verður
hægt að kaupa mat frá Suður-
Kóreu, Filippseyjum, Taílandi og
Rúmeníu. Ekkert kostar inn á
þjóðahátíð og eru börn boðin sér-
staklega velkomin.
Gunnlaugur A. Júlíusson
sveitarstjóri mun setja hátíðina en
heiðursgestur verður Michael De-
vin, sendiherra Breta hér á landi.
Geir Ólafsson söngvari flytur lög,
hin alþjóðlega hljómsveit Skorsteinn
spilar, sýndur verður Taí-dans, blás-
ið í digeridoo-lúður, spilað á afrískar
trommur auk þess sem íslensk þjóð-
lagatónlist verður flutt og boðið upp
á keltneska tónlist. Ekki láta þetta
framhjá ykkur fara!
  
Tilkynnt var nýlega að „Plan - B
// artfestival“ sé eitt af sex verk-
efnum sem eiga tilnefningu til Eyr-
arrósarinnar árið 2019. Frá árinu
2005 hafa Byggðastofnun, Air Ice-
land Connect og Listahátíð í Reykja-
vík veitt viðurkenningu í nafni Eyr-
arrósarinnar til afburða
menningarverkefna utan höfuðborg-
arsvæðisins.
Eyrarrósinni er ætlað að beina
sjónum að og hvetja til menningar-
legrar fjölbreytni, nýsköpunar og
uppbyggingar á sviði menningar og
ÚR BÆJARLÍFINU
Guðrún Vala Elísdóttir
Borgarnesi
Á landinu eru ekki mörg kaupfélög
eftir en Kaupfélag Borgfirðinga lifir
enn. Kaupfélagið rekur eina versl-
unardeild, þ.e. búrekstrardeild, og
þjónustar sumarbústaðaeigendur
auk þess að eiga nokkrar fasteignir
beint og óbeint í gegnum um Borg-
arland ehf. Reksturinn hefur gengið
nokkuð vel undanfarin ár og nýjasta
verkefni þess er á Digranesgötu 4
við hliðina á Bónusversluninni.
Byggingin hefur risið hratt og
frá því að fyrsta skóflustungan var
tekin hafa heyrst ýmsar tilgátur um
hvaða rekstur muni verða í húsinu.
Sú líklegasta er að þarna verði nokk-
urs konar þjónustumiðstöð fyrir
ferðamenn og gott aðgengi að sal-
ernum.
  
Þjóðahátíð verður haldin í
Hjálmakletti Borgarnesi (Mennta-
skólanum) á morgun, sunnudaginn
3. febrúar. Það er Félag nýrra Ís-
lendinga sem stendur að hátíðinni og
að minnsta kosti 20 þjóðir kynna sín
lönd og menningu. Að venju verður
boðið upp á fjölbreyttan mat, fjöl-
menningarleg skemmtiatriði og
lista. Plan-B er grasrótar-myndlist-
arhátíð sem hefur verið að festa sig í
sessi í Borgarnesi og nærumhverfi
síðustu þrjú árin. Þetta er alþjóðleg
hátíð, vettvangur fyrir ungt listafólk
sem er nýlega farið að vekja athygli
á sviði myndlistar og gjörningalistar
en er einnig opin reynslumeira lista-
fólki. Plan-B leggur áherslu á til-
raunakennda og ögrandi list.
Hátíðin fer fram víðs vegar í
Borgarnesi í óhefðbundnum rýmum,
s.s. yfirgefnum verksmiðjum,
geymslum, skemmum og hálfklár-
uðum byggingum. Þetta er stór við-
urkenning fyrir Borgarnes og áður
hefur Landnámssetrið unnið Eyr-
arrósina árið 2009, þannig að þetta
er í annað skipti sem bærinn okkar
kemst á þennan lista.
  
Verkefnið „Borgarnes borðar
saman“ er komið til að vera en sl.
fimmtudagskvöld hittust Borgnes-
ingar og snæddu saman kvöldverð í
þriðja sinn og nú í Landsnámssetr-
inu.
Heiðrún Bjarnadóttir Borgnes-
ingur flutti heim frá Danmörku á
síðasta ári og kom með hugmyndina
þaðan með sér. Í stuttu máli gengur
hugsunin út á að fá íbúana til að hitt-
ast einu sinni í mánuði, eiga góða
stund saman, borða saman í róleg-
heitum án tilstands eða fyrirhafnar.
Verði er stillt í hóf, allir vel-
komnir og kjörið að koma til að
kynnast öðrum íbúum. Til að byrja
með var hún í samstarfi við Rauða
krossinn, en fyrsta sameiginlega
máltíðin var haldin í Félagsbæ og þá
aðstoðuðu sjálfboðaliðar og kokkar á
B59 elduðu matinn. Í framhaldinu
sýndu veitingastaðir í Borgarnesi
áhuga á að leggja verkefninu lið og
var annað skiptið haldið á Hótel
Hamri í desember. Um 60-70 manns
mættu í hvert skipti, og um að gera
að mæta næst. Hægt er að fylgjast
með viðburðinum á Facebook –
Borgarnes borðar saman.
  
Í síðustu viku var haldin kvik-
myndahátíðin „BFF Borgarnes
Film Freaks“. Í þrjá daga gafst
gestum tækifæri til að sjá ferskar og
áhugaverðar kvikmyndir, heimild-
armyndir og stuttmyndir sem komu
hvaðanæva úr heiminum. Með leyf-
um framleiðenda og styrkjum frá
SSV var hægt að bjóða frítt inn á all-
ar myndirnar fyrir almenning.
Í Borgarnesi er ekkert kvik-
myndahús en á árum áður til 2012
var stundum boðið upp á sýningar í
félagsmiðstöðinni Óðali. BFF er
frumlegt og skemmtilegt framlag í
menningarlífið í Borgarnesi.
Morgunblaðið/Guðrún Vala
Borgarnes Bygging Kaupfélagsins á Digranesgötu 4, við hliðina á Bónusversluninni. Ekki hefur verið tilkynnt formlega hvaða starfsemi verður þarna.
Nýbygging Kaupfélagsins rís hratt
Þrátt fyrir að ráðherra hafi skyldu
til þess að tryggja að farið sé eftir
fjárlögum verður hann að gæta þess
að fylgja öðrum lögum og nýta lög-
mætar valdheimildir sínar til þess að
stofnanir ríkisins fylgi fjárheim-
ildum.
Þetta er helsta niðurstaða lög-
fræðilegrar úttektar á framkvæmd
og málsmeðferð velferðarráðuneyt-
isins vegna Sjúkratrygginga Íslands
um kaup á heilbrigðisþjónustu sem
veitt er af sjálfstætt starfandi sér-
greinalæknum, sem unnin var af
Kristínu Benediktsdóttur, dósent
við Háskóla Íslands, að beiðni heil-
brigðisráðherra. Þó er ekki ljóst
hvernig heilbrigðisráðherra hefði átt
að bregðast við því að Sjúkratrygg-
ingar Íslands fóru fram úr fjárheim-
ildum árið 2016.
SÍ verulega fram úr heimildum
Fram kemur að á árinu 2015 voru
Sjúkratryggingar komnar verulega
fram úr fjárheimildum og að Krist-
ján Þór Júlíusson, þáverandi heil-
brigðisráðherra, hafi gripið til þess
ráðs að stöðva skráningu nýrra
lækna inn í rammasamning Sjúkra-
trygginga og sérgreinalækna frá og
með fyrsta janúar 2016.
Ráðuneytið „óskað[i] eftir mati
Sjúkratrygginga á stöðunni og til-
lögum um aðgerðir til að draga úr
áætluðum halla á árinu 2017 auk
þess að beina þeim tilmælum til
stofnunarinnar, á meðan málefni
þessi væru til skoðunar hjá ráðu-
neytinu, að nýir sérgreinalæknar
yrðu ekki teknir inn á samninginn,“
segir í úttektinni. Jafnframt kemur
fram að heimild ráðherra til þess að
grípa inn í verksvið stofnana sé tak-
mörkuð og „verður ekki betur séð en
að viðbrögð eða fyrirmæli ráðuneyt-
isins hafi því gengið of langt.“ „Í
þessu felst ekki að komið sé í veg
fyrir að ráðherra geti brugðist við,
eingöngu að hann fari eftir gildandi
reglum,“ að mati höfundar.
Fyrirmæl-
in gengu
of langt
 Ekki ljóst hvernig
bregðast hefði átt við
„Fjárfestu í sjálfum þér – lykill að farsælum efri árum“
Ráðstefna fimmtudaginn 7. febrúar 2019
Grand hótel Reykjavík
13:00-13:10 Ráðstefna sett. Anna Birna Jensdóttir, formaður Öldrunarráðs Íslands.
13:10-13:40 Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna og heilsueflandi samfélög.
Alma Dagbjört Möller, landlæknir.
13:40-14.10 Áhrif fjölþættrar heilsueflingar á efnaskiptavillu, líkamssamsetningu
og hreyfifærni eldri aldurshópa.
Dr. Janus Guðlaugsson, íþrótta- og heilsufræðingur.
14:10-14:30 Undirbúningur að efri árum með tilliti til fjármála og réttinda.
Björn Berg Gunnarsson, fræðslustjóri hjá Íslandsbanka.
14:30-14:40 Hléæfing og hressing.
14:40-15:00 Endurhæfing í heimahúsi, hvernig hefur gengið?
Ásbjörg Magnúsdóttir, verkefnastjóri endurhæfingar í heimahúsi
innan heimahjúkrunar Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins.
15:00-15:20 „Sterkari með aldrinum“.
Steinunn Leifsdóttir M.SC. í íþróttafræði og forstöðumaður hjá Sóltúni Heima.
15:20–15:30 Samantekt og ráðstefnulok.
Þórunn Sveinbjörnsdóttir, formaður Landsambands eldri borgara.
Ráðstefnustjóri: Anna Birna Jensdóttir, formaður Öldrunarráðs Íslands.
Ráðstefna er öllum opin og aðgangur frír.
Streymt verður frá ráðstefnunni.
Koma þarf á heild-
arsöfnun launa-
upplýsinga sem
komi beint frá
launagreiðendum
og uppfæra þarf
íslenska starf-
aflokkunarkerfið
ÍSTARF95. Þá er
mikilvægt að til
séu áreiðanlegar
upplýsingar um
vinnutíma, sérstaklega unnar stundir.
Þetta er meðal þess sem fram kem-
ur í nýrri skýrslu nefndar um umbæt-
ur á úrvinnslu og nýtingu tölfræðiupp-
lýsinga. Fjallað var um skýrsluna á
fundi ríkisstjórnarinnar í gærmorgun.
Meðal þess sem áhersla er lögð á í
skýrslunni er að taka þurfi upp sam-
bærilegan vettvang fyrir samráð á
milli aðila í aðdraganda kjarasamninga
og tíðkast í Noregi, en þar starfar
nefnd um tölfræðilegar undirstöður
kjarasamninga þar sem fulltrúar
vinnumarkaðar, stjórnvalda og hag-
stofu starfa saman og birta töluleg
gögn til undirbúnings kjarasamning-
um. Þannig má tryggja samræmdan
skilning á þeim hagtölum sem liggja til
grundvallar samningum og markmiðið
er að tryggja sameiginlega sýn á stöðu
og þróun launa og efnahagsmála og ýta
undir það að tekist sé á um efnisatriði
frekar en tölfræðilegar aðferðir eða
niðurstöður.
Á vefsíðu stjórnarráðsins er fjallað
um skýrsluna og þar er haft eftir Katr-
ínu Jakobsdóttur forsætisráðherra að
skýrslan og þær umbætur sem í henni
eru lagðar til séu mikilvægt framlag til
þeirrar vinnu sem nú eigi sér stað á
vettvangi stjórnvalda og aðila vinnu-
markaðarins.
„Bætt launatölfræði er meðal atriða
sem ég hef lagt ríka áherslu á að verði
bætt til frambúðar og ég fagna sér-
staklega tillögu nefndarinnar um
stofnun kjaratölfræðinefndar, sem er
vettvangur aðila í aðdraganda kjara-
samninga líkt og tíðkast m.a. í Noregi,“
er haft eftir Katrínu.
Forsætisráðherra skipaði nefndina í
kjölfar fundar stjórnvalda og aðila
vinnumarkaðarins um launatölfræði í
janúar í fyrra. Hún var skipuð fulltrú-
um úr forsætis-, fjármála- og efna-
hags- og velferðarráðuneyti auk full-
trúa frá heildarsamtökum á vinnu-
markaði, Sambandi íslenskra sveitar-
félaga, Ríkissáttasemjara og Hagstofu
Íslands.
Vilja samráð að
norskri fyrirmynd
 Ríkisstjórnin fjallaði um skýrslu um
nýtingu launatölfræðiupplýsinga
Katrín
Jakobsdóttir