Morgunblaðið - 06.04.2019, Page 2

Peningaþvætti og hryðjuverkafé
 Ísland er ekki óhult fyrir hættum sem fólgnar eru í peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Áhættumat ríkislögreglustjóra 2019
um peningaþvætti og fjármögnun
hryðjuverka var birt í gær. Það mark-
ar „tímamót í baráttunni gegn þeirri
meinsemd sem peningaþvætti og
fjármögnun hryðjuverka sannanlega
er,“ að sögn embættisins.
Í skýrslunni kemur m.a. fram að
Ísland sé hvergi nærri óhult fyrir
þeim hættum sem fólgnar eru í pen-
ingaþvætti og fjármögnun hryðju-
verka. Landið er ekki heldur undan-
þegið þeirri skyldu að grípa til
viðeigandi og nauðsynlegra aðgerða
til að koma í veg fyrir að slíkt fái þrif-
ist hér.
Ísland gekk til samstarfs við Fin-
ancial Action Task Force (FATF) ár-
ið 1991. Það er alþjóðlegur aðgerða-
hópur gegn peningaþvætti og
fjármögnun hryðjuverka. Tilmæli
FATF eru leiðandi á heimsvísu og til-
skipanir Evrópusambandsins (ESB)
hafa verið í samræmi við þau. Með að-
ild að FATF skuldbatt Ísland sig til
að samræma löggjöf tilmælunum.
FATF gerði hér úttekt á árunum
2017-2018 og leiddi hún í ljós ýmsa
veikleika í íslenskri löggjöf hvað
málaflokkinn varðar. Samkvæmt
skýrslunni var gripið til viðbragða
sem m.a. fólu í sér innleiðingu á fjórðu
peningaþvættistilskipun ESB hér á
landi. Samkvæmt henni er gert ráð
fyrir að reglulega sé unnið áhættu-
mat um þessi mál.
Mismikil ógn af peningaþvætti
Varðandi peningaþvætti taldist
greind ógn mikil „þegar kom að frum-
brotum skattsvika, peningasending-
um, einkahlutafélögum, raunveruleg-
um eigendum, flutningi reiðufjár til
og frá landinu, starfsemi sem stundar
reiðufjárviðskipti, lögmönnum, spila-
kössum og afléttingu fjármagns-
hafta“
Greind ógn taldist veruleg er kom
að innlánum, útgáfu rafeyris,
greiðsluþjónustu, skráðum trú- og
lífsskoðunarfélögum, sjóðum og
stofnunum sem starfa samkvæmt
staðfestri skipulagsskrá, öðrum al-
mannaheillafélögum, reiðufé í um-
ferð, endurskoðendum, fasteignasöl-
um, vöru og þjónustu og
kerfiskennitölum.
Þá var ógn talin miðlungsmikil í til-
viki útlána, sýndarfjár, reksturs
sjóða, hlutafélaga, sjálfseignarstofn-
ana og samlagsfélaga, viðskipta og
þjónustu með fjármálagerninga, veð-
mála og viðskipta með eðalmálma og
-steina.
Ógn var metin lítil þegar kom að líf-
eyrissjóðum, líftryggingum, öðrum
félögum, skipasölum, happdrætti,
bingói, lottói, fjárhættuspilum á net-
inu og ferðamönnum.
Fjármögnun hryðjuverka
Áhætta af fjármögnun hryðjuverka
hér er talin vera lítil eða miðlungs-
mikil. Bent er á að þrátt fyrir veik-
leika séu engin dæmi hér á landi um
fjármögnun hryðjuverka eða tengsl
við slíka háttsemi erlendis. »22
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. APRÍL 2019
það byrjar allt með fjórum fræjum
ENN HOLLARI OLÍA
OMEGA 3 & 6
+ D- & E-VÍTAMÍN
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Við vorum í fyrri hópnum en það
virðist hafa fjarað undan áhuga á að
hafa okkur með. Það hefði verið ein-
faldara,“ segir Hilmar Harðarson,
formaður Samiðnar.
Samflot iðnaðarmanna var ekki
aðili að lífskjarasamningnum svo-
kallaða. Fyrsti fundur iðnaðarmanna
með Samtökum atvinnulífsins hjá
ríkissáttasemjara var á fimmtudag
og hefur næsti fundur verið boðaður
á miðvikudag í næstu viku.
Á þessum fyrsta fundi fengu iðn-
aðarmenn kynningu á lífskjarasamn-
ingnum. Í nýjum pistli á heimasíðu
Samiðnar er gagnrýnt að ekki hafi
verið leitað eftir víðtækari sátt með-
al launaþegahreyfinga.
„Umhugsunarvert er að í samn-
ingi sem hefur fengið heitið „lífs-
kjarasamningur“ fylgir skjal frá rík-
isstjórn upp á 38 liði, og snertir alla
þjóðina að ekki hafi verið reynt að
tryggja víðtækari aðild og sátt. Þeg-
ar þjóðarsáttarsamningurinn var
gerður var lögð áhersla á víðtæka
aðkomu.
Þeim sem ekki áttu kost á aðild og
eiga eftir að semja er stillt upp fyrir
einum kosti: „copy“. Heppilegra
hefði verið að leggja meiri vinnu í að
búa til víðtæka sátt um samning sem
snertir alla með einum eða öðrum
hætti og gildir í tæp fjögur ár,“ segir
í pistlinum.
Vilja kaupmáttaraukningu
Hilmar segir í samtali við Morg-
unblaðið að „margt kunnuglegt“ sé í
lífskjarasamningnum. Þó séu ýmis
áhersluatriði sem iðnaðarmenn muni
reyna að knýja í gegn í viðræðunum.
„Við vildum fá kaupmáttaraukningu
og svo erum við með aðeins öðruvísi
áherslur,“ segir hann.
Eitt og annað er þó jákvætt:
„Launahækkun er meiri til þeirra
sem taka laun samkvæmt kauptöxt-
um, sem er jákvætt. Einnig er rétt
að nefna að í samningnum er gert
ráð fyrir launaþróunartryggingu
sem er hliðstæð því sem hefur verið í
gildi hjá því opinbera og gefist vel,“
segir í pistli Samiðnar.
Hefðu viljað víðtækari aðild
og sátt um lífskjarasamning
 Iðnaðarmenn segja aðeins einn kost standa til boða: „copy“
„Dómurinn er
byggður á þeirri
aðalröksemd sem
ég tefldi fram í
upphafi og það
þarf ekkert að
fara í neitt annað
sem fjallað var
um í málinu. Sú
röksemd lýtur að
því að stjórn Lög-
mannafélagsins
hafði ekki heimild að lögum til þess
að bera eitthvert erindi sem varðaði
mig undir þessa úrskurðarnefnd,“
segir Jón Steinar Gunnlaugsson,
lögmaður og fyrrverandi hæstarétt-
ardómari.
Landsréttur féllst á kröfu hans
gagnvart Lögmannafélagi Íslands
um að áminning á hendur honum
yrði felld úr gildi. Áminningin var
veitt vegna tölvupósta sem Jón
Steinar sendi Ingimundi Einarssyni,
þáverandi dómstjóra í Héraðsdómi
Reykjavíkur. Lögmannafélagið var
dæmt til að greiða Jóni Steinari
málskostnað á báðum dómstigum.
Í dómi Landsréttar segir að ekki
sé fyrir hendi „nægilega traust laga-
heimild“ fyrir stjórn Lögmanna-
félags Íslands til að koma fram við-
urlögum gegn félagsmanni með því
að leggja fram kvörtun fyrir úr-
skurðarnefnd félagsins.
arnarth@mbl.is
Áminning-
in var felld
úr gildi
Jón Steinar
Gunnlaugsson
 Landsréttur féllst
á kröfu Jóns Steinars
Hrafn einn í Reykjavík var að velta fyrir sér trjá-
grein þegar ljósmyndarinn smellti af mynd. Ekki
er ólíklegt að fuglinn hafi verið að huga að því
að smíða sér laup, eða hreiður. Varptími hrafns-
ins er frá miðjum apríl og klekjast ungarnir út í
maí. Krumminn verpir einu sinni á ári.
Lengi var hrafninn með fyrstu fuglum til að
verpa hér. Nýir landnemar, krossnefir, eru fyrri
til og sáust fyrir austan með unga í byrjun mars.
Krummi safnar efni í laup
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Vor í lofti og hrafnar undirbúa varp