Morgunblaðið - 17.04.2019, Page 30

30
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 2019
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Áfundi bæj-arráðsVest-
mannaeyja í byrj-
un þessa mánaðar
var rætt um Land-
eyjahöfn. Þar
komu fram verulegar áhyggjur
af stöðu mála, meðal annars
um hve illa gengur að dýpka
höfnina. Í fundargerð má lesa
um þá einhuga afstöðu bæjar-
ráðs að „ekki sé hægt að búa
við þá stöðu sem uppi er vegna
ástandsins í Landeyjahöfn.
Heilt samfélag líður fyrir það
hvernig ákvörðunum við dýpk-
un Landeyjahafnar hefur verið
háttað. Ljóst er að bæta þarf
við þann tækjakost sem sinnt
hefur dýpkun í mars til þess að
efla afkastagetuna. Aðeins eitt
dýpkunarskip hefur verið við
vinnu að undanförnu.
Bæjarráð fer fram á það við
Vegagerðina að hún taki þetta
árangursleysi föstum tökum
og leggi fram raunhæfa áætlun
um hversu fljótt hægt er að
opna höfnina. Þolinmæðin er
þrotin.“
Þær áhyggjur sem þarna er
lýst eru aðeins einn angi þessa
máls. Annar snýr að smíði nýs
Herjólfs, sem tók langan tíma
en er nú lokið. En þá hafa tekið
við deilur við skipasmíðastöð-
ina og skipið fæst ekki afhent.
Eftir allt sem á
undan er gengið er
þetta vægast sagt
óheppilegt og
nokkuð sem verður
að leysa, sem ætti
að vera hægt eins
og gert hefur verið í sambæri-
legum málum.
Meginatriðið er þó að sú
óvissa og hringlandaháttur
sem Vestmannaeyingar hafa
þurft að búa við er óviðunandi.
Samgöngur eiga ekki að
versna með árunum, þær eiga
að batna. Eðlilegt er að sú
krafa sé gerð að Landeyjahöfn
verði lagfærð þannig að hún
verði opin og örugg og að hægt
sé að treysta á að þegar hún á
að vera opin þá sé hún það.
Í umfjöllun Morgunblaðsins
að undanförnu hefur komið
fram að vandræðin í tengslum
við Landeyjahöfn valda ekki
aðeins almennum óþægindum
fyrir Vestmannaeyinga, heldur
skaða beinlínis þau fyrirtæki í
Eyjum sem treysta á greiðar
samgöngur, ekki síst þau sem
tengjast ferðaþjónustu. Þar
með verður almenningur í Eyj-
um fyrir tjóni vegna veikara
atvinnulífs. Það er þess vegna
fyllilega skiljanlegt að bæjar-
ráð Vestmannaeyja skuli
álykta að þolinmæðin sé þrot-
in.
Ekki verður lengur
búið við þá óvissu
sem tengist Herjólfi
og Landeyjahöfn}
Þolinmæðin þrotin
Útganga Bretaúr Evrópu-
sambandinu er
orðin langdregnari
en nokkurn gat ór-
að fyrir þegar
Bretar ákváðu fyrir tæpum
þremur árum að ganga úr sam-
bandinu. Tímasetning útgöngu,
sem átti að vera óhagganleg, er
þegar liðin og enn er alls óvíst
hvenær af útgöngu verður eða
jafnvel hvort af útgöngu verð-
ur, jafn ótrúlega og það kann að
hljóma þegar í hlut eiga ríki og
ríkjabandalag sem segjast vilja
lýðræðislega stjórnarhætti.
Nýjustu fréttir af útgöng-
unni eru ekki uppörvandi.
Theresa May, forsætisráð-
herra Breta, féllst á það á næt-
urfundi fyrir nokkrum nóttum
að Bretar tækju sex mánaða
viðbótarfrest til að ganga úr
sambandinu. Viðeigandi var að
ákveðið var að miða við
hrekkjavöku.
Í gær gerðist það svo að Don-
ald Tusk, forseti leiðtogaráðs
Evrópusambandsins, gaf til
kynna að þetta kynni að drag-
ast enn frekar. Hann sagði að
þó að allir, hann þar með talinn,
væru orðnir þreyttir á Brexit
mætti það ekki ráða för. Líkur
væru á að Bretar tækju þátt í
Evrópuþingskosn-
ingum í næsta
mánuði og að þing-
menn Breta þar
yrðu við störf „í
nokkra mánuði,
eða lengur“.
Með þessu segist Tusk vilja
gefa Bretlandi færi á að „end-
urhugsa“ ákvörðun sína um að
yfirgefa sambandið og sagði að
það væri „draumur“ sinn að
Bretland færi hvergi.
Þá sagði Jean-Claude Junc-
ker, forseti framkvæmda-
stjórnar ESB, að sambandið
myndi „aldrei sparka einum af
meðlimum sínum út“.
Almenningur í Bretlandi og
víðar hefur sennilega talið að
þrátt fyrir það sem sagan
kennir, nefnilega að Evrópu-
sambandið virðir ekki aðrar
kosningar en þær sem embætt-
ismönnum þess eru þóknan-
legar, þá yrði samt unnið af
heilindum við að auðvelda
Bretum útgöngu úr samband-
inu. Framganga ESB síðustu
árin hefur sýnt að svo er ekki
og þessi nýjustu ummæli sýna
svo ekki verður um villst að
leiðtogar ESB róa að því öllum
árum að koma í veg fyrir að
lýðræðislegur vilji Breta nái
fram að ganga.
Forysta ESB hefur
lýðræðislegan vilja
Breta að engu}
„Í nokkra mánuði, eða lengur“
Á
lag á bráðamóttöku Landspítal-
ans hefur reglulega verið til um-
fjöllunar á vettvangi fjölmiðla um
langt skeið. Undanfarin misseri
hefur verið gripið til markvissra
aðgerða til að bregðast við þeirri stöðu og
tryggja sem mest gæði og öryggi þjónust-
unnar. Samkvæmt upplýsingum frá Landspít-
ala fækkaði komum á bráðamóttöku Land-
spítalans um 10% á síðasta ári þannig að
aðgerðirnar hafa skilað umtalsverðum ár-
angri. Jón Magnús Kristjánsson, yfirlæknir
bráðalækninga á Landspítalanum, rekur
þessa fækkun m.a. til góðs samstarfs milli
spítalans og Heilsugæslu höfuðborgarsvæð-
isins um að beina sjúklingum á þjónustustig
við hæfi. Á sama tíma og dregið hefur úr kom-
um minna veikra einstaklinga á bráðamót-
tökuna leita fleiri til heilsugæslunnar en áður með sín
vandamál. Þessi breyting hefur í för með sér þjón-
ustubót bæði fyrir þá minna veiku sem fara til heilsu-
gæslunnar sem og fyrir þá bráðveiku sem leita á bráða-
móttökuna.
Nú liggur fyrir þinginu þingsályktunartillaga að
heilbrigðisstefnu til ársins 2030. Í stefnunni er fjallað um
grunnstoðir heilbrigðiskerfisins, meðal annars mikilvægi
þess að fólki sé beint inn á rétt þjónustustig með sín
vandamál til að tryggja sem besta þjónustu og að skil-
greina þurfi hlutverk þjónustuveitenda í heilbrigðiskerf-
inu með skýrum hætti. Þjónusta heilsugæslunnar er
þannig skilgreind sem fyrsta stigs þjónusta,
sem fólk leitar fyrst til með sín vandamál ef
ekki er um bráð veikindi að ræða. Þaðan er
fólki svo vísað í annars eða þriðja stigs þjón-
ustu ef um er að ræða flóknari úrlausnarefni.
Efling heilsugæslunnar sem fyrsta við-
komustaðar í heilbrigðiskerfinu er mikil-
vægur þáttur í eflingu heilbrigðiskerfisins í
heild og eitt af mikilvægustu stefnumálum
mínum sem heilbrigðisráðherra og meðal
meginmarkmiða ríkisstjórnarinnar. Mikil-
væg skref hafa verið stigin í þeim efnum og
má þar nefna fjölgun sálfræðinga og rýmkun
afgreiðslutíma. Mikilvægur liður í að efla
heilsugæsluna og bæta aðgengi að henni er
einnig að draga úr kostnaðarþátttöku sjúk-
linga innan hennar og er gjaldfrelsi barna
innan heilbrigðiskerfisins dæmi um slíka
áherslu. Þá var innheimtu komugjalda af öryrkjum og
öldruðum í heilsugæslu og hjá heimilislæknum hætt um
síðustu áramót.
Með sterkari heilsugæslu og skýrari verkaskiptingu
innan heilbrigðiskerfisins stuðlum við að því að Land-
spítali þjóni sínu meginmarkmiði enn betur sem er að
sinna veikasta fólkinu og þeim sem lenda í alvarlegum
slysum og heilsubresti. Þannig stígum við mikilvæg
skref í áttina að betra heilbrigðiskerfi fyrir alla lands-
menn.
Svandís
Svavarsdóttir
Pistill
Rétt þjónusta á réttum stað
Höfundur er heilbrigðisráðherra.
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
SVIÐSLJÓS
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Íaugum sumra eru þeir eflausttákngervingar 9. áratugarins,sem stundum er kallaður eitísá slæmri íslensku. Þau sem
fylgjast með ferli þeirra vita að þeir
eru afar ötulir við tónleikahald og
lagasmíðar sem hefur aflað þeim
nýrri og yngri aðdáenda. Og svo eru
það þau sem fá ljóma í augu og roða í
kinnar og ferðast á ljóshraða aftur til
ársins 1982 þegar beðið var með
óþreyju eftir næsta Bravo-blaði og
næsta þætti af Lögum unga fólksins,
sem þá voru nánast einu leiðirnar
fyrir unglinga þess tíma til að fylgj-
ast með straumum og stefnum í tón-
list.
Hér er verið að skrifa um
bresku hljómsveitina Duran Duran,
sem líklega var vinsælasta hljóm-
sveit heims fyrri hluta 9. áratugarins,
en í gær bárust þau tíðindi að hún
hygði á tónleikahald hér á landi 25.
júní næstkomandi í Laugardalshöll.
Það verður í annað skipti sem sveitin
sækir landið heim, það fyrra var 2005
og þá voru tónleikarnir í Egilshöll.
Viðburðafyrirtækið Mono held-
ur tónleikana. Björgvin Þór Rúnars-
son, kynningarstjóri Mono, segir að
viðræður hafi staðið yfir í u.þ.b. ár,
hljómsveitin sé í raun ekki á eigin-
legri tónleikaferð, heldur velji liðs-
menn hennar nokkur lönd sem þá
langar til að halda tónleika í. „Þeir
héldu t.d. fimm tónleika í Bandaríkj-
unum í febrúar og verða í Óðinsvéum
í Danmörku þremur dögum eftir að
þeir verða hérna,“ segir Björgvin.
Að sögn Björgvins mun sveitin
spila ný og gömul lög í bland. Margir
komi væntanlega fyrst og fremst til
að heyra eldri lögin en mörg af nýrri
lögum sveitarinnar hafi fengið góðar
viðtökur og án efa muni þess gæta á
tónleikunum.
Höfði til stórs hóps
Spurður hvort ekki sé farið að
sljákka í hljómsveitinni í ljósi hækk-
andi aldurs, en Simon Le Bon söngv-
ari sveitarinnar er sextugur, kveður
Björgvin nei við. „Hér er ekki verið
að dusta rykið af einu eða neinu. Þeir
eru í fínu formi, fengu mjög góða
dóma fyrir tónleikana í Bandaríkj-
unum fyrir stuttu og kunna svo sann-
arlega að skemmta fólki.“
10.000 miðar verða í boði og
hann segir að ekki hafi verið rætt um
hvort boðið verði upp á aukatónleika,
fari svo að færri fái miða en vilji.
„Það er ekki rætt á þessu stigi máls-
ins.“
Björgvin segir erfitt að fullyrða
um til hverra tónlistin höfði helst.
„Mér finnst líklegt að það sé mjög
stór hópur. Við gerum ráð fyrir að
þeir sem voru Duran-aðdáendur í
gamla daga hafi mikinn áhuga á tón-
leikunum. Ætli þetta verði ekki eins
og eitt stórt „reunion“ fyrir „eitís“-
unglingana,“ segir Björgvin og hlær.
Eins og „reunion“ fyrir
„eitís-unglingana“
Duran Duran var stofnuð af John Taylor og Nick
Rhodes í Birmingham árið 1978 og nokkru síðar
slógust þeir Roger og Andy Taylor og Simon Le Bon
í hópinn. Fyrsta plata sveitarinnar, sem hét einfald-
lega Duran Duran, kom út 1981 og varð geysi-
vinsæl. Svo heppilega vildi til að tónlistarstöðin
MTV hóf göngu sína um svipað leyti og Duran Dur-
an-piltar áttuðu sig snemma á þeim möguleikum
sem tónlistarmyndbönd buðu upp á og nýttu sér þá óspart. Vinsældirnar
jukust enn meira með næstu plötu, Rio, sem kom út 1982 og þeirri þriðju,
Seven and the Ragged Tiger, sem kom út 1983.
Duran Duran kom fram á Band Aid-tónleikunum 1985 og hugðust með-
limir taka sér stutt hlé að þeim loknum eftir að hafa verið undir miklu álagi
í fjögur ár. Svo fór þó að fimmmenningarnir fóru hver í sína áttina og komu
ekki saman fyrr en 2003. Sú sæla var skammvinn, því að Andy var rekinn
úr sveitinni 2006 og var ástæðan sögð „óleysanlegur ágreiningur“. Þeir
fjórir sem eftir voru hafa síðan þá haldið nafni Duran Duran á lofti, starfað
með ýmsum vinsælum tónlistarmönnum og segjast hvergi nærri hættir.
Alls hafa komið út 14 plötur með sveitinni, sú síðasta árið 2015.
Andy hætti og eftir eru fjórir
DURAN DURAN ER 41 ÁRS
Duran Duran í dag Frá vinstri: Roger Taylor, John Taylor, Simon Le Bon
og Nick Rhodes. Upphaflega voru þeir fimm, en Andy Taylor hætti 2006.
Morgunblaðið/ÞÖK
Egilshöll 2005 John Taylor og Sim-
on Le Bon fóru þar mikinn.