Morgunblaðið - 03.05.2019, Blaðsíða 18

Morgunblaðið - 03.05.2019, Blaðsíða 18
18 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. MAÍ 2019 ✝ Ásgrímur Ás-grímsson fædd- ist á Syðra- Mallandi 22. júní 1932. Hann lést á Heilbrigðisstofnun Norðurlands á Sauðárkróki 18. apríl 2019. Foreldrar hans voru Ásgrímur Árnason, f. 30.9. 1896, d. 18.1. 1933, og Sigríður Sigurlína Árna- dóttir, f. 7.4. 1905, d. 21.5. 1985. Fósturfaðir hans var Leó Jónas- son, f. 28.3. 1904, d. 5.1. 1998. Systkini Ásgríms voru Héð- inn Sveinn og Baldvina, bæði látin. Fóstursystir hans er Sig- ríður Herdís Leósdóttir, f. 7.6. 1950. Hinn 28. desember 1954 kvæntist Ásgrímur eftirlifandi eiginkonu sinni, Árnýju Sig- urlínu Ragnarsdóttur, f. 13.10. 1933. Foreldrar hennar voru Gísli Ragnar Magnússon, f. 30.5. 1896, d. 2.12. 1974, og Sigurlína Jóhanna Sigurðardóttir, f. 25.10. 1902, d. 31.12. 1993. Börn Ásgríms og Árnýjar eru: 1) Sigurður Leó, f. 11.11. maki Guðmundur Örn Jensson, f. 28.5. 1966. Börn þeirra eru a) Páll Árni, f. 1986. b) Íris Erna, f. 1992. c) Jens Berg, f. 1997. Barnabörn þeirra eru fjögur. Ásgrímur fæddist á Syðra- Mallandi á Skaga í Skagafirði. Á unglingsárum flutti hann með móður sinni og systkinum að Svanavatni í Hegranesi. Hann hóf nám í Iðnskólanum á Sauð- árkróki en flutti síðar og gerðist sauðfjárbóndi á Mallandi. Þar bjó hann með eiginkonu og fjór- um börnum. Ásgrímur stundaði einnig sjóveiðar, fyrst um sinn á árabát en fékk sér síðar trillu. Ásgrímur ræktaði upp land sitt og hlaut verðlaun fyrir frá Landgræðslu ríkisins. Hann var virkur í hreppsmálum og vildi halda lífi í sveitinni og kom að ýmsum málum. Hann var lengi gangnaforingi. Ásgrímur var virkur í félagslífi og stunduðu þau hjón bæði dans og söng, voru þau í hjóna- og paraklúbbi Skagafjarðar. Ásgrímur og Árný voru bæði meðlimir í Rökkurkórnum um árabil, fóru í söngferðir um landið og höfðu gaman af. Þegar þau hjónin hættu búskap sökum aldurs og heilsu fluttu þau á Sauðárkrók. Ásgrímur eyddi síðustu árum sínum á Heilbrigðisstofnun Norðurlands á Sauðárkróki. Ásgrímur verður jarðsunginn frá Sauðárkrókskirkju í dag, 3. maí 2019, klukkan 14. 1954, maki Kristín Guðbjörg Snæland f. 18.4. 1969. Barn þeirra er a) Alma Karen, f. 2002. Börn Sigurðar Leós frá fyrri sam- böndum eru a) Þór- dís Eva, f. 1975. b) Brynja, f. 1980. c) Sigurbjörg, f. 1981. d) Sigþór Smári, f. 1983. e) Guðrún Sigurlína f. 1986. Barnabörn þeirra eru átta. 2) Ásgrímur Gísli, f. 17.3. 1958, maki Gerður Guðjónsdóttir, f. 6.11. 1970. Börn þeirra eru a) Ásgerður, f. 1997. b) Friðmey, f. 2004. Börn Gerðar frá fyrra sambandi eru a) Amanda Ösp Kolbeindóttir, f. 1992. b) Kolbrún Ósk Kolbeins- dóttir, f. 1995. Eiga þau eitt barnabarn. 3) Helga Baldvina, f. 22.6. 1961, maki Sigtryggur Snævar Sigtryggsson, f. 28.7. 1956. Börn þeirra eru a) Árný, f. 1981. b) Snævar Freyr, f. 1985. c) Arndís Lára, f. 1994. Dóttir Sigtryggs Snævars frá fyrra sambandi er a) Díanna Rut, f. 1976. Barnabörn þeirra eru ell- efu. 4) Anna María, f. 24.7. 1965, Þá ertu búinn að fá hvíldina elsku pabbi minn, eins sárt og það er þá er ég samt mjög þakklát fyrir að þú sért kominn á betri stað. Eins og svo oft þegar ein- hver nákominn manni fellur frá koma ótal minningar upp í hug- ann og oftar en ekki fer maður að rifja upp það sem maður var að gera á uppvaxtarárunum. Það sem kom fyrst upp í huga minn var þegar ég var lítil og trítlaði út í fjós með glasið mitt til að fá spenvolga mjólk og þú sagðir mér sögur. Eins þegar við vorum á vorin að tína grjót úr túnunum og þú settir mig upp í dráttarvélina og lést mig stýra. Ég var svo lítil að ég náði ekki niður á petalana, en gat stýrt, og þú hafðir hana í lægsta gír og lága drifinu og vá hvað mér fannst þetta taka langan tíma. Eða þegar við vor- um að saga rekavið og rífa staura og það var farið í kapp um það hver væri fljótastur að saga niður bútana. Þegar við vorum á rölti í kringum lamb- féð á vorin og hlustuðum eftir fuglasöng, sérstaklega kríunni, því þú sagðir alltaf að þegar maður heyrði í henni þá væri vorið komið og þetta geri ég enn í dag. Hugurinn leitar til þess tíma þegar ég fór í mínar fyrstu göngur með þér seint að hausti og þú stoppaðir reglu- lega til að vinda vettlingana mína svo mér yrði ekki kalt. Eins gleymi ég því ekki þegar við sátum við eldhúsborðið heima á Mallandi og þú og bræður mínir voruð eitthvað að stríða mér og þú laumaðir mjólkurglasinu mínu í svuntu- vasann hjá mömmu. Ég leitaði að því en hún fór alla leið niður í kjallara með glasið í vasanum og ég skildi ekkert í hvað varð af því. Í mörg ár komum við Guð- mundur til að hjálpa ykkur mömmu við heyskap og rúning og á haustin fór ég í göngur sem var með því skemmtileg- asta sem ég gerði og alltaf krafðist ég þess að fá að vera við hliðina á þér. Eða þegar við vinkona vorum að fara með ykkur mömmu á böllin og þú talaðir um að þetta væru litlu stelpurnar þínar. Ég gæti endalaust talið upp margar minningar um þig, elsku pabbi minn. Þú varst mjög fróður maður og það var alveg sama hvað manni datt í hug að spyrja þig um, þú vissir alltaf svarið, enda varstu búinn að lesa allt milli himins og jarðar. Elsku pabbi minn, mikið á ég eftir að sakna þín og ég er þér mjög þakklát fyrir þann tíma sem við áttum saman. Hvíldu í friði, pabbi minn. Sofðu, hvíldu sætt og rótt, sumarblóm og vor þig dreymi! Gefi þér nú góða nótt guð, sem meiri’ er öllu’ í heimi. (G. Guðm.) Þín dóttir, Anna María. Elsku afi minn, frá því ég var lítil stelpa hef ég kviðið þessum degi. Lífið án ömmu og afa var óhugsandi. Ég hef alla tíð verið mikil afa- og ömmustelpa, enda fékk ég að njóta samvista við ykkur alveg frá fæðingu. Var mikið í sveitinni sem barn og á þaðan mínar dýrmætustu og yndislegustu minningar. Þráði í raun að eiga alveg heima hjá ykkur. Sumrunum eyddi ég hjá ykkur, og mætti snemma á vor- in til að taka þátt í sauðburði. Ég vil meina að ég hafi notið sveitarinnar á besta tíma í bú- skap ykkar, en sjálfsagt var það mín upplifun og vona ég að þeir sem fengu að njóta hennar á undan mér og eftir hafi upp- lifað það sama. Búið var stórt, jörðin vel ræktuð, svo vel að þú fékkst verðlaun frá Land- græðslu ríkisins, af þeim varstu montinn. Þú varst búinn að vinna vel inn fyrir þeim enda jörðin grýtt og erfið til rækt- unnar. Þú hafðir komið þér upp tækjakosti sem auðveldaði störfin og húsakostur var mjög góður. Það voru ýmis eftirminnileg verkefni í sveitinni, eitt af þeim óvenjulegustu er þegar lögð var símalína út í fjárhús frá heima- bænum, svo hægt væri að hringja eftir aðstoð t.d. í sauð- burði. Gamlir símar með snún- ingssveif á hvorum enda. Bílferðir voru skemmtilegar með þér, við vorum ekkert að hafa kveikt á útvarpinu, heldur sungum við. Uppáhaldslagið okkar var Maístjarnan og Á Sprengisandi. Þér þótti ekki leiðinlegt að segja sögur og mikið þótti mér gaman að heyra um gamla tíma. Ég veit því vel að lífið í sveitinni var ekki alltaf svona auðvelt eins og það var þegar ég eyddi þar tím- anum með ykkur. Mamma þín varð snemma ekkja með þrjú lítil börn, þú hafði mikið dálæti á henni. Sagðir mér sögur af því þegar hún fór á nóttinni og tíndi fjallagrös til að drýgja matinn og hvernig þú vaknaðir oft sem lítill drengur við hljóð í sauma- skap um hánótt. Ég leit mikið upp til þín og í mínum barnshuga var enginn bóndi jafn góður bóndi og þú. Þú varst einnig klárasti smali sem til var, var alveg viss um það. Hvernig þér tókst að smala með Týru þér við hlið og rétt muldra til hennar „hægri“ og „vinstri“. Síðustu árin voru erfið, þú sem alla tíð hafðir verið sjálf- stæður og þinn eigin herra, jarðareigandi og bóndi, að missa svona getuna til að gera allt sem þú vildir var sárt að horfa upp á. Að geta ekki hlaupið yfir þúfurnar, farið á bak, keyrt bíl og þegar getan til að fara í göngutúra var einnig svo til farin, þá vantaði mikið í lífið. Þú hafði dálæti á göngu- túrum, rölta upp í dal, kíkja á lúpínuna, njóta náttúrunnar. En líkaminn sagði nei. Hug- urinn var í fullu fjöri fram á síðasta dag, þú hafðir engu gleymt og þekktir alltaf fólkið þitt. Þú áttir ekkert ógert hér á jörðu og varst tilbúinn að fara, þó er alltaf sárt að sakna. Elsku besti afi minn, takk fyrir að vera svona frábær við litlu afastelpuna þína, ég elska þig og sakna þín. Ég passa vel upp á bækurnar sem þú gafst mér, hef eitthvað lesið í þeim, en notalegast er að finna lykt- ina af Mallandi við að opna þær. Við pössum líka ömmu fyrir þig, stelpuna þína eins og þú sagðir oft, æskuástina þína, lofa því. Þín afastelpa, Árný. Elsku langafi okkar. Það er sárt að fá aldrei aftur að leiða sterku hendurnar þínar, rölta með þér í sveitinni. Fá eins og einn mola af afasúkkulaði úr búrinu, sem var reyndar venju- legt suðusúkkulaði en þú kall- aðir það alltaf afasúkkulaði og það gerum við líka. Við vorum heppin að hafa þig hjá okkur svona lengi, það fá ekki allir að kynnast langafa sínum svona vel. Við vitum að þú varst veikur og þreyttur, nú líður þér betur. Legg ég nú bæði líf og önd, ljúfi Jesús, í þína hönd, síðast þegar ég sofna fer sitji Guðs englar yfir mér. (Hallgrímur Pétursson) Sofðu vel, langafi okkar. Ásbjörg Nína, Ísak Nói og Ýmir Míó. „Afi, þú stingur!“ æpti ég oft á þig þegar ég var hjá ykkur ömmu á sumrin, en eftir nokk- ur óp í röð fórstu að raka þig alla morgna svo þú gætir knús- að okkur alla daga. Afi, nú ert þú farinn á betri stað, stað sem þú hefur svo lengi beðið eftir að komast á. Svanhvít, langafabarnið þitt, hugsar til þess að þú sért kom- inn til Jenna afa, Depils, Jesú og Guðs. Þið séuð að leita að páskaeggjunum sem Guð er búinn að fela og eigið æðislega stund, allir svo hressir og sprækir. Ég elska þá tilhugsun, það vermir hjarta mitt. Ég á ótal minningar um þig afi, engin ein sem er minn- isstæðari en önnur. Þær sem ég held mest upp á eru þær sem við bjuggum til þegar ég og bræður mínir vorum í sveit hjá ykkur ömmu á Mallandi á sumrin beint eftir skóla. Bestu tímar sem ég átti voru þá. Við fórum alla morgna og gott ef ekki líka seinni partinn í fjár- húsin og það sem maður fékk að hjálpa til, gefa kindunum hey og hita mjólkina fyrir heimalningana. Eitt árið fékk ég að eiga einn heimalning, en ég var í erfiðleikum með að finna nafn á hann og þá komst þú með „hvað með Emja?“ þar sem lambið jarmaði svo mikið. Ég elskaði það og Emja hét hún. Meðan beðið var eftir mat spil- uðum við ólsen ólsen og aldrei varð það þreytt. Þegar við systkinin vildum sulla í læknum hjálpaðir þú okkur að smíða báta. Þegar við fórum að ná í kindur eða hesta upp í heiði heyrðist alltaf í þér: „Þú ert svo létt á fæti, hlauptu og náðu í kindina.“ Það sem við eyddum tímanum uppi í lundi og heiði að veiða. Ekki má gleyma þegar við keyrðum einu sinni eða tvisvar í viku á kóræf- ingu. Alltaf varstu með bláan ópal í bílnum og baðst mig allt- af að syngja. Helst sungum við „Fann ég á fjalli“, sem þú síðar kenndir mér á píanóið þitt. Alltaf áttir þú til afasúkkulaði til að gefa okkur, sem ég enn í dag kalla afasúkkulaði, því hvað annað ætti það að heita? Ég gæti endalaust talið upp þær góðu minningar sem við bjuggum til saman en það væri efni í góða bók. Þetta eru hreint ómetanlegar minningar. Ég mun sakna þín, þetta er sárt og ég er leið, en á sama tíma svo glöð og þakklát. Takk afi fyrir allt sem þú gerðir fyrir mig. Þeim stundum sem við fengum saman mun ég seint gleyma. Þín Íris Erna. Jæja, þá kom að þeirri stundu að þú kvaddir okkur og gerðist það frekar fljótt. Mikið sem símtalið tók á þegar ég fékk að vita að þú hefðir kvatt, en leið líka vel vitandi að þú værir kominn á betri stað. Margt fór af stað í kollinum og fór ég að hugsa um allt það sem maður lærði hjá ykkur ömmu á Mallandi. Ég var nátt- úrlega með annan fótinn hjá ykkur á mínum uppeldisárum og mikið sem maður kepptist við að komast í sveitina til að hjálpa til þegar það var frí í skólanum. Ég kaus frekar að vera hjá ykkur en að fara í unglinga- vinnuna og áhuginn fyrir bú- skap kviknaði eftir að hafa ver- ið öll þessi sumur hjá ykkur. Draumurinn var alltaf að taka við búskapnum á Mallandi en maður var bara of ungur til þess. Mínar sterkustu minningar úr sveitinni eru svona í kring- um 10 ára aldur, en á þeim tíma fór maður að taka meiri þátt í öllu hjá ykkur. Strax eftir vor- prófin var farið norður með flutningabíl til að taka þátt í sauðburðinum. Ég man að við Guðrún frænka fengum það verkefni að sjá um að brynna kindunum, svo hjálpaði maður til við að marka og flestallt sem tengdist sauðburðinum. Ætli ég eigi þér ekki mest að þakka fyrir að viðhalda véladellunni minni, en það var hjá ykkur sem ég lærði að keyra traktor. Það sem ég var búinn að suða mikið, en alltaf var það „nei ekki strax“ en svo kom að stóru stundinni. Ég hef sennilega ekki verið nema 10 ára þegar ég fékk loks að keyra traktorinn meðfram girðingu sem við vorum að rífa burtu. Ég er nokkuð viss um að brosið hafi verið fast, þarna varð ekki aftur snúið. Með ár- unum bættist svo alltaf við það sem maður fékk að hjálpa til við í heyskap. Fyrstu göngurnar voru skemmtilegar þó að maður hefði verið búinn að fara um allt þarna í smalamennskum, þá er það ekki eins og að fara í göngur og það var mikið atriði að klára nestið, það man ég. Þær voru nú ófáar veiðiferð- irnar sem við fórum saman í. Þú hélst mikið upp á Urriðat- jörnina, en við fórum oft þang- að að veiða. Eins fórum við oft labbandi upp Skjaldbreið og í leiðinni var skoðað hvað lúpínan væri búin að græða mikið upp, enda varstu mikill áhugamaður um uppgræðslu. Æði oft var komið við í trjálundinum, en þér var mjög annt um þann reit. Minningarnar eru ótalmarg- ar eins og þegar við fórum út að keyra, þá var alltaf boðið upp á bláan ópal. Einnig komstu oft með afasúkkulaði (suðusúkkulaði) handa okkur krökkunum, en það var mikið sport fyrir okkur. Við áttum margar góðar stundir saman heima í Jöklat- úni og eftir að þú fórst inn á sjúkrahús hafðir þú alltaf gam- an af því þegar ég kom með krakkana í heimsókn. Elsku afi, ég þakka þér fyrir allar góðu og skemmtilegu stundirnar, þeim mun ég seint gleyma. Hvíldu í friði. Þinn Páll (Palli). Í dag kveðjum við Ásgrím á Mallandi. Í rúm 60 ár hefur hann verið einn af föstu punkt- unum í tilveru okkar nágrann- anna í Ketu. Ég var bara 10 ára stelpukorn þegar Ásgrímur og Árný fluttu í Malland þá korn- ung, nýgift með son á fyrsta ári. Þá var Malland talin frekar rýr jörð, allar byggingar gaml- ar og úr sér gengnar og lítil tún og allir töldu að þar væri nán- ast ómögulegt að rækta. 12 ár- um seinna þegar ég og minn maður förum að búa í Ketu er Malland orðið vel uppbyggt góðbýli. Ræktunarsaga þeirra hjóna á Mallandi er ótrúleg, þeim tókst að gera örreytisholt og -mela að túni og græða upp urðir og klappir til beitar, mörg hafa handtökin verið því allt unnu þau sjálf með börnum sínu. Á þessum tíma var bú þeirra hjóna eitt af stærstu og afurðamestu búum Skaga- fjarðar. Ásgrímur var ekki bara land- bótamaður, hann var líka mikill sauðfjárræktarmaður og átti fallegt og afurðasamt fé. Það var þeim hjónum því mikið áfall þegar farga þurfti fénu vegna riðuveiki og þau þá komin á sjö- tugsaldur. Ásgrímur var ekki maður sem gafst upp, hann keypti nýjan bústofn og þau héldu áfram búskap meðan heilsan leyfði. En að lokum hafði elli kerling betur og þau hættu búskapnum og fluttu til Sauðárkróks. Síðustu árin hefur Ásgrímur dvalið á dvalarheimili aldraðra á Sauðárkróki. Nú er Malland í eyði og göt- urnar á milli bæjanna að gróa upp en mörg voru sporin á milli á árum áður enda alla tíð gott nágrenni. Ásgrímur og Árný voru góðir grannar sem gott var að leita til. Mér er minnisstætt þegar maður minn dó langt fyrir ald- ur fram, þá kom Ásgrímur í heimsókn, sagði ekki margt en þegar hann kvaddi klappaði hann mér hlýlega á bakið og sagði: „Þú stendur þig, þú veist hvar ég er ef ég get eitthvað aðstoðað.“ Þessu gleymi ég aldrei. Kærar þakkir fyrir allt gott í þessu rúmlega 60 ára nágrenni. Elsku Árný mín, Leó, Gísli, Helga, Anna Mæja og fjölskyld- ur, innilegar samúðarkveðjur. Blessuð sé minning Ásgríms Ásgrímssonar. Hrefna Gunnsteinsdóttir. Mig langar að minnast hans Ásgríms fóstra míns með nokkrum orðum. Ég leyfi mér að kalla hann fóstra minn því að í mörg ár dvaldi ég meira eða minna á heimili hans og Ár- nýjar á Mallandi á Skaga, hvar ég naut leiðsagnar og gæsku þeirra hjóna. Þannig háttaði til á Skaganum á árunum 1976- 1986 að barnaskóli hreppsins var undir stjórn Brynju móður minnar og starfræktur á æsku- heimili mínu, Þorbjargarstöð- um. Til að koma öllum fyrir var börnunum skipt í yngri og eldri deild og var hvor deild viku í senn í skólanum. Maja, yngsta barn Ásgríms og Árnýjar, var í eldri deild en ég í yngri, þannig að tilvalið þótti að ég fengi griðastað á Mallandi þær vikur sem Maja var í skólanum. Þetta voru því hálfgerð vistaskipti hjá okkur Maju. Á Mallandi var hægt að ganga að því vísu að hafa nóg fyrir stafni alla daga og hlakka til helganna, þegar Maja mín kom heim. Ég sóttist mikið eftir því að dvelja á Mal- landi og var þar alla tíð í góðu yfirlæti hjá þeim Árnýju og Ás- grími. Að öllum öðrum ólöstuðum held ég að Mallandsfjölskyldan sé duglegasta fólk sem ég þekki. Eins og Skaginn er nú einstök sveit, þá hefur ekki ver- ið einfalt mál að hefja búskap á Mallandi þar sem lítið greri annað en grjót, berjast við mis- blíð náttúruöflin og samgöngur og samskipti voru af skornum skammti. Það var einfaldlega þannig að það gerðist ekkert nema maður gerði það sjálfur og þannig held ég að Ásgrímur hafi einmitt lifað. Hann lét hlut- ina gerast, oft af miklu harð- fylgi og ekki auðvelt að snúa honum þegar hann hafði einsett sér hlutina. Ásgrímur var fyr- irmyndarbóndi, framtakssamur og framsýnn. Hann var manna fyrstur til að girða víðáttumikl- ar girðingar á Skaganum, friða land og rækta lúpínu. Plantaði trjám upp um alla Skagaheiði, sem engum öðrum datt í hug, og nánast breytti grjóti í gras með ræktunar- störfum sínum. Þau hjón fengu Ásgrímur Ásgrímsson Sálm. 9.11 biblian.is Þeir sem þekkja nafn þitt treysta þér því að þú, Drottinn, bregst ekki þeim sem til þín leita.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.