Morgunblaðið - 20.05.2019, Blaðsíða 15

15
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. MAÍ 2019
Þessi fyrirsögn gæti
ræst eftir alþingis-
kosningar 2021 þar
sem formenn stjórn-
málaflokka leggja
þetta til í stjórnarsátt-
mála nýrrar ríkis-
stjórnar. Sagan hefur
tilhneigingu til að end-
urtaka sig og það vefst
ekki fyrir íslenskum
stjórnmálamönnum að
skipta um skoðun. Því fyrir kosn-
ingar 2009 sagði formaður Vinstri-
grænna, Steingrímur J. Sigfússon:
Það verður aldrei samþykkt á okk-
ar vakt að sækja um aðild að ESB.
Viku síðar var ríkisstjórn mynduð á
þeim grunni og sótt um aðild. Árið
1991 var þingvilji til að klára EES-
samninginn ekki lengur til staðar á
Alþingi. Framsókn og Alþýðu-
bandalagið snerust gegn því þrátt
fyrir undirbúningsvinnu þar um. Og
Sjálfstæðisflokkurinn
með Þorstein Pálsson í
forystu barðist gegn
EES með kjafti og
klóm. Alþýðuflokk-
urinn stóð einn, vildi
EES með Jón Baldvin
Hannibalsson í farar-
broddi. Þá sömdu þeir
Davíð Oddsson, nýr
formaður Sjálfstæðis-
flokksins, og Jón Bald-
vin um að mynda ríkis-
stjórn sem þeir gerðu
með snarræði í Viðey
en í sáttmála flokka þeirra stóð m.a.
eftirfarandi: „Markmiðum sínum
hyggst ríkisstjórnin ná með eft-
irfarandi aðgerðum: Með því að
semja um þátttöku Íslendinga í
Evrópska efnahagssvæðinu (EES)
til þess að tryggja hindrunarlausan
aðgang sjávarafurða að Evrópu-
mörkuðum. Ekki kemur til greina
að gefa eftir forræði yfir íslenskri
fiskveiðilögsögu í skiptum fyrir að-
gang að mörkuðum.“ Davíð Odds-
son fékk sinn þingflokk til að
hringsnúast í málinu og trúði því
sjálfur að þar með þyrftum við ekki
að ganga í ESB. Nú standa þessir
fornu vinir EES-samningsins sam-
an að því að vara við orkupakk-
anum en hljóta aðeins svívirðingar
frá EES-sinnum og sínu flokksfólki.
Getum við ekki öll verið
sammála um það?
Vinstrimenn voru lengst af heilir
í því að auðlindir, hálendi, fossar og
þess vegna ár heyrðu undir sam-
eign þjóðar og rafmagn væri ekki
rúsínur á markaði. Nú er hún
Snorrabúð stekkur og Vinstri-
grænir að ganga undir ok virkjana
og vindmyllur snúast yfir höfði
þeirra. Nú skal gefa eftir t.d. for-
ræði í raforku- og auðlindamálum,
allt vald yfir t.d. Orkustofnun verð-
ur í eldhúsinu í Brussel, verði frum-
varp ríkisstjórnarinnar þar um
samþykkt. Orkustofnun fer með
stjórnsýslu í orkumálum landsins,
er ríkisstjórninni til ráðuneytis um
orkumál og aðra auðlindanýtingu.
Orkan okkar, þjóðfylking sem af-
þakkar erlent vald í orkumálum,
segir um þessa fyrirætlan ríkis-
stjórnarinnar: „Orkustofnun verður
óháð innlendu ráðherravaldi, hefur
vítt verksvið og miklar valdheim-
ildir, tekur við ákvörðunum frá
ACER og framkvæmdastjórn ESB
með milligöngu ESA.“ Vilja lands-
menn þessa yfirtöku frá Brussel?
Eru ríkisstjórnarflokkarnir að
fylgja kosningaloforðum sínum? Ég
heiti á þessa flokka að kalla saman
flokksþing eða miðstjórnir flokka
sinna til að ræða orkupakkana. Ný
ríkisstjórn 2021 gæti t.d. staðið
frammi fyrir því að Ísland væri að
tapa sæstrengsmálinu fyrir EFTA-
dómstólnum. Stjórnarsáttmálinn
segði sæstrengur verður sam-
þykktur á Alþingi. Sæstrengurinn
er ósæðin í orkupakkanum, þar
verða átökin. Geta Íslendingar yf-
irtekið allt hitt og fúlsað við hon-
um? Tröllin bíða á kantinum, vind-
myllugarðar með peningum
Norðmanna eins og t.d. fiskeldi
fjarðanna. HS-orka og öflugir fjár-
festar tilbúnir að virkja og virkja,
friðurinn úti. Landsvirkjun verður
að víkja af markaði eins og ríkis-
bankarnir um aldamótin. Raf-
magnsreikningurinn hækkar, gróð-
urhúsin með grænmetinu góða
slökkva ljósin. „Getum við ekki öll
verið sammála um það,“ að þetta
geti farið svona?
Eftir Guðna
Ágústsson » Landsvirkjun verður
að víkja af markaði
eins og ríkisbankarnir
um aldamótin. Raf-
magnsreikningurinn
hækkar, gróðurhúsin
með grænmetinu góða
slökkva ljósin.
Guðni Ágústsson
Höfundur er fv. alþingismaður
og ráðherra.
Sæstrengur samþykktur á Alþingi 2021?
Í fyrsta sinn í ára-
tugi voru húsnæðis-
málin sett á oddinn í
kjaraviðræðum. Það
segir nokkuð. Þétting-
arstefnan í Reykjavík
hefur leitt af sér skort
og húsnæðisverð hefur
hækkað um hundrað
prósent á höfuðborg-
arsvæðinu á síðustu
tveimur kjörtímabilum
undir stjórn Samfylk-
ingarinnar. Leiguverð hefur óhjá-
kvæmilega fylgt þessari þróun og
er nú svo komið að leiguverð í
Reykjavík er hærra en í höfuð-
borgum Norðurlandanna; Osló,
Kaupmannahöfn, Stokkhólmi og
Helsinki. Leiguverðið í Reykjavík
er reyndar hæst meðal höfuðborg-
anna bæði í miðborg og utan mið-
borgarinnar. Hvort
sem horft er til
tveggja eða fjögurra
herbergja íbúða. Þetta
var ekki það sem var
boðað. Tvöfalt fleiri
búa í foreldrahúsum á
aldrinum 20-24 ára en
í hinum ríkjum Norð-
urlandanna. Öðru var
lofað.
Snúum þessu við
Samfylkingin lofaði
uppbyggingu á hag-
stæðu húsnæði í þúsundavís „fyrir
svona venjulegt fólk“, eins og Dag-
ur B. Eggertsson orðaði það. Það
sem hefur verið byggt undir hans
stjórn eru fyrst og fremst dýrar
íbúðir sem eru einmitt ekki á færi
„venjulegs fólk“. Fólk hefur því
þurft að fara annað. Í fyrsta sinn
frá stofnun lýðveldisins er meiri
Eftir Eyþór Arnalds » Það sem hefur verið
byggt undir hans
stjórn eru fyrst og
fremst dýrar íbúðir sem
eru einmitt ekki á færi
„venjulegs fólk“. Fólk
hefur því þurft að fara
annað.
Eyþór Arnalds
Mannanna verk
Höfundur er oddviti
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
fjölgun á landsbyggðinni en höf-
uðborgarsvæðinu. Fjölgun í
Reykjavík hefur verið tæplega 1%
á ári á þessum átta árum sem er
langt undir landsmeðaltali. Fjölgun
í Reykjavík var að jafnaði 3% á ári
síðustu hundrað árin og því vekur
furðu hvernig tókst að missa af
lengsta hagvaxtarskeiði landsins.
Það er því með engu móti hægt að
kenna fjölgun íbúa um verðhækk-
anirnar. Nei, ástæðan er einföld.
Skortur á hagstæðu húsnæði hefur
valdið þessum verðhækkunum og
jafnframt flutningi fólks út úr
borginni. Og þessi þróun hefur
þyngt umferðina enn frekar. Í
tengslum við kjarasamningana var
niðurstaða húsnæðishóps að byggja
ætti upp hagstætt húsnæði við
Keldur. Það er einmitt eitt af því
sem við lögðum til fyrir kosningar,
en jafnframt er þar kjörsvæði fyrir
stofnanir og fyrirtæki. Undanfarið
höfum við séð Íslandsbanka og
sýslumannsembættið í Reykjavík
flytja í Kópavog. Nú í síðasta mán-
uði flutti Tryggingastofnun frá
Hlemmi í Kópavog. Björgun lokar
að óbreyttu um næstu mánaðamót
með tilheyrandi kostnaðarhækk-
unum fyrir húsbyggjendur. Lítið er
um skipulagðar lóðir sem henta
þessum og öðrum aðilum. Sjálf-
stæðismenn í borgarstjórn hafa
lagt til að Reykjavík leiði vinnu við
staðarval fyrir framtíðaruppbygg-
ingu spítala ásamt fagaðilum. Sú
vinna þarf að fara af stað strax.
Uppbygging á Landspítalalóð
þyngir umferð og svo er Lands-
bankinn að byggja höfuðstöðvar við
Hörpu. Sú stefna að bæta við at-
vinnustarfsemi í vesturhluta borg-
arinnar þyngir umferðina enn frek-
ar. Uppbygging á Keldum án
skilyrða um önnur verkefni er lykill
að hagstæðu húsnæði og léttari
umferð. Við eigum ekki að eiga
Norðurlandamet í leiguverði hús-
næðis. Hvað þá að rúmlega hundr-
að þúsund manna borg skuli takast
að skapa umferðartafir á við millj-
ónaborg. Ekkert af þessu er nátt-
úrulögmál. Allt eru þetta mann-
anna verk.
Fuglaskoðun Boðið var upp á fuglaskoðun fyrir krakka í Grasagarðinum í Laugardal um helgina. Fjöldi fólks mætti og lét rigninguna ekki aftra sér. Núna iðar dalurinn af lífi.
Kristinn Magnússon