Morgunblaðið - 20.06.2019, Blaðsíða 48
48 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. JÚNÍ 2019
Sálm. 14.2
biblian.is
Drottinn horfir á
mennina af himnum
ofan til þess að sjá
hvort nokkur sé
hygginn, nokkur
sem leiti Guðs.
✝ Birna SoffíaKarlsdóttir
fæddist 2. sept-
ember 1942 í
Reykjavík. Hún lést
á Droplaugarstöð-
um 9. júní 2019.
Foreldrar henn-
ar voru Karl Sig-
urðsson (1919-
1965), pípulagn-
ingameistari og
leikari hjá Leik-
félagi Reykjavíkur, og Anna Ósk
Sigurðardóttir (1921-2012) hús-
móðir.
Birna var elst sex systkina.
Systkini Birnu eru: Sigurður
Karlsson, Ingibjörg Margrét
Karlsdóttir, Anna Mjöll Karls-
dóttir, Kristinn Már Karlsson og
Brynjar Karlsson.
Birna ólst upp fyrir vestan
læk, fyrst á Víðimel, þá Kvist-
haga og loks á Tjarnarstíg á Sel-
tjarnarnesi.
Hún gekk í Verzlunarskóla Ís-
Birgir (1993), Guðrún (1996) og
Birna Kristín (2000). Karl Pétur
(1969) er kvæntur Guðrúnu
Tinnu Ólafsdóttur (1975). Sonur
Karls og Sonju Daggar Páls-
dóttur er Ari Páll (1997). Börn
Karls og Guðrúnar Tinnu eru
Katrín Anna (2003), Katla
(2006), Fanney Petra (2012) og
Grímur Fannar (2012).
Birna og Jón Birgir skildu ár-
ið 1981.
Birna starfaði við almenn
skrifstofustörf á Fasteignasölu
Vagns Jónssonar í yfir tvo ára-
tugi. Hún hóf störf í Bygginga-
þjónustu arkitekta um miðjan 9.
áratuginn og starfaði þar í á
annan áratug. Síðustu tuttugu ár
starfsævinnar starfaði hún hjá
Sýslumannsembættinu í Reykja-
vík.
Birna var stjórnarmaður í Fé-
lagi einstæðra foreldra á 8. og 9.
áratugnum og var á síðari árum
virk innan Starfsmannafélags
ríkisstofnana (SFR) og sat meðal
annars í stjórn félagsins og
stýrði útgáfumálum þess. Hún
tók virkan þátt í málfundafélag-
inu Hörpunni.
Útför Birnu fer fram frá Nes-
kirkju í dag, 20. júní 2019, klukk-
an 13.
lands en lauk ekki
stúdentsprófi. Hún
fór ung að heiman
og hóf störf sem af-
greiðslustúlka á Ís-
bar Dairy Queen
við Hjarðarhaga.
Árið 1963 giftist
hún Jóni Birgi Pét-
urssyni, síðar blaða-
manni, fréttastjóra
og rithöfundi. Þau
hófu búskap í
Holtagerði í Kópavogi, þar sem
þau eignuðust þrjú börn.
Börn þeirra eru: Kolbrún
Anna (1963). Kolbrún er gift
Ólafi W. Hand (1968). Fyrri eig-
inmaður Kolbrúnar var Þorkell
Stefánsson (1948-2006). Dætur
Kolbrúnar og Þorkels eru Nína
Hjördís (1989), Fríða (1994) og
Jara Birna (1999). Dóttir Ólafs
er Vigdís Grace Ólafsdóttir
Hand (2006). Hjördís Unnur
(1965) er gift Eiríki Magnússyni
(1966). Börn þeirra eru Jón
Allt er fertugum fært sagði
einhver einhvern tímann. Líklega
hefur þetta verið haft á orði þegar
þú fagnaðir fertugsafmælinu
amma mín, en átti þó við um þig
hvern einasta dag frá því ég
kynntist þér.
Þegar ég hugsa út í það hafa
margir líklega haldið langt fram
eftir ævi þinni að þú væri nærri
tvítugu, slíkur var hamagangur-
inn á köflum.
Það er kannski ekki sérstak-
lega ömmulegt að haga sér eins
og unglamb, en það gerðir þú því
þannig varstu.
Ung í anda og að öðru leyti, í
raun allt þar til heilsunni fór að
hraka. Þú tileinkaðir þér heil-
brigðan lífsstíl, arkaðir um El-
liðaárdalinn, sóttir hverfissund-
laugina daglega um árabil og
sagðir skilið við sykurinn nokkr-
um áratugum áður en það komst í
tísku hjá okkur unga fólkinu.
Þegar þú fórst ekki í loftköstum
um alla göngustíga sem á vegi
þínum urðu nærðirðu hugann
heima og drakkst í þig bókmennt-
ir eða sóttir söfn.
Þegar þú gast gengið blind-
andi um Elliðaárdalinn ákvaðstu
að ferðast um heiminn, til dæmis
til Mið-Austurlanda, þaðan sem
við barnabörnin heyrðum sögur
af framandi fólki og merkum
minjum.
Svona á að lifa lífinu. Til hins
fyllsta dag hvern og njóta þess
sem maður elskar. Þetta er eitt-
hvað sem allir þeir sem kynntust
þér hljóta að hafa lært af þér. Til
dæmis hlýtur krafturinn í þér að
hafa haft áhrif á það að í mörgum
barnabarnanna blundar þrá til
þess að skoða heiminn. Þorsti í
bækur og fróðleik er líka bráð-
smitandi, það veit ég.
Amma mín. Þú varst sann-
gjörn og ákveðin í senn. Þú hafðir
ótrúlegan sjálfsaga, en leyfðir þér
að „njóta lífsins“ þegar það átti
við, sérstaklega matarins. Okkur
ömmubörnunum þótti reyndar
nóg um þegar við höfðum skóflað
í okkur jólamatnum og biðin eftir
gjöfunum varð heil eilífð.
Amma mín. Þú opnaðir faðm
þinn alltaf fyrir okkur barnabörn-
unum og gafst af þér allt það góða
sem þú hafðir að geyma. Fyrir
það verð ég ávallt þakklátur.
Takk fyrir allt.
Jón Birgir.
Við amma eyddum mörgum
stundum saman og var ég mjög
heppin að fá allan þann tíma til að
njóta með henni. Það var alltaf
jafn gaman að standa fyrir utan
skólann og bíða eftir að amma
kæmi á bleika bílnum og næði í
mig og Kötlu á hverjum þriðju-
degi. Ég gat alltaf búist við sömu
rútínunni en þó í hvert sinn með
örlítið breyttu sniði. Löngu göng-
urnar í Öskjuhlíðinni, fara saman
í neslaugina eða skoða Árbæjar-
safn. Ég gat þó alltaf treyst á að
þegar við kæmum heim þá fengj-
um við grjónagraut, pítsubrauð
og jafnvel lummur að hætti
ömmu, ef við vorum heppnar.
Þegar ég varð eldri og þriðju-
dagsheimsóknunum fækkaðivar
samt alltaf jafn gott að banka
óvænt upp á og fá að kúra í sóf-
anum hjá ömmu með bók. Hún
var alltaf jafn glöð að fá mann í
heimsókn, jafnvel þegar hún vissi
af komu minni. Fallega brosið tók
við manni og hlýjan úr íbúðinni.
Þegar fór að líða á veikindi henn-
ar hætti hún samt aldrei að tala
um öll flottu barnabörnin sem
hún átti og hvað hún væri stolt af
okkur öllum. Hún hætti aldrei að
reyna að vera í takt við yngri kyn-
slóðina og vildi alltaf vera með í
þessum nýju „netheimum“ til að
vera í sambandi við okkur krakk-
ana. Hún kom sér á instagram og
facebook en gafst upp að lokum
og fannst best að geta bara heyrt
í okkur raddirnar. Svona var hún,
góð, hjartahlý og einstaklega
sterk kona sem var alltaf til stað-
ar þegar eitthvað bjátaði á. Elsku
amma, þú hvílir á betri stað núna
og vakir yfir mér.
Katrín Anna Karlsdóttir.
Dagurinn sem amma fór frá
okkur var alveg eins og hún,
bjartur, hlýr og yndislegur. Ég
mun aldrei gleyma þeim minning-
um sem ég á með ömmu Birnu.
Þegar mamma var í flugi eyddi
ég ófáum stundum með henni og
við höfðum alltaf nóg að gera,
hvort sem það var að kíkja í Tiger
í Smáralindinni eða búa til pönnu-
kökur. Ég sá ömmu aldrei reiða
og hún skammaði mig fyrir neitt,
þrátt fyrir skrípalætin í mér eins
og hún kallaði það. Hún bjó yfir
óbilandi jákvæðni og léttleika
sem ég mun ætíð muna eftir og
reyni að tileinka mér í mínu lífi.
Amma talaði einnig mikið um ís-
lensku og bókmenntir og ég get
þakkað henni fyrir að kenna mér
að njóta þess að lesa mér til ynd-
isauka. Þrátt fyrir afar slæmt
minni síðustu árin mundi hún allt-
af eftir fegurðinni í öllu. Íbúðin
hennar á Rekagranda var falleg-
asta bygging sögunnar sam-
kvæmt henni, útsýnið hennar var
það flottasta og barnabörnin voru
þau sætustu, fallegustu og dug-
legustu í alheiminum. Með þessu
jákvæða hugarfari reyni ég að
taka fráfalli hennar, því að ég veit
að hún er komin á betri stað og ég
veit að henni líður vel núna.
Ég hef ekki hitt frábærari og
sterkari konu en hana ömmu.
Takk fyrir allt sem þú hefur gefið
mér amma, takk fyrir allar stund-
irnar sem verða mér ætíð minnis-
stæðar, takk fyrir viskuna, takk
fyrir styrkleikann. Þú munt alltaf
vera mín fyrirmynd.
Jara Birna Þorkelsdóttir.
Elsku amma, nú þegar þú ert
farin koma svo margar minningar
upp í hugann sem ylja mér um
hjartarætur í sorginni. Þú varst
alltaf svo stolt af okkur barna-
börnunum og nefndir það óspart
hvað við værum frábær. Ég man
hvað það var alltaf notalegt að fá
að gista á beddanum hjá þér í
Krummahólunum og fá ekta
ömmupönnukökur og skonsur.
Við skrípalingarnir, eins og þú
kallaðir okkur stundum, brölluð-
um hitt og þetta með þér. Oft fór-
um við saman í Elliðaárdalinn að
gefa fuglunum brauð eða í sund í
Breiðholtslauginni þar sem þú
varst fastagestur. Ég man líka
hvað þú varst áhugasöm um bók-
menntir og menningu og við
barnabörnin nutum heldur betur
góðs af því. Þú last mikið fyrir
okkur og fórst með okkur hingað
og þangað á alls konar söfn í
borginni. Svo varstu líka mjög
dugleg að ferðast. Til dæmis fórst
þú í nokkrar skipulagðar ferðir á
framandi slóðir í Mið-Austur-
löndum. Ég man eftir því hvað
okkur krökkunum fannst það
skondið þegar þú, amman sjálf,
fórst til höfuðborgar Jórdaníu,
Amman. Svo komst þú gjarnan
heim með minjagripi og sælgæti
og oftar en ekki grettum við
börnin okkur yfir óvenjulegu
bragðinu. Sjálf var ég líka heppin
að fá að fara með þér til útlanda
en ferðin sem þú gafst mér til
Boston verður mér alltaf minn-
isstæð, alveg einstök ferð.
Eftir að þú veiktist og minninu
fór að hraka tók ég þá ákvörðun
að ég ætlaði að njóta nærveru
þinnar eins vel og ég mögulega
gæti á meðan ég hefði tækifæri til
þess. Ég er svo ánægð með þær
stundir sem við áttum, öll kvöldin
sem við buðum þér í mat, alla bíl-
túrana og síðustu jólin með þér.
Ég náði meira að segja að skrifa
til þín bréf þar sem ég tjáði þér
hversu mikið ég tæki þig til fyr-
irmyndar í lífinu og hversu stolt
ég væri af því að eiga þig sem
ömmu. Mér þykir einstaklega
vænt um það að hafa náð að koma
þakklæti mínu til þín, ég man að
gleðin hreinlega skein úr augun-
um á þér.
Elsku amma, það er svo ótal
margt sem þú skilur eftir þig sem
ég tek með mér út í lífið og mun
kenna mínum börnum í framtíð-
inni. Þú varst mikill dugnaðar-
forkur, jafnréttiskona og hafðir
jákvæðnina alltaf að vopni í lífinu.
Jákvæðnin var einn af þeim eig-
inleikum sem maður sá ennþá í
þér þrátt fyrir að veikindin hafi
verið orðin erfið.
Eitt atvik er mér sérstaklega
minnisstætt og lýsir jákvæðni
þinni svo vel. Við vorum saman í
miðbæ Reykjavíkur á gráum degi
en samt hafðir þú orð á því hvað
skýin væru falleg, ský sem fáir
hefðu séð fegurð í. Ég hef lært
það að lífið er svo miklu auðveld-
ara ef maður tileinkar sér já-
kvæða viðhorfið sem þú hafðir,
elsku amma. Þú varst líka alltaf
svo nægjusöm og úrræðagóð,
gerðir það besta úr öllu og varst
þakklát fyrir það sem þú hafðir.
Það er erfitt að kveðja og sökn-
uðurinn er mikill en eftir lifir
minningin um einstaka konu og
frábæra ömmu. Ég verð alltaf
þakklát fyrir minningarnar okkar
og þann þátt sem þú áttir í að
móta mig sem einstakling.
Hvíldu í friði, elsku amma, og
takk fyrir allt.
Þín ömmustelpa,
Guðrún.
Hún Birna amma mín kvaddi
okkur sunnudaginn 9. júní og ég
má til með að skrifa nokkur orð til
þess að heiðra minningu hennar.
Þegar ég kom til sögunnar árið
1989 bjó amma í blokk í Efra-
Breiðholti. Sem lítil stelpa var ég
mikið hjá ömmu og um helgar
fékk ég stundum að gista hjá
henni. Ég man eftir sumardögum
í Elliðaárdalnum, sundferðum í
Breiðholtslaug og haustlaufum í
Heiðmörk. Þetta voru gæða-
stundir.
Amma flutti síðar í vesturbæ-
inn og þótt ég hafi verið orðin
stálpuð fannst mér alltaf jafn
notalegt að koma til ömmu. Á
unglingsárunum vandi ég komur
mínar til hennar á Rekagrand-
ann, ýmist til að gæða mér á
pönnukökunum hennar ömmu
(sem voru á heimsmælikvarða)
eða til að glugga í bókasafnið
hennar. Amma hafði dálæti á
bókum og heimili hennar bar þess
sannarlega vitni. Ég naut góðs af
tilkomumiklu bókasafni ömmu
þegar ég bjó erlendis enda gat ég
komið við hjá henni hvenær sem
var og fengið lánaðar bækur, án
þess að þurfa að hafa áhyggjur af
skiladögum eða sektum. Þessar
heimsóknir voru innihaldsríkar
og dýrmætar.
Nú er ég orðin fullorðin kona
og þegar maður fullorðnast
breytist sýn manns á þá sem
standa manni næst. Ég átta mig
sífellt betur á mannkostum
ömmu. Lífsviðhorf hennar og
gildi eru mér efst í huga. Amma
áttaði sig á því hvað skiptir mestu
máli í lífinu og lagði rækt við
þessa hluti. Hún gaf lítið fyrir
efnisleg gæði og hafði ósjaldan
orð á því hvað litla íbúðin hennar
væri dásamleg og hvað eldgamla
Súkkan hennar væri traustur bíll.
Hún hugaði vel að heilsunni og
synti daglega. Hún las, skrifaði,
var öflug í félagsstörfum og naut
þess að ferðast. Barnabörnin
voru líf hennar og yndi og hún
sinnti okkur af alúð og kærleik.
Þetta voru hennar gildi og þau
eru til eftirbreytni.
Það var áfall fyrir okkur öll
þegar amma greindist með alz-
heimers-sjúkdóminn fyrir fáein-
um árum. Þótt síðustu ár hafi ver-
ið afar þungbær skein jákvæðni
ömmu í gegn nánast allt fram á
síðasta dag. Hún kom auga á það
sem var fallegt og gott jafnvel
þótt hugur hennar hefði að mestu
yfirgefið hana. Það var amma í
hnotskurn.
Takk, amma Birna, fyrir allt
sem þú gafst mér, fyrir allt sem
þú kenndir mér.
Nína Hjördís Þorkelsdóttir.
Elsku Birna Soffía, guðmóðir
mín og nafna er fallin frá. Eftir
baráttu við illvígan sjúkdóm
skildi hún við í friði og ró. Hún
var falleg kveðjustundin og lýs-
andi fyrir Birnu sem við áttum
kvöldið áður í stórum hópi fólks
sem þótti svo vænt um þessa ein-
stöku konu.
Birnu sem var mamma, amma,
frænka, systir, dóttir og vinkona
og sinnti þessum hlutverkum sín-
um af trúfestu og hlýju, alltaf
með jákvæðni og bjartsýni að
vopni.
Á kveðjustundinni koma upp
margar dýrmætar minningar.
Birna alltaf til í að spjalla, veita
leiðsögn, taka þátt í gleðinni eða
styðja í erfiðleikum, umhyggju-
söm með eindæmum gagnvart
sínu fólki og ræktarsöm í þokka-
bót. Við tökum öll eitthvað sér-
stakt með okkur eftir dýrmæta
samfylgd við Birnu okkar; já-
kvæðnin og hlýjan gagnvart
náunganum eru þeir mannkostir
sem ég myndi helst af öllu vilja
temja mér henni til heiðurs. Af
þeim átti hún alltaf nóg og með
þeim gerði hún okkur öllum svo
miklu betra að lifa með henni síð-
ustu árin þrátt fyrir hin alvarlegu
veikindi sem hægt og rólega
rændu okkur Birnu fyrir fullt og
allt.
Takk fyrir mig, elsku frænka,
fyrir allar góðu stundirnar, upp-
eldið bæði í vinnu og einkalífi, vin-
áttuna og tryggðina.
Þín
Birna Ósk.
Með þessum fáu orðum viljum
við minnast Birnu.
Kynni okkar hófust fyrir 27 ár-
um þegar Hjördís, dóttir hennar,
giftist Eiríki, syni okkar.
Upp frá því hittumst við reglu-
lega í afmælum og fjölskylduboð-
um og í mörg ár um hver áramót
á heimili okkar. Stolt Birnu af
fjölskyldu sinni, ekki síst af
barnabörnunum, leyndi sér ekki.
Hún var dugleg að annast þau,
fara með þau í gönguferðir, sund
og allskonar ferðalög bæði innan-
lands og utan. Hún var ávallt með
bros á vör og nærvera hennar
einstök og kærleiksrík.
Undanfarin ár hefur hún tekist
á við erfiðan sjúkdóm, sem smám
saman ágerðist uns yfir lauk.
Við minnumst hennar með
hlýju og þökkum það traust sem
hún ávallt sýndi okkur og fjöl-
skyldunni.
Að leiðarlokum biðjum við al-
góðan Guð að styrkja fjölskyldu
hennar á þessari erfiðu stundu.
Blessuð sé minning hennar.
Guðrún og Magnús.
Kær vinkona er látin og langar
mig að minnast hennar með
nokkrum orðum. Það voru í raun-
inni börnin okkar sem kynntu
okkur. Við vorum í svipaðri stöðu
á þessum tíma, að ala upp hvor
sinn barnahópinn en börnin okk-
ar voru í sama skóla og sum sam-
an í bekk. Það leiddi af sér sterka
vináttu milli okkar og barnanna
okkar. Það var talsverður sam-
gangur milli heimila okkar og eft-
ir að ég flutti í nágrenni Birnu
kom hún iðulega við hjá mér.
Það er kannski til marks um
samganginn á milli heimilanna að
Karl Pétur kom eitt sinn til mín
og tilkynnti mér að það væru 162
skref á milli eldhúsanna okkar.
Ég vil einnig minnast þess hvað
Birna var mér hjálpleg þegar ég
stóð í kaupum á húsnæði en þar
var hún á heimavelli. Þegar ég
þakkaði henni fyrir hjálpina þá
sagði hún „láttu það ganga“.
Minning um góða konu lifir.
Esther Pétursdóttir.
Elsku amma Birna er nú fallin
frá. Þegar maður hugsar til baka
og lítur yfir farinn veg eru marg-
ar góðar minningar sem skjóta
upp kollinum um þessa frábæru
konu. Þær minningar einkennast
aðallega af þeirri hlýju, ást og
væntumþykju sem hún sýndi sín-
um börnum og barnabörnum.
Amma var ótrúlega dugleg, sjálf-
stæð og flott kona líkt og allir vita
vel sem voru svo lánsamir að fá að
kynnast henni. Sá lærdómur og
reynsla sem ég hef öðlast hjá
henni í gegnum tíðina er mér
ómetanleg. Ég er því einstaklega
glöð og þakklát fyrir að fá að bera
fallega nafnið hennar.
Ég mun aldrei gleyma góðu
stundunum í Krummahólunum
þar sem við ömmubörnin fengum
nýbakaðar pönnukökur, Tomma
og Jenna djús og frostpinna og
sleikjó ef við vorum heppin. Rifist
var um að fá að gista á beddanum
góða í hvert skipti sem hún bauð
okkur í heimsókn. Ekkert var
betra en að gista hjá ömmu og fá
bláberjasúrmjólk í morgunmat.
Amma var mikill göngugarpur.
Göngurnar í Elliðaárdalnum og
sundferðirnar okkar ömmu voru
ófáar en alltaf jafn skemmtilegar.
Það var stutt í húmorinn hjá
ömmu og nærvera hennar var
yndisleg. Í hvert skipti sem hún
bauð okkur krökkunum heim tók-
um við upp á einhverjum prakk-
arastrikum en amma hló bara og
dáðist að uppátækjaseminni í
okkur. Það var aðdáunarvert að
sjá hvað hún naut þess að ferðast
um allan heiminn, kynnast ólík-
um menningarheimum og nýju
fólki. Hún hafði einnig gaman af
því að borða góðan mat, hafa
skemmtilegt fólk í kringum sig og
fannst ekkert smá skemmtilegt
að fá að passa okkur barnabörnin,
enda ótrúlega stolt af okkur öll-
um.
Það var erfitt og sárt þegar
hún greindist svo með minnis-
sjúkdóm á sínum síðari árum.
Þrátt fyrir þann hjalla sem var
því miður óyfirstíganlegur leið
varla sá dagur að hún væri ekki
jákvæð, hamingjusöm og þakklát
fyrir fólkið sitt.
Elsku amma, stundirnar okkar
síðustu ár eru mér ótrúlega dýr-
mætar og mun ég alltaf taka já-
kvæða og sterka hugarfarið þitt
mér til fyrirmyndar. Söknuður-
inn er sár en ég get ekki beðið eft-
ir að hitta þig aftur seinna, í fullu
fjöri í draumalandinu. Hvíldu í
friði, elsku amma.
Þín ömmustelpa,
Birna Kristín Eiríksdóttir.
Birna Soffía
Karlsdóttir
HINSTA KVEÐJA
Birna var svilkona mín
framan af fullorðinsárum.
Börnin okkar á sama aldri
og öll oft í einum potti. Vin-
átta og trúnaður stóðu á
traustum grunni alla tíð.
Birna var greind, vel lesin
og víllaus dugnaðarforkur.
Blessuð sé minningin.
Páll Bragi Kristjónsson.
Undur
Hvílík undur væru það ekki að
vakna
inní dag sem opnaðist hreinn
og nýr
með vott og ángandi gras þarsem
fyrr voru flög
og rykmóar sem þú röltir með
feigð í beinum –
hvílík undur væru það ekki að
vakna:
vita daginn svo glaðan hreinan og
nýjan;
sjá hann brosa við öllu úngviði
heimsins;
og börn þín hlypu glöð útí þetta
gras.
(Þorsteinn frá Hamri)
Elsku Birna. Við þökk-
um allar góðu stundirnar,
vináttuna og gleðina sem
við áttum saman.
Þín verður sárt saknað
en minningarnar ylja.
Stelpurnar í saumó í
meira en hálfa öld,
Arnbjörg, Helga,
Ingibjörg og
Jóhanna.