Skessuhorn - 25.03.2015, Side 22

22 MIÐVIKUDAGUR 25. MARS 2015
Kristján Karl Kristjánsson hefur
rekið Ferstikluskálann í Hvalfirði
að sumarlagi síðan í upphafi sum-
ars 2011. Til að byrja með var tals-
verðu kostað til í endurbótum en í
fyrra kom reksturinn loks út í plús.
Árangurinn þakkar hann helst því
að umferð fólks er stöðugt að aukast
um Hvalfjörðinn og heimafólk og
sumarhúsafólk notfærir sér stöð-
ugt meira þjónustu skálans. Kristján
haslaði sér svo frekari völl í fyrra-
sumar þegar hann opnaði Hótel Sól
á Hvanneyri. Það er sumarhótel sem
rekið er í nýlegum nemendagörðum
Landbúnaðarháskóla Íslands.
Stígandi lukka er best
„Reksturinn á Hótel Sól gekk þokka-
lega í fyrra og stefnir í að ganga vel
í sumar með ágætum bókunum
nú þegar. Þetta er auðvitað bund-
ið ákveðnum vandkvæðum þar sem
ekki er hægt að opna fyrr en skóla
lýkur á vorin og svo verður að pakka
saman á haustin áður en skóli hefst.
Þetta er þó hægt með ákveðinni út-
sjónarsemi. Í rekstrinum á Ferstik-
luskála hefur verið stöðugur stíg-
andi. Þar erum við með einfalda
veitingasölu og lítinn vísi að versl-
un þar sem ferðafólk getur keypt
helstu matvörur. Ferstikla er opin
frá því um miðjan apríl fram í miðj-
an september. Á veturna er svo lok-
að. Í fyrrasumar seldum við tæp-
lega átta þúsund máltíðir í Ferstiklu
sem er mjög gott. Ég reikna með að
sumarið í ár verði enn betra,“ seg-
ir Kristján Karl þar sem við hittum
hann nýverið í Ferstiklu.
Það var að sjálfsögðu lokað enda
hávetur, en Kristján var engu að síð-
ur að nýta eldunaraðstöðuna sem þar
er og stóð og bakaði kökur við stór-
an ofn. Kökubaksturinn var meið-
ur af enn einum rekstrarþætti í fjöl-
breyttri starfsemi Kristjáns Karls.
Það er heimilislegt kaffihús sem
hann rekur á hverju ári í tengslum
við bókamarkað Félags bókaútgef-
enda undir áhorfendastúku Laug-
ardalsvallar. Kaffihúsið ber nafn-
ið „Ferstikla – bókakaffi.“ Kökurn-
ar sem þar eru bornar fram eru bak-
aðar í Ferstiklu.
Hefur greitt niður tapið
með vinnu í Noregi
Kristján hefur reyndar mörg undan-
farin ár verið viðloðandi bókamark-
aðinn. Hann stýrði honum um ára-
bil en er nýlega hættur því að mestu.
Nú lætur hann veitingasöluna nægja.
„Núna eftir páskana fer ég þó norð-
ur til Akureyrar þar sem ég verð með
bókamarkaðinn.“ Hann segist ann-
ars tiltölulega nýkominn frá nokk-
urra mánaða vinnu í Noregi þar sem
hann starfaði áður við hótelrekstur
um nokkurra ára skeið. „Ég skrapp
til Noregs nú í vetur til að hjálpa til
við sameiningu tveggja fyrirtækja
í veitingarekstri. Það er í Stafangri
í Vestur- Noregi. Mér finnst mjög
notalegt að geta skipt svona um um-
hverfi og afla tekna í leiðinni. Und-
anfarna vetur hef ég reyndar þurft
að gera það til að borga upp tapið á
rekstri Ferstikluskálans. Ég hef samt
látið mig hafa það því ég lít á það
sem langtímaverkefni að byggja upp
á Ferstiklu. Nú er það komið á góð-
an rekspöl og í fyrra vorum við með
jákvæða rekstrarniðurstöðu.“
Vill ekki eftirlíkingu
af Staðarskála
Veitingasala á Ferstiklu hvílir á
gömlum merg og hefur verið stund-
uð þar í átta áratugi. Kristján Karl
er með ákveðnar hugmyndir um
hvernig hann vill hafa Ferstikluskál-
ann. „Ég myndi aldrei vera í þess-
um rekstri hérna ef skálinn stæði við
þjóðveg númer eitt. Ég hef engan
áhuga á að reka hér einhverja eft-
irlíkingu af Staðarskála. Fólkið sem
stoppar hér hjá mér gerir það vegna
þess að það hefur tíma til þess. Það
vill fá þjónustu og upplifa róleg-
heit. Við bjóðum einfaldan mat á
góðu verði. Við notum einungis
lamba- og nautakjöt beint frá býli.
Hamborgarar úr hreinu nautakjöti,
kryddaðir með salti og pipar er gæða
fæða. Svo er allt bakkelsi heimabak-
að. Ferstikluskáli er veitingaskáli við
veginn og reynir ekki að vera neitt
annað. Bestu stundirnar eru þeg-
ar maður getur sest niður með við-
skiptavinunum sem koma hingað og
spjallað við fólkið.“
Telur Hvalfjörð eiga
mikil sóknarfæri
Kristján hefur líka ákveðnar skoð-
anir á ferðaþjónustu í Hvalfirði sem
hann telur að geti átt bjarta framtíð.
„Hvalfjörður hefur sérstöðu. Um-
ferðin um Hvalfjörð er hægari en á
flestum öðrum þjóðvegum. Það er
auðvelt að stoppa og skoða sig um.
Sjálfur bý ég alltaf á sumrin í sum-
arbústað sem ég á Kjósinni, þeg-
ar ég er með Ferstikluskálann op-
inn hér norðan megin. Ég ek á milli
daglega nema þegar ég er á Hvann-
eyri og fer þá fyrir fjörð. Ég finn það
mjög vel þegar ég keyri um fjörðinn
á 90 kílómetra hraða að þá er ég úr
takti við flesta aðra sem fara hér um.
Fólk ekur hægar vegna þess að það
vill skoða sig um í firðinum.“
Hann bendir á að Hvalfjörður
sé stutt frá aðal markaðssetningar-
svæðinu sem er höfuðborgarsvæðið.
„Hér er mikið af vinsælum göngu-
leiðum sem eru ekki mjög erfiðar.
Ég nefni Síldarmannagötur, Leggja-
brjót og leiðina að Glym. Fjörurn-
ar hér við fjörðinn eru einnig mjög
fallegar og aðgengilegar alveg eins
og fjöllin. Það eru mikil sóknarfæri
í svona gönguferðamennsku. Sjálfur
þekki ég þetta úr fjarlægð frá Borg-
arfirði eystra þaðan sem ég er ætt-
aður. Þar var ferðaþjónustan byggð
upp fyrst og fremst út frá gönguleið-
um. Málið er að vera nógu skapandi.
Ég sem rek Ferstikluskála get átt
tækifæri í því að selja slíku fólki veit-
ingar að lokinni gönguferð. Þetta er
svona dæmi um hluta ferðaþjónustu
sem hægt er að byggja upp. Hval-
fjörður býr yfir fullt af góðum stöð-
um og ónýttum tækifærum í ferða-
mennsku.“
Skipulagðar og fastar
ferðir næsta skref
Að sögn Kristjáns er næsta skref í
ferðaþjónustu í Hvalfirði að koma
upp skipulögðum dagsferðum í
fjörðinn á vegum stóru ferðaþjón-
ustuaðilanna sem starfa á höfuð-
borgarsvæðinu. Slíkar ferðir yrðu úr
Reykjavík að morgni með áherslu á
náttúru og sögu Hvalfjarðar. Fólk
kæmi svo aftur í bæinn seinnipartinn
sama dag. „Það er áhugi fyrir þessu,
bara spurning hvort það verður í ár
eða næsta ár. Sjálfur er ég að skoða
hvernig ég get lengt opnunartím-
ann hér í Ferstikluskála og jafn-
framt staðið við skuldbindingarnar
sem fylgja rekstrinum. Það hlýtur
að fara að styttast í það. Takmarkið
væri þá að hafa opið allt árið eða því
sem næst.“
Ferstikluskáli verður opnaður
laugardaginn 18. apríl næstkom-
andi. Þá hefst sumarvertíðin 2015.
Síðan er áætlað að loka um miðjan
september. „Ég hef bitið það í mig,
kannski af þrjósku minni, að þegar
ég hef á annað borð opnað þá vil ég
hafa opið. Tæknilega séð væri alveg
hægt að opna hér um páskana í byrj-
un apríl, hafa opið yfir þá daga og
loka síðan aftur á meðan beðið væri
eftir að sól hækkaði frekar á lofti. Ég
vil hins vegar ekki gera þetta svona.
Ég vil heldur ekki bara hafa opið um
helgar og loka svo á virkum dögum.
Allt svona skapar óvissu og rugling
hjá viðskiptavinunum. Fólk veit ekki
hvort það er opið eða lokað og hætt-
ir loks að treysta á að það sé opið.
Ég hef líka lagt áherslu á að eiga
ferska vöru eins og mjólk og brauð.
Það er erfitt að hafa slíkan varning
á boðstólnum ef það er alltaf verið
að loka.“
Lítið hvalveiðisafn
Auk þess að vera með veitingasölu
og verslun þá er vísir að safni í Fer-
stikluskála. Það fjallar um hvalveið-
ar. Heimatökin eru hæg þar sem
hvalstöð Hvals hf. er skammt inn-
ar í Hvalfirði. Utandyra er svo risa-
stór máluð mynd af langreyði í fullri
stærð. Það er sama hvalategund og
nýtt er í hvalstöðinni. „Þetta litla
safn hér segir bara frá veiðum og
vinnslu á hvölum. Það fjallar ekki
um lífríki og náttúru. Sumir voru
mjög ósáttir að ég gerði svona kynn-
ingu hér í skálanum. Þeir töldu að
við myndum kalla yfir okkur reiði
heimsbyggðarinnar. En ég hef ekki
heyrt eitt einasta neikvætt orð frá
neinum út af þessari sýningu. Jafn-
vel þeir sem eru yfirlýstir andstæð-
ingar hvalveiða og lýsa því skýrt yfir,
vilja samt fræðast um hvalveiðarnar
hér. Fólk hefur almennt séð mikinn
áhuga á að kynna sér þetta. Ég passa
mig hins vegar á því að hafa engar
skoðanir með eða á móti hvalveið-
um. Það endurspeglar í raun mína
eigin afstöðu. Það er hægt að tína til
mörg rök bæði með og móti þess-
um veiðum og mín afstaða markast
af hlutleysi.“
Sveitadrengur af
Borgarfirði eystra
En hver er Kristján Karl Kristjáns-
son, maðurinn sem bæði rekur veit-
ingaskála og hótel á Vesturlandi yfir
sumartímann? Við fáum hann til að
segja aðeins frá sjálfum sér og ferli
sínum áður en hann tók við Fer-
stikluskála vorið 2011. „Ég fædd-
ist á Borgarfirði eystra og bjó þar til
16 ára aldurs. Foreldrar mínir voru
með búskap á jörð í nágrenni þorps-
ins. Bróðir minn býr þar í dag með
sauðfé. Við vorum með mjög bland-
aðan búskap því við sáum nokkrum
fjölskyldum í þorpinu fyrir mjólk
og eggjum. Það var selt beint frá
búi. Við handmjólkuðum kýrnar og
svo var mjólkinni ekið til kaupenda
í þorpinu. Það tók svo fyrir þetta í
lok áttunda áratugarins þegar settar
voru reglur um að gerilsneyða ætti
alla mjólk til manneldis. Eftir að ég
hleypti heimdraganum fór ég á hálf-
gerðan þvæling. Var við brúargerð
í Vopnafirði, á vertíð á Fáskrúðs-
firði, stundaði millilandasiglingar og
lærði bifvélavirkjun og vélvirkjun.
Ég tók skólann en lauk aldrei sveins-
prófi því ég sá að þetta átti ekki við
mig. Í staðinn fór ég í Samvinnu-
skólann á Bifröst. Með náminu þar
á níunda áratugnum fór ég að vinna
í Hreðavatnsskála og þar kynntist
ég fyrst bæði veitingamennsku og
ferðaþjónustu á Vesturlandi. Síðar
átti ég svo eftir að vinna með skól-
anum um sumartímann í Botnsskála
hjá Pétri Geirssyni og þá féll ég fyrir
Hvalfirði. Það voru góðir tímar með
mikilli umferð um fjörðinn enda
Hvalfjarðargöng ekki komin þá.“
Samvinnuskólamaður
og kaupfélagsstjóri
Námið stundaði Kristján Karl á
Bifröst þegar skólinn var enn ekta
Samvinnuskóli. „Þetta var síðustu
árin áður en hann varð að háskóla.
Ég ætlaði svo í Háskóla Íslands að
læra viðskiptafræði en komst að því
þegar ég sá námsskrána að ég væri
þegar búinn að læra stóran hluta
með náminu á Bifröst. Mér þótti
það því sóun að fara þangað. Í stað-
inn réði ég mig beint úr Samvinnu-
skólanum í stöðu kaupfélagsstjóra
á Þórshöfn á Langanesi. Ég var að-
eins 24 ára gamall. Ég hafði aldrei
Kristján Karl Kristjánsson veitingamaður í Ferstikluskála og hótelstjóri á Hvanneyri:
„Mér finnst mjög gaman að starfa í ferðaþjónustu“
Kristján Karl Kristjánsson hefur rekið Ferstikluskála í Hvalfirði í fjögur ár með stöðugt betri árangri frá ári til árs.
Kristján við baksturinn í Ferstikluskála. Fremst er Hjónabandssælan sem hann
segir að hafi slegið í gegn hjá fólki.
Hér stendur Kristján í “Litla hvalasfninu“ sem fær mikla athygli ferðafólks sem
leggur leið sína um Hvalfjörðinn og kemur í Ferstikluskálann.