Skessuhorn - 10.02.2016, Blaðsíða 16

MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 201616
Ríkarður Jóhannsson fyrrverandi
bóndi á Gröf í Laxárdal verður ní-
ræður 14. september á þessu ári.
Það eru sjálfsagt ekki margir á hans
aldri sem stunda hjólreiðar sér til
heilsubótar en Ríkarður, eða Rikki
eins og hann er oftast kallaður, vill
helst komast út að hjóla daglega. Í
vetur gerði hann sér lítið fyrir og
keypti sér nagladekk undir hjólið
sitt svo snjór og hálka eru honum
engin fyrirstaða lengur.
„Tengdasonur minn gaf mér hjól-
ið fyrir nokkrum árum. Í vetur fékk
ég mér svo nagladekkin og kemst
út við nánast hvaða aðstæður sem
er. Maður má ekki vera of smeyk-
ur en ef það er mikið rok þá sleppi
ég því að hjóla. Ég hjóla innanbæjar
og eitthvað út fyrir þorpið, minnst
hálftíma til þrjú korter á dag,“ seg-
ir Rikki. „Ég er ekkert að flýta mér,
slappa af og anda djúpt og reglu-
lega. Skrokkurinn endurnýjast með
góðri öndun. Öll hreyfing hefur
mikið að segja en það má samt ekki
ofreyna sig.“
En Rikki er líka meðvitaður um
andlega þáttinn og hefur fulla trú á
að hugsunin hafi áhrif á líðan. „Það
má alls ekki hugsa mikið neikvætt
því hugsunin hefur svo mikil áhrif.
Ef við hugsum jákvætt þá líður okk-
ur svo mikið betur. Manni líður bet-
ur í þessu lífi ef maður er jákvæð-
ur.“ Hann efast ekki um gildi reglu-
legrar hreyfingar. Fyrir einhverjum
árum þurfti hann að gangast und-
ir hjartaaðgerð og dvaldi á Reykja-
lundi í kjölfarið. Þar var honum ráð-
lagt að hreyfa sig hóflega og nota
t.d. þrekhjól inni. Hann fór eftir fyr-
irmælum en valdi þó ekki þrekhjól-
ið. „Mér finnst betra að hjóla úti og
fá hreint loft, mér finnst það bjarga
deginum. Ég er miklu frískari á eft-
ir. Maður má ekki láta sér leiðast þó
maður sé að verða níræður,“ seg-
ir Rikki með bros á vör. Hann tal-
ar um að hnén séu orðin slæm og
var kominn með spelkur um tíma.
En nú er hann búinn að losa sig við
þær og telur hann sig vita hvað þar
hjálpar til. „Ég nota Voltaren krem
og tel víst að hjólreiðarnar og úti-
veran hjálpi mikið til. Og þar spilar
góð öndun sitt hlutverk líka.“
Smíðaði sveinsstykkið í
sjúkrahússbyggingunni
Rikki er fæddur á Akranesi árið
1926. Hann lærði húsgagnasmíði
hjá Axel Eyjólfssyni og lauk námi
um það bil sem Axel flutti með fyr-
irtækið sitt á höfuðborgarsvæð-
ið þar sem það er enn í dag und-
ir nafninu Axis. Þegar flutningur-
inn átti sér stað voru Rikki og félagi
hans að smíða sveinsstykkin sín. Til
þess fengu þeir aðstöðu í sjúkra-
hússbyggingunni á Akranesi sem þá
var hér um bil fokheld. „Ég fékk nú
níu komma eitthvað í einkunn fyr-
ir sveinsstykkið en mér fannst það
sjálfum eiginlega of há einkunn,“
segir Rikki og hlær við og viður-
kennir að hann sé heldur gagn-
rýninn á sjálfan sig. Sveinsstykk-
ið er fallegur stofuskápur sem fylgt
hefur Rikka alla hans búskapartíð
og prýðir herbergi hans á Dvalar-
heimilinu Silfurtúni þar sem hann
býr nú.
„Ætli ég hafi ekki bara einu sinni
þurft að lakka skápinn upp en það
var eftir að íbúðarhúsið að Gröf
brann þegar við vorum nýbúin að
byggja. Í brunanum tapaðist ým-
islegt, mest föt og svoleiðis, en
sveinsstykkið bjargaðist og fylgir
mér enn.“
Hélt til Danmerkur
í nám
Árið 1952 ákvað Rikki að bæta við
þekkingu sína í húsgagnasmíðinni
og hélt til Danmerkur í nám. Hann
dvaldi í Kaupmannahöfn í þrjá
mánuði þar sem hann lærði m.a.
meira í póleringu. „Ég hafði ein-
hvern smávegis grunn í dönskunni
en eftir dvölina úti hafði ég náð
ágætis tökum á málinu.“ Rikki seg-
ir þetta góða reynslu og bætir við:
„Það er um að gera að unga fólkið
fái að njóta sín, maður man þegar
maður var sjálfur ungur.“
Þegar hugurinn er kominn út
fyrir landssteinana kemur í ljós
að Rikki hefur sótt fjögur önnur
lönd heim: Spán, Kýpur, Mexíkó
og Kúbu. Þar kynntist Rikki tals-
vert annarri menningu en hann á
að venjast og segir: „Spánn stend-
ur upp úr. En það var svolítið sér-
kennilegt í Mexíkó, þar skynjaði ég
öfund út í fólk sem átti eitthvað.
Sérstaklega varð ég var við þetta hjá
leigubílstjórunum. Svo þótti mér
sérstakt á Kúbu að allir bílar sem
við Íslendingar vorum löngu búnir
að henda voru þar á fullri ferð. Þar
voru engin umferðarljós en mikil
tillitssemi í umfeðinni. Þetta þok-
aðist áfram í rólegheitum.“
Örlögin ráðin
á balli á Nesodda
Í lok sjötta áratugarins fór Rikki að
vinna við smíðar í Reykholti en þá
var verið að taka skólann þar í gegn.
Eitt gott kvöld ákváðu félagarnir að
sækja ball í Dalina og reyndist það
aðdragandinn að því að Rikki átti eft-
ir að flytja í Dalina.
„Við fórum á ball á Nesodda og
þar með voru örlögin ráðin. Þar
kynntist ég konu minni, Guðbjörgu
heitinni Sigurðardóttur og giftum
við okkur á Kvennabrekku nokkr-
um árum síðar. Við fórum að búa á
Gröf árið 1962 og eignuðumst sam-
an tvö börn, Margréti árið 1962 og
Jóhann árið 1964.“ Guðbjörg var frá
Gröf og tóku þau hjónin við búinu af
foreldrum hennar. Gröf er enn í eigu
fjölskyldunnar og býr Jóhann sonur
þeirra þar ásamt fjölskyldu sinni og
stundar búskap.
„Það var gott að geta skilað búinu
skuldlausu. Þetta var oft basl og mikl-
ar breytingar sem áttu sér stað í bú-
skapnum, sérstaklega í sambandi við
heyið. Eitt sinn fór ég að salta heyið,
skepnunum líkaði það vel. Þetta var
í raun neyðartilvik á þeim árum sem
kalið var á túnunum. Það var mikill
arfi og illa gekk að þurrka heyið. Þá
fór ég að salta og gekk það prýðilega,
en ekki mátti ofgera, það varð að vera
hæfilegt salt.“
Spilar á saxófón og
trommur
Þeir sem þekkja til Rikka vita að
hann hefur ánægju af tónlist og spilar
á saxófón og trommur. Hann hefur
hljóðfærin hjá sér á Silfurtúni og tek-
ur reglulega í þau. Rikki er sjálflærð-
ur og segir að mesti feillinn hafi verið
að læra ekki meira í tónlist. „Ég fór í
einn eða tvo tíma í tónlistarskóla.
Það er verst þegar áhuginn dreifist á
marga þætti í lífinu því þá er erfiðara
að ná góðum tökum á því sem maður
ætti kannski að einbeita sér að,“ seg-
ir Rikki.
Tónlistin hefur alltaf fylgt Rikka
og var ágætis tónlistarlíf á heimilinu
þegar hann ólst upp. Móðir hans söng
og spilaði á orgel og faðirinn spilaði
einnig á orgel. “Pabbi var organisti í
líklegast fjögur ár í Akraneskirkju en
mamma var samt meira í tónlistinni,“
rifjar Rikki upp. Hann hefur margoft
komið fram á viðburðum í Dölum
og m.a. spilaði hann á trommur með
harmonikkusveitinni Nikkólínu.
Horfir ánægður til baka
Þegar aftur er vikið að hjólreiðun-
um segir Rikki að hann hafi byrjað
ungur að hjóla og að hann hafi not-
að þennan góða fararskjóta mikið
á Akranesi. En eftir að hann flutti í
Dalina duttu hjólreiðarnar niður þar
til nú á efri árum. Rikki minnist þess
að hafa fengið reiðhjól í fermingar-
gjöf og segir með áherslu: “Það var
góð gjöf.“
Við Rikki spjöllum um margt og
þótt hjólreiðarnar hafi fangað athygli
mína í upphafi kemur margt annað
áhugavert í ljós. Rikki hefur góða lífs-
speki til að miðla og eins og árin telja
hefur hann upplifað margt. „Þegar
ég lít til baka þá hefði ég ekki viljað
missa af neinu. Þótt sumt sé erfitt þá
má ekki láta það buga sig. Ég horfi
ánægður til baka,“ segir hjólreiða-
kappinn níræði með brosi á vör. sm
Níræður og hjólar um á nagladekkjum
Rikki í Gröf býr nú á Silfurtúni. Ljósm. sm.
Á fullri ferð á hjólinu.
„Ég hjóla innanbæjar og eitthvað út fyrir þorpið, minnst hálftíma til þrjú korter á
dag,“ segir Rikki.
Vorið 2008 hélt Harmonikkufélagið Nikkólína upp á harmonikkudaginn með tón-
leikum í Grunnskólanum í Búðardal. Rikki var á trommunum. Ljósm. bae.