Heimsmynd - 01.06.1990, Blaðsíða 84
SVIÐSLJÓS
íris Grönfeldt:
Það er óhætt að segja að það geisli af íris Grön-
feldt þegar við spjöllum saman um íþróttir.
íþróttir hafa verið hennar líf alla tíð. Héraðs-
met. Landsmót. íslandsmet. Bandaríkin.
Tvennir Ólympíuleikar. Meistaratitlar í tveim-
ur löndum. Gleði. Sorg. Sigrar. Töp. Allt að
baki og hún aðeins 27 ára.
íris Inga Grönfeldt er Borgnesingur í húð og
hár. Fædd í febrúar 1963. Hún er íslandsmeist-
ari í spjótkasti og var á tímabili með þeim bestu
í heiminum í sinni grein. Ákveðin, glaðlynd og
með íþróttir á heilanum. Komin heim í Borgar-
nes og byrjuð að gefa til baka eitthvað af því sem hún
hefur lært
„Mér finnst það allt að því skylda mín að gefa eitthvað
til baka af því sem ég hef lært og haft gagn og gaman af í
gegnum lífið. Ég er komin heim með ákveðna menntun
og reynslu sem mér ber að miðla til allra sem þess óska.
Það er það sem ég er að gera í dag,“ segir íris og segist
vera á fullu allan daginn við kennslu og þjálfun.
Hún kennir líkamsrækt, er með frjálsar íþróttir og ekki
síst kennir hún vatnsleikfimi. Vatnsleikfimi? Er það nýj-
asta heilsuræktaræðið? „Ég kynntist kennslu í vatnsleik-
fimi úti í Bandaríkjunum en þar var ég við nám í íþrótta-
fræðum við háskólann í Alabama. Eins og nafnið bendir
til er þetta leikfimi í vatni. Hún er vel fallin til að byggja
upp. Vatnið veitir frelsi til hreyfinga en jafnframt veitir
það mótstöðu sem færir átök í hreyfingarnar. Það er líka
auðvelt fyrir fólk á öllum aldri að iðka vatnsleikfimi. Við
þekkjum það að hreyfing í vatni er oft notuð til endur-
hæfingar en það er ekki síður gott fyrir þá sem vilja
stunda alhliða líkamsrækt.“
Skyldi íris hafa skilið spjótið eftir á bakkanum þegar
hún hóf að kenna vatnsleikfimi og aðrar íþróttir í Borgar-
nesi? „Já! Ég á ekki von á því að ég taki upp spjótið með
það í huga að komast aftur á toppinn. Ég hef lítið kastað
síðan á Ölympíuleikunum í Seoul. Ég varð fyrir meiðsl-
um í keppni í Noregi nokkru fyrir leikana í Suður-Kóreu
og hvíldi ekki sem skyldi. Þegar ég kom síðan í keppnina
var handleggurinn einfaldlega ekki tilbúinn og árangur-
inn eftir því. Fyrir Ólympíuleikana hafði ég náð mjög
góðum köstum og við miklu var búist af mér. Ég get ekki
með nokkrum orðum líst þeirri tilfinningu sem bærðist
með mér þegar ég kom inn á völlinn og fann að hand-
leggurinn var ekki tilbúinn. Þrátt fyrir að hafa hitað upp
eins og ég mögulega gat og pínt úr mér sársaukann var
alveg vonlaust að ég næði góðu kasti - ég held að það
hafi verið vissan um þetta sem náði tökum á mér þarna
fyrir framan þúsundir og milljónir og skapaði ástand sem
ómögulegt er að lýsa.“ Það fer ekki á milli mála að það
eru vonbrigði í röddinni þegar þetta ber á góma. „Öxlin
hefur ekki náð sér vel síðan og þessa stundina er ég kom-
in of langt með starf mitt í Borgarnesi til að fara að slíta
mig frá því. Ef ég ætlaði mér aftur í fremstu röð í spjót-
inu þýddi það æfingar og aftur æfingar sem gerðu það
starf sem ég er byrjuð á hér að engu. Ég held ég geti
sagt að ég hafi lagt spjótið á bakkann.“
Nú einbeitir íris sér að því að koma upp öflugum
hópi íþróttamanna í Borgarnesi sem verða staðnum til
sóma þegar kemur að Landsmóti í Borgarnesi árið
1996. „í dag snýst málið um að koma upp öflugu liði
til að sýna að það að velja Borgarnes fyrir Landsmót
var rétt ákvörðun. Við verðum að standa okkur vel
og fá meðbyr frá fólkinu á staðnum svo hægt sé að
gera nauðsynlegar endurbætur á íþróttaaðstöðunni
fyrir mótið. Ég lít einnig svo á að íþróttir séu einn
mikilvægasti þátturinn í að byggja upp heilbrigða og
sterka æsku. Við vitum öll um hættuna sem fylgir eit-
urlyfjum og óreglu. íþróttir hjálpa krökkum til að
standa sterk frammi fyrir þeim áföllum, stórum og
smáum, sem lífið býður þeim. Hér í Borgarnesi og
reyndar víðar á smærri stöðum út á landi eru íþróttir
einnig stór hluti af félagslífi krakkana. Ég hef ákveðn-
ar skoðanir um hvernig eigi að byggja upp hér góðan
hóp íþróttafólks og nú er ég komin á kaf í það og ætla
ekki að hætta í miðjum klíðum"
Vendum okkar kvæði í kross. íris stundaði nám í
framhaldsskóla í Reykjavík og tók stúdentspróf þegar
hún var 19 ára. Það sama ár hafði hún getið sér gott
orð fyrir afrek sín í spjótkasti og haft var samband við
hana frá Alabama háskólanum í Bandaríkjunum. Sá
skóli hafði á að skipa einhverju sterkasta háskólaliði
Bandaríkjanna í frjálsum íþróttum. Skyndilega var
hún komin í hringiðu lífs í stórum háskóla í suðurríkj-
um Bandaríkjana þar sem menntaskóla-enskan dugði
varla til að biðja um hamborgara. „Já, fyrsta árið var
frekar erfitt. Maður heldur að maður sé fær í flestan
sjó þegar maður er 19 ára og kominn með stúdents-
próf en svo opnast manni nýr heimur. Það hjálpaði
mér mikið að þarna voru íslendingar fyrir og við héld-
um nokkuð saman. Svo munaði auðvitað miklu að
mér gekk vel í spjótkastinu og náði meðal annars að
verða háskólameistari Bandaríkjana í tvígang. Ala-
bama skólinn er ríkur skóli og við vorum borin á gull-
stólum. Ég var þarna á fullum námsstyrk og íþróttirn-
ar gáfu mér tækifæri á að ferðast um Bandaríkin þver
og endilöng. Þessi skóli var gífurleg reynsla sem á eft-
ir að skila sér í lífi manns um ókomna tíð.“ Var þetta
kannski toppurinn á tilverunni? „Ætli toppurinn hing-
að til hafi ekki verið þegar ég varð háskólameistari í
fyrra skiptið. Þá náði eg ekki aðeins að vinna mótið
og setia Islandsmet, heldur náði ég einnig lágmarkinu
fyrir Ólympíuleikana í Los Angeles. Þetta allt í einum
pakka olli tilfinningaflóði sem mjög erfitt er að lýsa.“
Iris Grönfeldt er ekki búin að segja sitt síðasta í heimi
íþróttanna þó spjótið sé komið úr hendi hennar -
sannið þið til.□
84 HEIMSMYND
ODD STEFÁN