Heimsmynd - 01.09.1990, Blaðsíða 77

ig hefur aldrei dreymt um ævintýraprinsa.
Og dreymi engan um ævintýraprinsa hjá okkur, dreymir hann um
himnaföðurinn eða alls ekki neitt. Mig hefur dreymt himnaföðurinn
síðan ég var fimm ára og mér var sagt að þessi skeggjaði uppi í
skýjunum með hvikula augnaráðið og valdsmannslega vísifingurinn
væri faðir minn.
Mér hefur aldrei þótt vænt um föður minn, þann jarðneska, af því
að hann sagði mér að ég mætti ekki ganga í buxum og ekki sýna á mér fót-
leggina, himneski faðirinn gaf mér von um að einhvern dag mætti ég fara í
buxur eins og bróðir minn og láta fótleggina sjást eins og á Angelinu, dóttur
Carasotti verkfræðings. Ég teiknaði hinn mikla föður á barnarúmið í her-
berginu mínu og vísifingur hans var ekki valdsmannslegur, ég gat falið hann
í litlu höndunum mínum sem tóku utan um hann af barnslegri ást. Þá kom
hann inn og sagði að ég myndi fara til helvítis af því að ég guðlastaði og
hann skildi ekki að ég elskaði guð. Ég var orðin stálpuð þegar ég ákvað að
ganga í klaustur. Ég stundaði menntaskólanám með litlum árangri og öllum
til skapraunar. (leiðinlegum latínutímum horfði ég út um gluggann og hugs-
aði um að Hann væri að horfa á mig og ef til vill brosti ég til hans án þess að
vita af því.
Eiginlega var það ekki ég sem tók þá ákvörðun að fara í menntaskóla
heldur voru það úrslitaskilyrði föður míns („Annaðhvort ferðu i skólann eða
þú verður heima") sem leiddu til þess að ég kaus heldur að verma skóla-
bekkinn en eilífar setur við vefstólinn eða við niðursuðu á heilu fjalli af tóm-
ötum. Ég var ekkert sérstaklega hneigð fyrir heimilisstörf og enn minna fyrir
menntaskólanám, ef til vill var ég ekki hæf til neins, en eitthvað varð ég að
gera, fyrst og fremst til að sýna fram á að ég ætlaði ekki að láta neinn ungan
mann af góðu fólki taka mig að sér.
Bekkjarsystur mínar dreymdi ævintýraprinsa.
Þegar þær fóru að heiman voru þær í síðum rósóttum pilsum og
hvitum blúndublússum. Þegar þær komu í skólann læstu þær sig inni
á klóinu með femme fatale útbúnað: Varagljáa samkvæmt nýjustu
Parísartískunni, augnskugga og kinnalit, eins og þær höfðu séð á ein-
hverri þekktri leikkonu . . . Hvað hét hún aftur?. . . Það var. . . Nei,
það var hin, þú ruglar þeim saman. Þá hnepptu þær blússunum frá,
tveimur efstu tölunum, tóku heila Kleenexpakka upp úr töskunum og brátt
varð barmurinn bústinn og þrýstinn, pilsunum var lyft hærra, þau voru tekin
þrengra saman í mittið og snúið upp á strenginn og faldurinn var kominn
upp fyrir hné svo það sást i sportsokkana sem náðu upp á kálfa og gróf-
gerða drengjaskóna sem venjulega voru teknir í arf frá ömmu og mamma
hafði gengið í, til að viðhalda hefðinni.
íðan hef ég þjáðst af svefnleysi, ég fæ martraðir á næturnar og verð
að sofa við Ijós. Og að minnsta kosti einu sinni í viku dreymir mig að
allir frændur mínir taki mig með valdi, hver á fætur öðrum, um tíma
hefur mig líka dreymt að faðir minn og bróðir minn taki mig með valdi.
En hann dreymir mig aldrei.
Rosanna vaknaði og kom að dyrunum sem hann hafði ekki einu sinni
getað verið svo tillitsamur að loka. Hún leit til okkar og og ég tók eftir
því að hún fékk æðisglampa í augun. Þá sagði hún við mig: „Un ti
preoccupari, Anne, ca poi nescia u latti. . . Ekki vera hrædd,
Annetta, mjólkin fer að koma . .
Andartak skildi ég ekki neitt í neinu, hann hló og sagði við mig-
:“ Bonu e u latti, Anne. Te assaggilu ! Mjólkin er góð Annetta! Fáðu
þér, prófaðu.
Þá skildi ég og lagði á flótta. Ég hljóp af stað í náttkjól og inniskóm, gegn-
um þessar götur sem voru alls engar götur, innan um gras og fjósalykt. Ég
fór framhjá nokkrum bílum og fylliraftarnir spurðu mig hvert ég væri að
hlaupa, venjulegt fólk horfði hissa og forvitið á mig. Ég hataði frænku mína
því hún hafði ekki komið heim þetta kvöld, ég hataði frænku mína sem hafði
látið viðgangast að hann notaði einnig dóttur sína, þetta svínO
einnig dætur sínar. Þarna hefst nýtt skeið
í þroskasögu Annettu, ekki síst vegna
þess að kona frændans leyfir henni að
lesa dagbók sína, sína þroskasögu, sem
er dapurleg saga sikileyskrar húsmóður
sem býr við ofbeldi og niðurlægingu. Og
þarna fær Annetta loks tækifæri til að
fara í buxur, þótt það verði á annan hátt
en hún hafði hugsað sér í byrjun. Þá
mátar hún hólkvíðar buxur frændans og
finnst hún verða hlægileg eins og trúður.
Þar með losar hún sig við drauminn um
buxurnar.
að er aðalpersónan Annetta
sem segir sjálf söguna en Lara
Cardella hefur tekið skýrt fram
að hún sé ekki sjálfsævisögu-
leg. Hins vegar sé hún engu að
síður sönn því hún sé byggð á
því sem hún hafi heyrt skóla-
systur sínar segja frá.
Þessi bók er enginn þurr og
bitur „félagsmálaskýrsla“,
þetta er safaríkur og mergjaður bók-
menntatexti, og Lara Cardella hefur auk
þess ríkulega kímnigáfu. Málið kryddar
hún svo með því að bregða fyrir sig sikil-
eyskri mállýsku. Hún lýsir af mikilli nær-
færni umhverfi þar sem hitinn er böl,
karlmenn stjórna með því að beita beltis-
ólinni óspart og konum er ætlað að vera
lokaðar innan veggja heimilisins. Þeirra
eina dægrastytting er slúðrið, la sparlat-
ina. I fásinninu í sikileyskum smábæ
verður ein fjöður auðveldlega að fimm
hænum.
Annetta verður tvisvar fyrir kynferðis-
legri áreitni frænda síns, fyrst tíu ára,
síðan sex árum síðar. Lara Cardella lýsir
þessum atburðum af mikilli nærgætni og
næmri tilfinningu fyrir líðan fórnar-
lambsins. En hún verður bitur og hvöss
þegar hún fjallar um viðbrögð hina full-
orðnu og þegar málið er þaggað niður
sýnir hún fræga samheldni ítölsku fjöl-
skyldunnar í heldur neikvæðu ljósi. A
Sikiley eru heldur engin Stígamót . . .
Hún minnir á þá kaldranalegu stað-
reynd að það er ekki alltaf „ókunni
vondi maðurinn" sem getur reynst börn-
um hættulegur. Börn eru vöruð við því
að þiggja sælgæti af ókunnugum, fara
upp í bíl með ókunnugum. En þau eru
varnarlaus gagnvart ofbeldi þeirra sem
þau halda að þau geti treyst. A þessa
staðreynd hefur einmitt margsinnis verið
minnt nú, einnig hér á landi, þegar um-
ræða um börn og kynferðislegt ofbeldi
hefur verið dregin fram í dagsljósið.
Fyrir síðustu jól sendi Vigdís Gríms-
dóttir frá sér skáldsöguna Ég heiti ís-
björg, ég er Ijón, sögu sem vakti verð-
skuldaða athygli og var tilnefnd til ís-
lensku bókmenntaverðlaunanna. Saga
Vigdísar um ísbjörgu er mótunarsaga
ungrar stúlku frá fyrstu bernskuárunum
til 21 árs aldurs. Henni svipar á þann hátt
til Volevo i pantaloni og ísbjörg og
Annetta verða báðar fyrir svipaðri lífs-
reynslu. Þær lenda báðar í átökum um
framhald á bls. 94
HEIMSMYND 77