Dagblaðið Vísir - DV - 01.11.2019, Blaðsíða 32

Ferðafélag Íslands
Með fróðleik í fararnesti
Með fróðleik í fararnesti er frábært samstarfsverkefni Ferðafélag Íslands og
Háskóla Íslands þar sem mörg
þúsund manns, ungir og aldnir,
hafa gengið í borgarlandinu og
hlotið þrennt: góða útivist, fína
hreyfingu og fróðleik í fararnesti
frá vísindamönnum Háskólans.
Þetta verkefni hófst fyrir tæpum
tíu árum og hefur verið fróðlegt,
hollt og spennandi og aukið áhuga
almennings á vísindum og fræðum
og á íslenskri náttúru sem víða
leynist í borgarlandinu.
Undanfarin ár hefur
samstarfið við Háskólann að
langmestu leyti verið í gegnum
Ferðafélag barnanna og því hefur
vísindamiðlunin helst beinst að
börnum og fjölskyldufólki. Þannig
verður það áfram í vetur þegar
verkefnið hefst á ný með miklum
tilþrifum.
„Markmiðið með Ferðafélagi
barnanna hefur ávallt verið að
skapa skemmtilegan vettvang
fyrir börn og fjölskyldur þeirra til
að njóta útiveru, takast á við nýjar
og spennandi áskoranir og hafa
einafaldlega gaman af því að leika
sér úti,“ segir Dalla Ólafsdóttir,
sem leiðir Ferðafélag
barnanna ásamt eiginmanni sínum,
Matthíasi Sigurðarsyni. Hann segir
að í verkefninu með Háskóla Íslands
mæti flinkir og flottir vísindamenn
sem bjóði upp á fróðleiksgöngur
um fugla, skordýr, sveppi, fjöruna,
eldfjöll, stríðminjar og stjörnurnar
svo fátt eitt sé nefnt. „Þetta eru
gríðarlega vinsælar göngur ár
eftir ár og mjög ánægjulegt að
geta boðið börnum upp á að njóta
náttúrunnar og fá fróðleik samhliða.
Vísindamenn Háskólans hafa vakið
mikla athygli í göngunum fyrir að
draga fram mikilvægi rannsókna og
vísindastarfs fyrir íslenskt samfélag,
fyrir lífríkið okkar og umhverfið.“
Stjörnur með Stjörnu-Sævari
Nú er búið að raða upp
fróðleiksgöngum fyrir næsta
starfsár og verður byrjað strax
í janúar 2020 á stjörnu- og
norðurljósaskoðun með Sævari
Helga Bragasyni. Markmið
göngunnar er að hvetja
fjölskyldur til þess að njóta
náttúrunnar og himingeimsins
þegar skilyrði til stjörnuskoðunar
eru með besta móti.
Sævar Helgi, sem er
stjörnumiðlari hjá
Háskólanum, mun lýsa því sem fyrri
augu ber á kvöldhimninum. Hann er
fyrir löngu orðinn landsþekktur fyrir
miðlun sína á undrum himingeimsins
og reyndar mörgu öðru. Hann
hefur t.d. kennt stjörnufræði við
góðan orðstír í Vísindasmiðjunni,
Háskóla unga fólksins og í
Háskólalestinni undanfarin ár
sem öll eru verðlaunaverkefni
ætluð ungu fólki á vegum Háskóla
Íslands. Þá hefur Sævar stýrt
frábærri sjónvarpsþáttaröð um
umhverfismál, Hvað höfum við
gert, sem vakti gríðarlega athygli
fyrr á árinu.
Fuglaskoðun þegar vorar
Þótt nú sé haust, og veturinn
smám saman að herða tökin, þá
er ekki í sjálfu sér langt þangað til
fyrstu farfuglarnir snúa aftur heim.
Þegar þeir flykkjast aftur hingað er
sumarið á næsta leiti. Þess vegna
er rakið að fara í fuglaskoðun í
apríl og fjaran er auðvitað besti
staðurinn til að skoða fugla
snemma vors. Þeir Gunnar Þór
Hallgrímsson,
prófessor í dýrafræði við Háskóla
Íslands, og Tómas Grétar
Gunnarsson, forstöðumaður
Rannsóknaseturs Háskóla Íslands
á Suðurlandi, hafa leitt þessar
árvissu fuglaferðir með miklum
tilþrifum enda vita þeir eiginlega
allt um fugla.
„Minn uppáhaldsfugl er spói,“
segir Tómas Grétar aðspurður
um þann fugl sem heillar hann
mest. „Fuglar eru frísklegir og
áberandi. Dýr sem ekki geta flogið
og flúið á vængjum láta síður sjá
sig og almenningur kynnist þeim
því síður. Líklega værum við líka
spennt fyrir fljúgandi krókódílum.
Það er eitthvað heillandi við flugið
sjálft. Ætli tilhneiging fólks til að
velja sér uppáhaldsfugl sé eins og
að halda með liði í ensku,“ segir
Tómas Grétar og hlær.
Gunnar Þór segir að fuglar séu
einu villtu hryggdýrin hérlendis sem
séu oft fyrir augum okkar.
„Ástæðan fyrir
uppáhaldsfuglinum er sú að
við tengjumst oft fuglum í
gegnum okkar