Dagblaðið Vísir - DV - 04.10.2019, Blaðsíða 6

6 UMRÆÐA
Sandkorn
4. október 2019
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru
hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
Aðalnúmer: 512 7000
Auglýsingar: 512 7050
Ritstjórn: 512 7010
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiðlun ehf. Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson
Framkvæmdastjóri: Karl Garðarsson Ritstjóri: Lilja Katrín Gunnarsdóttir
Prentun: Torg prentfélag Dreifing: Póstdreifing
Suðurlandsbraut 14
2. hæð
FRÉTTASKOT
512 7070
ABENDING@DV.IS
Glæpur og refsing
É
g var komin á „ gamalsaldur“
þegar ég eignaðist mína
fyrstu íbúð. Ég var kom-
in yfir þrítugt, enda höfðu
jafnaldrar mínir lítinn áhuga á að
eyða peningum í steinsteypu upp
úr tvítugu. Það var ýmislegt ann-
að sem lenti ofar í forgangsröðun-
inni, misgáfulegt kannski. Þessi
fyrsta íbúð mín var draumur í
mínum augum. Heilir 56 fermetr-
ar í gömlu hús á Laugarnesinu.
Þvottavélin við hliðina á ísskápn-
um og herbergið fyrir þá einka-
dótturina stúkað af í stofunni.
Fimmtíu kílóa túbusjónvarp-
ið rammaði inn bjarta stofuna
og fimm þúsund króna sófinn af
nytjamarkaðinum yljaði mér á
köldum vetrarkvöldum.
Það má með sanni segja að
ég hafi skorið við nögl í þessum
búskap mínum. Ég var einstæð
móðir og einstaklega hagsýn í
innkaupum, enda leyfði launa-
seðillinn ekki annað. Ég átti samt
mitt eigið heimili og sú tilfinning
var ómóstæðileg, þó að ég borð-
aði grjónagraut stundum þrisvar
sinnum í viku og pylsupasta þess
á milli.
Svo gerðist lífið og ég sam-
einaðist annarri dásamlegri fjöl-
skyldu. Við ákváðum að fara
saman í ævintýri til Taílands í
þrjá mánuði. Ég var staðráðin í að
leigja út þessa draumaíbúð mína
til einhvers sem ég kannaðist við.
Það tókst og hélt ég leiguverðinu
í lágmarki. Þegar ég var búin að
borga af íbúðalánunum, hita, raf-
magn, net og sjónvarp átti ég um
það bil tuttugu þúsund krónur
eftir af leigutekjunum á mánuði.
Þegar heim var komið ákvað
ég að það væri orðið tímabært að
selja þessa perlu á Laugarnesinu
sökum þess að fjölskyldustærð
mín hafði óvænt margfaldast.
Hún seldist strax og fékk ég ágætis
pening upp í næstu eign við þessa
sölu. Ég var ansi lukkuleg með
þetta allt saman.
Þar til kom að gerð skattfram-
tals. Þá féllust mér hendur. Ég
gaf að sjálfsögðu leigutekjurnar
upp en mér til mikillar undrunar
stóðu útreikningarnir þannig að
ég þurfti að borga rúmlega hund-
rað þúsund krónur í skatt af tekj-
unum, þótt ég hefði aðeins fengið
um sextíu þúsund krónur í vasann
af þeim þessa þrjá mánuði. Ég fór
að grennslast fyrir um þetta og
fékk þau svör að ég gæti sýnt fram
á að ég hefði borgað leigu annars
staðar til að lækka þennan skatt.
Því skilaði ég inn langtímaleigu á
Airbnb í Taílandi þessu til niður-
fellingar. Þá sagði tölvan bara nei.
Langtímaleiga á Airbnb var ekki
tekin gild. Gott og vel. En hvað ef
ég sýndi fram á rekstrarkostnað
íbúðarinnar og hve lítið ég hefði
fengið í eigin vasa út frá þessum
tekjum? Aftur sagði tölvan þvert
nei. Ég endaði því í fimmtíu þús-
und króna mínus eftir þetta leigu-
ævintýri.
Annað áfallið kom svo þegar
ég rak augun í litla klausu um að
ég hefði selt íbúðina mína innan
tveggja ára. Því þyrfti ég að borga
enn meiri skatt. Þessi klausa var
víst til að fyrirbyggja fasteigna-
brask.
Ég hugsa oft til þessa skatt-
framtals og hvað ég var vonsvik-
in. Vonsvikin yfir því að standa í
skilum þó að það bitnaði á fjöl-
breytileikanum á matarborðinu.
Vonsvikin yfir því að hafa ekki
látið græðgina taka völdin og far-
ið fram á sanngjarnar leigutekjur.
Vonsvikin yfir því að hafa dirfst að
selja íbúðina mína innan tveggja
ára einfaldlega út af því að ég var
ástfangin. Ég fékk enga umbun
fyrir að standa mig vel. Og það
hefur ekkert breyst. Í staðinn fyrir
hvatakerfi ákveða yfirvöld alltaf
að búa til ný gjöld og skatta til að
þvinga fólk til breytinga. Hækka
bensínið svo ég skipti yfir í um-
hverfisvænan kost í staðinn fyrir
að lækka gjöld á umhverfisvæna
bíla og gefa mér einhver örlítil
fríðindi fyrir orkuskiptin. Setja á
urðunargjald svo ég hendi minna
í staðinn fyrir að klappa mér á
bakið fyrir að flokka í öll þessi ár
og kenna mér hvernig best sé að
minnka neysluna. Banna mér að
nota plastpoka en refsa mér þegar
heim er komið og ég fer að týna
úr pokunum allar tilgangslausu
plastumbúðirnar sem ég þarf svo
sjálf að flokka og borga skatt af.
Það yrði lítið gert heima hjá
mér ef hvatakerfið um húsverkin
snerist um að sá sem þau innti af
hendi myndi þurfa að borga með
sér. Þetta er ekkert ofboðslega
flókið dæmi nefnilega og myndi
örugglega hvetja fleiri til dáða en
álögur, skattar og gjöld. n
Spurning vikunnar Hefur þú áhyggjur af loftslagsmálum?
„Nei, ég get ekki sagt að ég hafi ein-
hverjar sérstakar áhyggjur af því.“
Þórdís Anna Aradóttir
„Já, klárlega. Við þurfum að fara að í að-
gerðir sem allra fyrst og hætta að spyrja
okkur hvort loftslagsbreytingar séu
raunverulegar og spyrja okkur hvað við
getum gert. Bæði sem þjóð, fyrirtæki og
einstaklingar.“
Tómas Gauti Jóhannsson
„Já, ég hef miklar áhyggjur af loftslags-
málum framtíðarinnar. Til að breyta
heiminum þarf maður fyrst að breyta
sjálfum sér. Fólk er vonandi að átta sig á
því að það þarf ekki allt þetta drasl sem
það er að kaupa.“
Andrea Guðrún Hringsdóttir
„Já, ég hef þær. Þetta er eitthvað sem
allir eiga að láta sig varða. Snúum við
þeirri þróun sem er nú þegar hafin.“
Lovísa Tómasdóttir
Ekki sama hver er
Aðalmeðferð í máli Gyðu Drafn-
ar Grétarsdóttur gegn Jóni Ársæli
Þórðarsyni og RÚV fór fram í
vikunni, en málið varðar um-
deilt viðtal í þáttunum Para-
dísarheimt. Eins og kom fram
við aðalmeðferð voru skilmál-
ar Gyðu fyrir viðtali hundsað-
ir af bæði Jóni Ársæli og RÚV,
sem viðurkenndu þar með
bótaskyldu sína. Jafnframt
kom fram að enginn sátta-
vilji hafi verið af hálfu RÚV, en
Gyða krafðist fimm milljóna
í bætur. Þess er skemmst að
minnast að RÚV greiddi Guð-
mundi Spartakus Ómarssyni 2,5
milljónir í miskabætur utan
dómsals vegna fréttaflutnings
um meint fíkniefnaviðskipti.
RÚV var harðlega gagnrýnt
fyrir að semja við Guðmund,
sem krafðist upprunalega 10
milljóna króna í bætur. Töldu
forsvarsmenn RÚV að hag-
stæðast væri að semja og því
mætti leiða líkur að því að
mál RÚV hefði verið veikt fyrir
dómi – líkt og mál RÚV gegn
Gyðu. Það er ekki sama hver
er.
Fjölmiðlakonan
og ráðgjafinn
Lítt þekkt
ættartengsl
F
jölmiðlakonan Kristín Ýr
Gunnarsdóttir og Halla
Gunnarsdóttir, ráðgjafi
ríkisstjórn-
arinnar í jafn-
réttismálum,
eru systur. Krist-
ín Ýr hefur starf-
að í fjölmiðlum
um árabil, var
blaðakona á Vikunni, skrif-
aði pistla í Stundina og var nú
síðast fréttakona á Stöð 2 áður
en henni var sagt upp í niður-
skurði fyrir stuttu. Halla er ekki
minna skelegg en systir henn-
ar, nema síður sé. Hún hefur
einnig starfað sem blaðamað-
ur og gefið út bækur en meira
hefur farið fyrir henni í pólitík-
inni síðustu misseri. Hún var
aðstoðarmaður Ögmundar
Jónassonar á meðan hann var
heilbrigðisráðherra og aftur
þegar Ögmundur varð dóms-
og mannréttinda-
ráðherra og inn-
anríkisráðherra og
er nú ráðgjafi rík-
isstjórnarinnar í
jafnréttismál-
um.
Maður og vél Gatnaframkvæmdir hafa sett
svip sinn á Reykjavík undanfarið.
Leiðari
Lilja Katrín Gunnarsdóttir
lilja@dv.is