Ársrit um starfsendurhæfingu - 2018, Blaðsíða 55

VIÐTAL
„Faðir minn var hér með um tíma eitt
stærsta hænsnabú landsins. Einmitt á
þessu svæði sem við systkin fimm byggðum
okkur síðar fjölbýlishús – ég hef því, ef svo
má segja, eiginlega aldrei flutt að heiman,“
segir Elísabet Inga þegar blaðamaður dáist
að frábæru útsýni úr gluggum hlýlegrar
stofunnar og hefur orð á því.
Þegar ég svo hætti störfum þar sem ég
vann vegna veikinda þá ákvað ég í samráði
við lækninn minn að fara þessa leið og sjá
hvernig það gengi,“ segir Elísabet.
skapar aukið andlegt álag fyrir starfsfólkið,
auk hinnar líkamlegu vinnu sem aðhlynning
aldraðra krefst.“
Hvenær laukstu sjúkraliðaprófi?
„Árið 1982. Ég ætlaði raunar að verða
hjúkrunarkona. Það var alltaf í höfðinu á
mér. En það endaði með að ég fór þessa leið
eftir að hafa unnið sem ung stúlka í fjögur
ár í Noregi á hóteli. Ég á enn þrjár vinkonur
frá þeirri dvöl. Ég sá sem barn mynd frá
Lillehammer og þangað ætlaði ég. Eftir að
hafa gert þann draum að veruleika sneri
ég mér sem sagt að því að læra að verða
sjúkraliði. Það var styttra nám en að verða
hjúkrunarfræðingur.“
Vannstu víða sem sjúkraliði?
„Ég hóf störf á hjúkrunarheimilinu Sunnu-
hlíð í Kópavogi. Þá var það nýtt – opnaði
vorið sem ég lauk náminu. Mest hef ég
unnið á öldrunarheimilum. Tvö ár vann ég
sem sjúkraliði í Noregi – ætlaði raunar að
flytja út en hætti við það. Einnig vann ég
á Kópavogshæli, svo á „afeitrunardeild“
Landspítalans, eins og það var kallað þá
og um tíma starfaði ég á handlæknisdeild
á Landspítalanum. Þar fannst mér
skemmtilegt að vinna. Lengst af hef ég þó
unnið á öldrunarheimilum. Ég hef alltaf haft
gaman af þessu starfi en svo kom sú stund
að ég gat ekki unnið við þetta lengur. Það
var dapurleg reynsla.“
Heilsan brast endanlega
við brjósklosið
Hvað varð til þess að þú varðst að hætta?
„Heilsan fór. Gigtin var lengi búin að gera
mér lífið erfitt, ég var greind með slitgigt og
vefjagigt í kringum árið 2000. Fyrir fjórum
árum var ég svo greind með liðagigt. Tveimur
árum áður fékk ég viðvarandi taugabólgu í
andlitstaug, svokallaða þrítaug. Því fylgir dofi
í hálfu andlitinu og miklir verkir. Lengi var
ég ekki á neinum lyfjum vegna þessa. Það
tók talsverðan tíma að finna út hvað þetta
væri sem að mér var. Ég var líka mjög þreytt
og uppgefin. Loks fékk ég lyf sem dugðu.
Einnig er ég á ýmsum gigtarlyfjum sem
hjálpa mér.“
Hvað varði þetta erfiða ástand lengi áður
en þú hættir að vinna sem sjúkraliði?
„Ég var búin að hugsa um það í þrjú ár
að ég yrði að finna mér eitthvað léttara að
gera. Svo fékk ég brjósklos í bak í ágúst
fyrir rúmu ári og það gerði útslagið. Ég var
með mikla verki sem leiddu niður í báða
fætur. Sjúkraliðastarfið reynir mikið á bakið,
maður er oft að hjálpa þungum og stirðum
einstaklingum og það telur þegar fram í
sækir. Ég hélt áfram og bara áfram þar til
líkaminn sagði stopp.
Þann 25. ágúst 2016 gerðist það að
eitthvað brast í bakinu á mér. Ég fór til
deildarhjúkrunarfræðingsins og sagði: „Ég
er farin í veikindafrí og ég veit ekki hvenær
ég kem til baka.“
Tók þá samstarfið við VIRK við?
„Fljótlega já. Heimilislæknirinn minn hafði
fylgst með mér á tveggja mánaða fresti
í veikindafríinu. Áður en ég gafst upp á
vinnunni þá höfðum við rætt um að ég yrði
hugsanlega að sækja um örorkubætur. Ég
þrjóskaðist þó við. Það var líka þrjóska sem
hindraði mig í nokkurn tíma í að leita til VIRK.
Svo kom að því að ég ákvað að láta reyna á
samstarf þar. Ég var fyrst og fremst líkamlega
veik og þreytt en auðvitað reyndi á andlegu
hliðina líka, að vera allt í einu orðin óvinnufær.
Ég hafði samband við ráðgjafa hjá VIRK
og einnig Sjúkraliðafélagið og fékk leið-
beiningar. Samstarfið við VIRK hófst á
því að ég sagði ráðgjafanum að ég gæti
ekki farið aftur í mína fyrri vinnu. Það var
í nóvember 2016. Ég þurfti ekki að sækja
um endurhæfingarlífeyri því ég átti inni
veikindafrí í eitt ár.
Fékk strax öryggistilfinningu
Ráðgjafinn hjá VIRK reyndist mér frábær-
lega. Ég fékk strax öryggistilfinningu
þegar ég var komin til hans. Við ræddum
saman og ég fékk daginn eftir tíma hjá sál-
fræðingi. Ég byrjaði einnig fljótlega að fara í
sjúkraþjálfun hjá Gáska og sundleikfimi hjá
Gigtarfélaginu. Það var mjög gott og einnig
hjálpaði sálfræðingurinn mér mikið. Fólk
talar oft um að það hafi ekkert að gera til
sálfræðings. Mín reynsla er að þar sé mikla
hjálp að fá. Sálfræðingurinn tók lausnamiðað
á mínum veikindum. Svona var komið fyrir
mér, hvað var til ráða og hvert á að stefna?
Ég fékk góðan stuðning í bataferlinu og
var í tveimur sálfræðitímum eftir að ég hóf
störf að nýju. Alls fór ég í fimmtán tíma hjá
sálfræðingnum.“
Var fleira sem þú gerðir í bataferlinu?
„Já, ég fór á núvitundarnámskeið sem
reyndist mér vel. Ég nota talsvert öndunina
sem ég æfði þar og næ þannig slökun ef ég
verð stressuð. Loks fór ég á tölvunámskeið.“
Hafðir þú tölvukunnáttu áður?
„Nei, það get ég varla sagt. Ég kunni nánast
bara að fara á Facebook og inn á netfangið
mitt. Ég var lítið betur á vegi stödd eftir
Öll meðferðar-
úrræðin sem mér
voru fengin unnu
svo vel saman að
þau hafa hjálpað
mér til betri
heilsu og nýs lífs.
Framtíðarsýnin
er því björt.“
Við sitjum hvor á móti annarri við borð-
stofuborð þegar viðtalið hefst fyrir alvöru.
„Ég er sjúkraliði og vann á hjúkrunarheimili
fyrir aldraða. Þetta er erfið vinna. Bæði er
starfið sem slíkt erfitt og einnig er mannekla
á slíkum stofnunum mikil. Þetta leiðir til
þess að ætlast er til æ meiri vinnu af þeim
sem eru í starfi. Að við gerum meira og
meira. Ég get sagt það hér og nú að gamla
fólkið á hjúkrunarheimilinu er aðeins að fá
grunnhjúkrun. Það segir við starfsfólkið:
„Þið eruð alltaf að flýta ykkur – þið megið
aldrei vera að því að staldra við og tala við
okkur.“ Og það er alveg rétt. Þetta ástand
55virk.is