Ársrit um starfsendurhæfingu - 2018, Blaðsíða 24
Eftir skilnaðinn vorum við mamma og litli
bróðir minn fátæk í fyrstu og fluttum oft.
Þegar ég var átta ára fór mamma að búa
með yndislegum manni sem alla tíð hefur
litið á mig sem sína. Hann er pabbi minn og
við hann kenni ég mig. Einhvers staðar innra
með mér var samt litla fimm ára barnið, sárt
og niðurbarið, vildi fá viðurkenningu frá
blóðföðurnum. Hann kom hingað til Íslands
fyrir nokkrum árum – þá fann ég að ég hafði
ekki misst af neinu.
Ég átti sem sagt eftir flóttann góða æsku,
eignaðist fleiri systkini og allt gekk ágætlega.
Ég fór ung að heiman, vildi vera sjálfstæð.
Ég eignaðist snemma barn og annað barn
nokkru síðar. Leiðir mínar og barnsföður
míns skildu þegar seinna barnið var nokkurra
mánaða. Ég vann þó ekki úr því áfalli heldur
hélt ótrauð áfram eftir skilnaðinn. Ég vann
heldur ekki úr þeirri reynslu að verða
nokkru síðar fyrir kynferðisofbeldi. Allt fór í
„áfallaskúffuna“. Ég er ekki orðin þrjátíu og
fimm ára en hef átt heima á þrjátíu og fimm
stöðum. Þetta tók líka sinn toll.
Skil sjálfa mig betur
nú en áður
Sálfræðingurinn, sem VIRK fékk tíma fyrir
mig hjá, hjálpaði mér að fara í gegnum
þessa reynslu alla með þeim afleiðingum
að ég skil sjálfa mig miklu betur nú en
áður. Ég áttaði mig á að ég hafði alla tíð
sótt eftir viðurkenningu, þótt vissulega
fengi ég viðurkenningu frá foreldrum
mínum – en litla barnið þráði greinilega
alltaf viðurkenningu frá blóðföðurnum sem
ekki hafði staðið sig. Þeirri tilfinningu átti ég
lengi vel erfitt með að verjast.
Aftur og aftur þurftu sérfræðingar hjá VIRK
að meta stöðu mína og aftur og aftur varð
niðurstaðan sú að ég þyrfti fleiri tíma hjá
sálfræðingnum og fékk þá. Hið góða við
VIRK er að þar fær maður það sem þarf til
að ástandið lagist. Lengi vel fannst mér að
ég gæti ekki komist út á vinnumarkaðinn
aftur, sá fyrir mér að ég myndi enda á
örorku. Ég var þá rétt rúmlega þrítug og
menntaður sjúkraliði. Þetta fannst mér
sorgleg niðurstaða.
Hjá sálfræðingnum gat ég sagt frá
ýmsu sem ég aldrei hafði sagt neinum.
Í framhaldi af því lét vefjagigtin smám
saman aðeins undan síga. Ég talaði líka við
manninn minn og það var gott að vita að
þegar sálfræðitímarnir voru búnir hefði ég
manninn minn til að tala við.
Ég hafði gifst nokkru eftir að slitnaði upp úr
sambúðinni við barnsföður minn. Maðurinn
sem ég giftist hefur alla tíð síðan verið stoð
mín og stytta. Við eigum saman eina dóttur.
Hún fæddist fyrirburi og ég kenndi mér
um að hafa ekki getað gengið með hana
fullan tíma. Dóttir okkar var í öndunarvél
og barðist fyrir lífi sínu vikum saman. Þetta
var hræðilega erfið reynsla fyrir okkur
foreldrana. Enn bættist í „áfallaskúffuna“.
Líka þessu gat ég sagt sálfræðingnum frá.
Ég hitti ráðgjafann minn reglulega þann tíma
sem ég var í samstarfinu við VIRK. Hann var
í sambandi við sálfræðinginn og niðurstaðan
var sem fyrr segir lengi vel sú að betur
þyrfti að gera. Það, að alltaf var samþykkt
á fundum sérfræðinga að ég fengi meiri
aðstoð, létti af mér mikilli streitu.
Peningar eru ekki allt
Fjármálin voru svo kafli út af fyrir sig. Ég lenti
á milli kerfa. Mér var afhent uppsagnarbréf
frá vinnuveitanda mínum strax og ég kom
út af geðdeildinni. Það var áfall, mér hafði
aldrei áður verið sagt upp vinnu. Hann
var sá eini, fyrir utan manninn minn, sem
fékk að vita þegar ég lagðist á geðdeildina.
Viðbrögð hans voru sem sagt þessi.
Ráðgjafinn hjá VIRK aðstoðaði mig við að
sækja um endurhæfingarlífeyri en hann
kom ekki strax.
Ég komst að því að ég átti ekki rétt hjá
stéttarfélagi. Á þeim vinnustað sem ég vann
síðast fyrir innlögn var ekki greitt fyrir mig til
stéttarfélags. Ég lenti því á milli kerfa, fékk
aðeins hundrað þúsund krónur á mánuði.
Þetta var erfitt, við höfðum keypt okkur íbúð
og það þurfti að borga af henni. Ég íhugaði
meira að segja að vinna í hálft ár svo ég fengi
réttindi og fara svo að „vinna í sjálfri mér“.
En maðurinn minn sagði: „Peningar eru ekki
allt. Við komumst í gegnum þetta.“ Hálfu ári
síðar komst ég á endurhæfingarlífeyrinn,
hann var ekki mikið hærri en fyrri greiðslur –
en mér leið eins og ég hefði fengið milljónir í
hendurnar. Sem betur fer höfðum við hjónin
alltaf lagt í eigin varasjóð og hann kom sér
vel á þessum tíma.
Þess má geta að hálfu ári eftir að ég var
á geðdeildinni var loks hringt frá Land-
spítalanum og mér boðinn sálfræðitími.
Ég sagði sem var að ég væri löngu komin
í samstarf við VIRK og þyrfti ekki á þeim
tíma að halda. Mér finnst satt að segja að
eftirfylgnin hjá geðdeild Landspítala mætti
vera betri.
Nú er staðan hjá mér góð. Ég á að vísu
ennþá slæma daga en þá segi ég bara við
fjölskylduna að ég verði að hvíla mig og geri
það. Ég fer í sund og ræktina og er í góðu
formi. Fyrst fann ég mig ekki í Heilsuborg
og það var bara allt í lagi. Ég vildi fremur
ganga úti og gera æfingar heima. Sú afstaða
breyttist síðar og í Heilsuborg náði ég smám
saman upp góðum líkamlegum styrk, var
hjá góðum sjúkraþjálfara. Mín úrræði í
samstarfinu við VIRK voru fyrst og fremst
sálfræðitímar og seinna tímar hjá Heilsuborg.
Alls var ég í samstarfinu í fimmtán mánuði.
Ég vinn nú sem sjúkraliði á Hjartarannsóknar-
deild Landspítala. Ég sá þessa stöðu
auglýsta og sótti um en bjóst ekki við að fá
hana. Í atvinnuviðtalinu gekk mér vel. Ég
fékk stöðuna og er afar ánægð í starfi – er
treyst fyrir stórum verkefnum. Þetta er mikill
sigur. Þessi vinna er ekki líkamlega erfið
þannig að vefjagigtin plagar mig ekki á sama
hátt og áður.
Ég er með bloggsíðu og hef tíu þúsund
fylgjendur. Þar sagði ég titrandi frá reynslu
minni og veikindum og leið betur. Þess má
geta að ég gaf út matreiðslubók skömmu
eftir að ég byrjaði hjá VIRK.
Ef ég ætti að gera upp samstarfið við VIRK í
stuttu máli þá er hægt að draga það saman
í eina setningu – ég væri ekki ofan jarðar ef
ég hefði ekki notið aðstoðar VIRK.“
Texti: Guðrún Guðlaugsdóttir
Ef ég ætti að
gera upp samstarfið
við VIRK í stuttu
máli þá er hægt að
draga það saman
í eina setningu –
ég væri ekki ofan
jarðar ef ég hefði
ekki notið aðstoðar
VIRK.“
24 virk.is