Morgunblaðið - 03.10.2019, Side 58

58 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 2019
andi handtök hafa farið í að gera
þau sem glæsilegust. Þegar ég ber
þetta sjónarmið undir nokkra
styttugerðarmennina í Kumartuli-
hverfinu í Kolkata á Indlandi
brosa þeir bara og virðast hálf
vorkenna mér fyrir að líta með svo
skringilegum hætti á vinnu þeirra.
„Við gerum eftirmyndir guð-
anna, þeim til dýrðar, og mynd-
irnar okkar gleðja fólkið á hátíð-
unum Dusshera og Durga Puja,“
segja þeir.
Handverksmennirnir sem skapa
guðamyndirnar starfa í nokkrum
þröngum götum í þessu fátæka
hverfi í norðurhluta Kolkata-borg-
ar, við Hooghly-fljótið. Og þegar ég
eyddi þar nokkrum klukkustundum
á dögunum, á síðbúnum regntíma,
var sem hvert einasta hús, skúr og
skemma á nokkurra hektara svæði
væri að springa utan af guðum sem
voru misnálægt því að verða til-
búnir. Það mátti heldur ekki seinna
vera, því október er tími fyrr-
nefndra hátíða þar sem guðirnir
eru fyrir miðju gleðinnar og til-
beiðslunnar. Og alls staðar voru
karlar að vinna við mótun og mál-
un verkanna – konur virtust að-
eins sinna heimilishaldi en ekki
koma að sköpun þeirra.
Indverskir guðir virðast ótelj-
andi; sumir segja þá 3,3 milljónir
en fræðimaður sagði mér reyndar
nýverið að sú tala væri mistúlkun
á gömlum texta, sagt væri í raun
að flokkar guðanna væru 33 – en
guðirnir væru samt verulega
margir. Styttugerðamennirnir
móta aðeins þá mikilvægustu og
vinsælustu. Durga er víða, þar
sem hún stendur yfir illilegu ljóni,
líka Shíva og Kalí hin illilega. Apa-
guðinn Hanuman er sívinsæll og
eins fílaguðinn Ganesh. Margar
styttnanna eru vel mannhæðar
háar, allt upp í fjórir metrar. Ind-
verjar hafa löngum mótað gyðjur
sínar með þrýstnum og ávölum
línum en mér er bent á að karl-
guðirnir hafi bætt verulega á sig
vöðvum á undanförnum árum og
líkist sífellt meir vaxtarræktar-
tröllum.
Morgunblaðið/Einar Falur
Óvænt Við eitt verkstæðið standa apaguðinn Hanuman og endurgerð Dav-
íðs eftir Michelangelo. Sá hefur nú fengið skikkju til að skýla nektinni með.
Mikilfenglegir Guðamyndir gnæfa yfir sköpurum sínum, meistara og aðstoðarmönnum hans, á einu verkstæðanna.
Skapa sömu
guðina aftur
og aftur
 Indverskir handverksmenn eyða ári
í myndverk sem eru síðan eyðilögð
Að springa Á síðustu vikum framleiðslunar er sem sumar skemmurnar í
Kumartuli séu að springa utan af íturvöxnum og ógnvekjandi guðunum.
AF EFTIRMYNDUM
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Sumum kann að þykja það nötur-
legt að horfa upp á það að verk
sem slyngir handverksmenn hafa
mótað og skapað af miklum metn-
aði í heilt ár séu eyðilögð að því
loknu – reyndar við hátíðlega við-
höfn. Og þá byrja þeir að nýju, á
sams konar verkum, sem aftur eru
eyðilögð að ári loknu þegar ótelj-