Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2019, Qupperneq 10

10 | Tímarit hjúkrunarfræðinga
Varla hefur það farið fram hjá
nokkrum manni að undanfarna
áratugi hafa framþróun og örar
tækniframfarir breytt heiminum
varanlega. Tölvur, internetið,
snjallsímar og önnur snjalltæki eru
orðin að órjúfanlegum hluta veruleika
fólks um allan heim og ekki víst að
við áttum okkur fyllilega á því hversu
sterk áhrif þessir drifkraftar og
undiralda tækniþróunar munu hafa á
líf okkar og framtíð.
Fjórða iðnbyltingin er reist á tækniþróun
og afurðum hennar á borð við gervigreind,
örtækni, vélfærafræði, skammtatölvum,
líftækni, interneti hlutanna (e. internet of
things), þrívíddarprentun, sjálfkeyrandi
farartækjum og gagnagreiningu risa-
gagnagrunna. Framtíðarfræðingar leggja
áherslu á mikilvægi þess að við stöldrum
við og gerum tilraun til að sjá fyrir um hvað
tíminn ber í skauti sér. Jafnframt benda
þeir á að slíkar framtíðarspár framlengja oft
ríkjandi ástand línulega og óvíst sé hvort við
höfum ímyndunarafl til að sjá fyrir veldisvöxt
tækniþróunar og áhrif hans á framtíðina. Þó
er almennt talið að fjórða iðnbyltingin muni
hafa þau áhrif að ýmis störf leggist af vegna
sjálfvirkni og þróunar gervigreindar en á sama
tíma verði önnur störf enn mikilvægari en
áður. Hjúkrunarstarfið er talið vera eitt af þeim
störfum sem halda muni velli í framtíðinni en
framkvæmd þess og viðfangsefni verði með
afar breyttu sniði frá því sem við nú þekkjum.
Hjúkrun framtíðarinnar
Áframhaldandi þróun sjálfvirkni og
gervigreindar mun að öllum líkindum verða
til þess að búin verði til snjalltæki, önnur
tól og jafnvel gervigreindarvélmenni sem
taka við ýmsum þeim hjúkrunarverkum sem
hingað til hafa verið í mannlegum höndum
hjúkrunarfræðinga. Sjá má fyrir sér að fjölmörg
hefðbundin hjúkrunarverk, t.d. lyfjagjafir,
þvagleggs- eða nálauppsetningar, sáraskipti og
jafnvel neðanþvottur, verði ekki framkvæmd
af hjúkrunarfræðingum framtíðarinnar heldur
verði það vitvélar sem fagfólk í tæknigeiranum
hefur smíðað sem sjá um verkin. En við,
hjúkrunarfræðingar, megum ekki bíða á
hliðarlínunni eftir tækninýjungunum heldur
verðum við að stíga fram og taka virkan þátt
í þeirri tækniþróun sem þegar er farin af stað
í hjúkrun og okkar nánasta starfsumhverfi.
Þannig höfum við áhrif á viðfangsefni
hjúkrunar í framtíðinni og tryggjum í leiðinni
að þarfir, hagsmunir og réttindi sjúklinga
séu til grundvallar allri þróun í hjúkrun.

Hjúkrunarfræðingum framtíðarinnar mun
reynast nauðsynlegt að tileinka sér þá
færni og þekkingu sem þarf til að geta nýtt
hátækni í starfi. Þá er jafnframt talið að fjórða
iðnbyltingin hafi mikil áhrif á hvaða eiginleika
og færni fagfólk þurfi að tileinka sér til að sinna
og betrumbæta störf sín í síkvikum breytileika
tækniþróunar. Eiginleikar á borð við skapandi
hugsun munu að líkindum verða mikilvægari
en áður sem og getan til að leysa flókin
Hver gætu áhrif fjórðu
iðnbyltingarinnar
orðið á hjúkrun?
Dr. Helga Sif Friðjónsdóttir
sérfræðingur í hjúkrun á Landspítala
„HJÚKRUNARSTARFIÐ ER
TALIÐ VERA EITT AF ÞEIM
STÖRFUM SEM HALDA MUNI
VELLI Í FRAMTÍÐINNI EN
FRAMKVÆMD ÞESS OG
VIÐFANGSEFNI VERÐI MEÐ
AFAR BREYTTU SNIÐI FRÁ ÞVÍ
SEM VIÐ NÚ ÞEKKJUM“
1900