Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2015, Blaðsíða 80

Fólkið04/05
Forvarnir og meðferð
Borgarlæknirinn Kate Runge skrifar af reynslu um sjálfsvíg sem
samfélagsvandamál. Hún fer meðal annars yfir bannhelgi og þjóð-
sögur. Eins og kom fram í upphafi fremja 65 ára og eldri hlutfallslega
fleiri sjálfsmorð en aðrir aldurshópar. Ein þjóðsaga er að þeir sem
fremja sjálfsmorð séu einstæðingar
og þjáist af einsemd en samkvæmt
danskri tölfræði er hins vegar um
þriðjungur giftur.
Líklega eru einhver dauðsföll
sem eru í raun sjálfsvíg en eru
ekki skráð á þann hátt. Samt er
það samkvæmt Karen þjóðsaga að þetta sé stór hópur því dauðsföll
eru flest gaumgæfilega rannsökuð. Eins er stundum rætt um „hægt
sjálfsvíg“ þegar sjúklingar neita meðferð og sjúkdómurinn dregur þá
til dauða. Heilsufarsvandamál virðist reyndar ekki vera algeng orsök
sjálfsvígs.
Yngra fólk kallar oft á hjálp með sjálfsvígstilraunum – það notar
aðferðir þar sem leið er til baka. Samkvæmt rannsóknum Karens
notar eldra fólk oftar ákveðnari aðferðir þar sem ekki er hægt að
skipta um skoðun á miðri leið og þeim tekst oftar ætlunarverk sitt.
Tveir geðhjúkrunarfræðingar skrifa um hjúkrun og forvarnir og
lýsa þremur tilfellum þar sem sjúklingar eru í hjúkrunarmeðferð
vegna hættu á sjálfsvígi eða eftir tilraun til þess. Hér má fá mörg
hagnýt ráð um hvernig er best að koma fram við sjúklinginn á
mismunandi tímum í ferlinu. Allir hjúkrunarfræðingar geta lent í því
að sinna sjúklingi í sjálfsvígshugleiðingum eða eftir tilraun. Þeir þurfa
því að vita eitthvað um sjálfsvígsferlið og um forvarnir. Kaflahöfundar
tala af reynslu og innsæi og gera sér grein fyrir að mörgum finnst
erfitt að tala við sjúklinginn um sjálfsvíg. Margir, sérstaklega eldri,
sjúklingar vilja lítið tjá sig um erfiðleika sína þar sem þeim finnst það
vera veikleikamerki.
meðferðaraðilar eru líka mannlegir
Einn kafli fjallar sérstaklega um þá sem sinna eldri borgurum.
Höfundurinn, sem er sálfræðingur, spyr sig hvort það sé sjálfsagt
að gera ráð fyrir því að til séu fagmenn sem vinna með fólk í
Við sem samfélag höfum
mistekist ef einhver
ákveður að taka eigið líf.