Morgunblaðið - 04.11.2019, Side 16

16 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 4. NÓVEMBER 2019
✝ Gunnar Karls-son fæddist í
Efstadal í Laug-
ardalshreppi í Ár-
nessýslu 26. sept-
ember 1939. Hann
lést á hjartadeild
Landspítalans 28.
október 2019. For-
eldrar hans voru
Karl Jónsson, f. 1.
júlí 1904, d. 4. júní
1979, bóndi í Efsta-
dal og í Gýgjarhólskoti, Biskups-
tungum, og Sigþrúður Guðna-
dóttir, f. 8. október 1896, d. 29.
apríl 1967, húsfreyja.
Systkini Gunnars eru Helga, f.
9. júlí 1928, d. 15. júní 1997; Jón,
f. 8. október 1929, d. 11. mars
2016; Guðrún, f. 10. janúar 1931,
d. 2. febrúar 2014; Ingimar, f. 1.
júní 1932, d. 8. maí 1987; Guðni,
f. 2. október 1933, d. 14. sept-
ember 2016; Arnór, f. 9. júlí
1935, d. 25. febrúar 2009; Mar-
grét, f. 10. nóvember 1936, d. 22.
ágúst 2006, og Ólöf, f. 17. júní
1943.
Gunnar lauk kandídatsprófi í
íslenskum fræðum frá Háskóla
Íslands árið 1970 með sögu Ís-
lands sem kjörsvið, og árið 1978
varði hann þar doktorsritgerð-
ina Frelsisbarátta Suður-
2004) og ástamál (Ástarsaga Ís-
lendinga að fornu 2013). Síðustu
árin vann hann að Handbók í ís-
lenskri miðaldasögu. Af henni
hafa komið út þrjú bindi, 2007-
16.
Gunnar kvæntist 29. júlí 1967
Silju Aðalsteinsdóttur, f. 3. októ-
ber 1943, bókmenntafræðingi og
rithöfundi. Foreldrar Silju voru
Aðalsteinn Gunnarsson, f. 20.
október 1909, d. 21. júní 1988, og
Valgerður Stefánsdóttir, f. 1.
febrúar 1919, d. 26. maí 1994.
Dætur Gunnars og Silju eru 1)
Sif, f. 25. maí 1965; maður henn-
ar er Ómar Sigurbergsson, f. 26.
september 1958, og dóttir henn-
ar er Áróra Arnardóttir, f. 8. maí
1990. 2) Sigþrúður, f. 8. júní
1971; maður hennar er Jón
Yngvi Jóhannsson, f. 12. maí
1972, og dætur þeirra eru Val-
gerður, f. 28. september 1993,
Silja, f. 10. mars 1998, og Stein-
unn, f. 13. september 1999. Dótt-
ir Gunnars og Ragnheiðar Þor-
láksdóttur er Elísabet, f. 21.
desember 1982; maður hennar
er Sighvatur Arnmundsson, f.
25. júlí 1978, og synir þeirra eru
Arnmundur, f. 12. mars 2008,
Aðalsteinn, f. 15. febrúar 2011,
og Ragnar Þorlákur, f. 5. janúar
2018.
Útför Gunnars verður gerð
frá Dómkirkjunni í Reykjavík í
dag, 4. nóvember 2019, klukkan
12.
Þingeyinga og Jón
á Gautlöndum.
Gunnar var stunda-
kennari í sagnfræði
við HÍ 1970-74,
kenndi Norð-
urlandasögu við
University College í
London 1974-76,
var lektor í sagn-
fræði við HÍ 1976-
80 og prófessor þar
1980-2009. Gunnar
sat í stjórn Sagnfræðingafélags
Íslands 1973-74 og 1976-78 og
var formaður félagsins 1988-90,
sat í stjórn Sögufélags 1978-82,
var forseti heimspekideildar HÍ
1981-83 og 1991 og sat í For-
skningspolitisk Råd á vegum
norrænu ráðherranefndarinnar
1989-91. Hann skrifaði náms-
bækur í sögu fyrir grunnskóla,
framhaldsskóla og háskóla,
einnig yfirlitsrit um Íslandssögu
fyrir almenning, meðal annars
verkið Iceland’s 1100 Years fyrir
útlenda Íslandsáhugamenn. Það
kom út bæði í Bretlandi og
Bandaríkjunum, þar undir titl-
inum The History of Iceland.
Þegar á leið sneri Gunnar sér
einkum að íslenskri miðaldasögu
og skrifaði meðal annars bækur
um goðavald (Goðamenning
Það er miðvikudagskvöld.
Gunnar tekur brosandi á móti
okkur með svuntuna og snýr sér
svo aftur að eldamennskunni en
ekki fyrr en hann hefur gengið úr
skugga um að allir séu komnir
með bjór í glasið. Í pottinum er
annaðhvort íslensk kjötsúpa eða
búlgarskar kjötbollur. Fólkið hans
safnast saman við eldhúsborðið og
hann spyr frétta. Þegar hann hef-
ur farið hringinn snýst talið að
pólitík eða leikritinu sem þau Silja
sáu helgina áður. Þessi mynd
kemur upp í hugann þegar ég
hugsa um Gunnar, sem ég hef ver-
ið svo lánsamur að geta kallað
tengdapabba minn síðastliðin 17
ár.
Fræðimanninn og kennarann
Gunnar Karlsson þekkja flestir
enda vandfundinn sá einstakling-
ur sem hefur haft meiri áhrif á
söguskoðun þjóðarinnar undan-
farna áratugi. Það eru aðrir betur
til þess fallnir að greina frá því
merka ævistarfi sem eftir hann
liggur á því sviði. Starfi sem hann
sinnti af alúð allt fram undir það
síðasta komandi kynslóðum til
mikils gagns.
En Gunnar var líka mikill fjöl-
skyldumaður og hann naut sín
best þegar allt hans fólk var sam-
ankomið í kringum þau Silju.
Barnabörnin minnast einstaks afa
sem hafði alltaf nægan tíma fyrir
þau. Hann hafði sérstakt lag á því
að tala við börn og vekja þau til
umhugsunar um lífið og tilveruna.
Aldrei man ég eftir því að hafa séð
Gunnar skipta skapi. Það var ekki
vegna þess að honum stæði alltaf á
sama heldur tókst honum að leysa
úr öllum málum af yfirvegun og
rökfestu.
Gunnar var einstaklega örlátur
og gilti það jafnt um veraldlega
hluti sem góð ráð. Við Beta, dóttir
hans, hófum okkar búskap eins og
fleiri í fjölskyldunni í kjallaranum
á Hrísó sem var ómetanlegur
stuðningur við fátæka námsmenn.
Það tók smá tíma að venjast þeirri
svo til ófrávíkjanlegu reglu að á
miðvikudögum hittist öll fjölskyld-
an og borðaði saman. Nú er maður
svo sannarlega þakklátur fyrir all-
ar þessar góðu stundir.
Landið hans Gunnars austur í
Tungum þar sem hann ræktaði
upp heilmikinn birkiskóg átti einn-
ig sérstakan stað í hjarta hans
enda skammt frá bernskuslóðun-
um. Gunnar var einmitt í senn
sveitastrákur og heimsborgari
sem naut þess að ferðast og sjá
nýja staði.
Elsti sonur okkar spurði einu
sinni: „Vann afi einhvern tímann
sem kokkur? Hann býr nefnilega
til svo rosalega góðan mat.“ Á
sama tíma og Gunnar lést var kjöt-
súpa eftir hans frábæru uppskrift
einmitt að malla heima hjá okkur.
Það hefur enginn enn reynt að
leika eftir kjötbollurnar frægu en
það kemur að því. Það er alveg
öruggt að við það tilefni verður
skálað í staupi af ísköldu íslensku
brennivíni Gunnari til heiðurs.
Það er skrýtið að hugsa til þess
að fyrir aðeins mánuði fögnuðu
vinir og ættingjar áttræðisafmæli
Gunnars í eftirminnilegu partíi.
Þær voru raunar margar eftir-
minnilegu veislurnar á Hrísó en
honum fannst þessi standa upp úr.
Eins og búast mátti við af manni
eins og Gunnari tók hann endalok-
unum af æðruleysi sem helst
minnir á kappana fornu sem hann
skrifaði um. Það hefur fækkað um
einn við fjölskylduborðið en minn-
ingin um Gunnar mun lifa með
okkur um ókomin ár.
Sighvatur Arnmundsson.
Afi, viltu telja á mér tærnar?
Viltu greiða á mér hárið? Svona
hefði maður spurt þegar maður
gekk inn á Hrísateiginn til ömmu
og afa. Oft lá afi á bakinu uppi í
sófa og teygði fæturna upp í loft og
hlustaði á óminn af fréttunum inni
í eldhúsi.
Afi var svo hlýr, jafnvel þegar
hann sagði ekki neitt. Það var eins
og allir sem hittu afa, þó ekki væri
nema í stutta stund, sæju hvað
hann var góður maður. Afi var
ljúfur og fyndinn. Hann gat verið
einlægur og sýnt einskæra sam-
kennd. Hann var mjúkhentur þeg-
ar að hann greiddi hársáru barna-
barni, og fyndinn og
skemmtilegur þegar hann taldi
kolvitlaust á manni tærnar.
Stór partur af því að þekkja afa
var samveran með honum á land-
inu hans, Launfit. Þangað fór fjöl-
skyldan á hverju ári til þess að
planta trjám, tína ber, borða sam-
an flatbrauð með hangikjöti í laut-
inni okkar og njóta náttúrunnar
saman. Þegar við vorum litlar var
einn af hápunktum sumarsins að
fara með ömmu og afa í viku sum-
arbústaðadvöl nálægt Launfit, í
Brekkuskóg. Á leiðinni frá
Brekkuskógi að Launfit prófaði afi
okkur í nöfnum á öllum þeim fall-
vötnum sem urðu á vegi okkar.
Hann varð hissa á minnisleysi
okkar í hvert skipti, enda ótrúlega
minnugur sjálfur.
Samband ömmu og afa var okk-
ur svo mikil fyrirmynd. Það fór
ekki framhjá neinum hvað afi elsk-
aði ömmu mikið og hvað fjölskyld-
an var honum mikilvæg. Heimili
ömmu og afa, Hrísó, var okkur
alltaf opið og þaðan eigum við ótal
minningar. Efst í huga okkar eru
miðvikudagskvöld á Hrísó, þar
sem öll stórfjölskyldan hefur kom-
ið saman síðan við munum eftir
okkur, borðað góðan mat og rækt-
að tengslin hvert við annað.
Á meðan við syrgjum afa saman
reynist þessi góða hefð fyrir sam-
veru á miðvikudögum, sem og öðr-
um dögum, sérstaklega dýrmæt.
En það er skrítið að hafa ekki afa
hjá okkur því hann var allra bestur
í því að hugga. Hann myndi taka
utan um mann, klappa manni þétt
á kollinn og dæsa blíðlega eins og
honum einum var lagið.
Áróra, Vala, Silja og Steinunn.
Við kynntumst Gunnari Karls-
syni sagnfræðingi haustið 1970,
fljótlega eftir að við komum að
norðan, nýstúdentar, á leið í Há-
skóla Íslands. Við vorum feimin
við hann því Silja, fóstra Dagnýjar
og vinkona, hafði sagt henni að
maðurinn væri stórgáfaður og það
staðfestu allir. Við sannfærðumst
fljótt um að það væri rétt því við
settumst um sinn á skólabekk hjá
Gunnari í sagnfræðinni en vissum
þá ekki enn hvað við vildum og
enduðum að lokum í íslenskunámi.
Þó að rutl væri á okkur í námsvali
gilti ekki hið sama um vinavalið og
böndin milli okkar og Silju og
Gunnars styrktust jafnt og þétt.
Virðing okkar fyrir Gunnari, þess-
um hávaxna og myndarlega
bóndasyni frá Gýgjarhólskoti í
Biskupstungum, dýpkaði ár frá ári
og við hana bættist væntumþykja
því að Gunnar var afskaplega hlýr
og raungóður maður. Hann var
dýrmætur í lífi vina sinna og fjöl-
skyldu og ævistarf hans horn-
steinn í íslenskri sagnfræði og
hugvísindum.
Arfur fortíðarinnar er megin-
viðfangsefni sagnfræðinnar og
Gunnar Karlsson var framúrskar-
andi fræðimaður. Hann var líka
mjög góður kennari og starfs-
félagi. Hann var húmanisti, skarp-
skyggn, fróður og skemmtilegur
og Silja smitaði hann af leikhúsá-
huga, þau voru miklir listunnend-
ur. Hann hafði einnig mikinn
áhuga á miðlun og túlkun sögunn-
ar sem lifandi þekkingar og skrif-
aði kennslubækur fyrir öll skóla-
stig. Honum var í mun að
kennslubækur um sögu lands og
þjóðar væru endurskrifaðar reglu-
lega og miðluðu ferskum skilningi,
nýjum viðfangsefnum og viðhorf-
um til fortíðarinnar. Á áttunda
áratugnum varð hann fyrir heift-
arlegum árásum þeirra sem vildu
alls ekki endurskoða rómantíska
söguskoðun eldri kynslóða – að
minnsta kosti ekki í kennslu barna
og unglinga. Hann gat hrist fúk-
yrðin af sér af því að hann trúði á
það sem hann var að gera og
hugsa. Hann var mótaður af
gamla bændasamfélaginu sem
taldi það meðal fremstu dyggða að
standa keikur þótt á móti blési og
taka ábyrgð á skoðunum sínum og
viðhorfum. Vinir hans vissu þó vel
að hann var tilfinningamaður og
tók nærri sér árásir sem hann
varð fyrir.
Það er sárt að sjá á bak bestu
vinum sínum og skarðið í lífi okkar
eftir fráfall Gunnars Karlssonar
verður aldrei fyllt. Við vottum
Silju og dætrum þeirra, tengda-
sonum og barnabörnum innilega
samúð okkar. En hjarta okkar er
líka fullt af þakklæti fyrir að hafa
fengið að vera samferða Gunnari
öll þessi góðu ár. Það var ekki
sjálfsagt og fyrir það ber að þakka.
Dagný Kristjánsdóttir og
Kristján Jóhann Jónsson.
Gunnar Karlsson kallar Ísland
leikvöll Íslandssögunnar í einni af
sínum síðustu bókum. Á þeim leik-
velli býr það fólk sem hann gerði
að viðfangsefnum, gerði að per-
sónum og leikendum á því stóra
sviði sem saga Íslands er. Enginn
hefur sinnt því jafnvel og hann „að
gefa þjóðinni sögu,“ svo notuð séu
hans eigin orð. Þá sögu hóf hann
að rita sem ungur háskólakennari
og sinnti því verki æ síðan sam-
hliða öðrum rannsóknarefnum.
Afraksturinn sést glöggt í almenn-
um yfirlitsritum fyrir almenning
sem fræðimenn og kennslubókum
fyrir grunnskóla, framhaldsskóla
og háskóla. Gunnar var ekki kenn-
aramenntaður en starfaði lengst-
um sem háskólaprófessor. Sumir
kollegar hans litu niður á kennslu-
bókagerðina, töldu hana ekki
sæma manni í hans stöðu. Nær
væri „að skrifa eitthvað af viti“.
Gunnar kenndi mér fyrst vet-
urinn 1976-1977, hann á sínu
fyrsta ári sem lektor við HÍ, ég var
nýnemi. Hann kenndi erlenda
miðaldasögu og þótti sumum
grunnbókin íhaldssöm og mikil-
vægi kirkjunnar ofmetið. Síðar
sagðist Gunnari svo frá að í þess-
um námshópi hefðu verið nokkrir
háværir norðanmenn sem trúðu á
tvennt í heimi, Karl Marx og Ole
Lindquist, sögukennara í MA.
Fáum árum síðar komst á vin-
skapur með okkur Ragnheiði og
þeim Silju, vinskapur sem síðan
hefur aðeins eflst og styrkst.
Gagnkvæmar heimsóknir urðu
margar og eftir að við fluttum
norður gistu þau gjarnan og/eða
komu í mat er rýnirinn Silja tók
bónda sinn með í leikhús. Syðra
áttum við víst skjól á Hrísateign-
um. Gjörhygli beggja, gestrisni og
glettni gerðu þau að einstökum fé-
lögum.
Við Gunnar áttum tveggja ára-
tuga gjöfult samstarf á faglegum
vettvangi. Fyrst var ég starfsmað-
ur hans við verkefnið „Íslandssaga
í greinum“ sem nú er hýst á vef
undir heitinu Söguslóðir. Síðan tók
við samvinna um gerð og útgáfu
kennslubókar í Íslandssögu fyrir
framhaldsskóla, Uppruna nú-
tímans, og loks áttum við samstarf
í verkefninu Youth and History
sem endaði með útgáfu bókarinn-
ar Æsku og sögu.
Samvinna við Gunnar var lær-
dómsríkur ferill. Vandvirkni hans
var mikil og kröfur sömuleiðis.
Fyrir kom að okkur greindi á og
þótti mér stundum örðugt að þoka
sjónarmiðum mínum fram. Þar
kom tvennt til. Gunnar var mér
auðvitað fremri í kunnáttu á sviði
sagnfræðilegra viðfangsefna og
svo gat hann verið fastur á sínu.
Einhvern tíma lýsti hann almennri
afstöðu sinni til rökræðu á þann
veg að ástæðulaust væri að skipta
um skoðun nema viðmælanda
tækist að sannfæra hann um að
hann hefði rangt fyrir sér. Það gat
verið torsótt.
Gunnar var ekki efnishyggju-
maður og forgengileg verðmæti
freistuðu hans lítt. Hugurinn leit-
aði hins vegar stöðugt andlegrar
næringar og heimili þeirra hjóna
er troðfullt af dýrindis bókum og
listaverk prýða veggi. Bíl keyptu
þau seint og líklega helst til þess
að geta farið á æskuslóðir Gunn-
ars í Biskupstungum. Launfit á
bökkum Hvítár var hans griða-
staður. Þar var margri plöntu
stungið í jörð og að henni hlúð af
árvekni ræktunarmannsins.
Við Ragnheiður þökkum langa
og gjöfula samfylgd og sendum
Silju og fjölskyldu hennar innileg-
ar samúðarkveðjur.
Bragi Guðmundsson.
Það var mikil gæfa í lífi okkar
hjóna að eiga Gunnar Karlsson að
vini, ásamt Silju, meginhluta æv-
innar. Eftir að við kynntumst
spratt vináttan fram furðu fljótt
eins og lækur að vori. Gunnar var
sannarlega vinur vina sinna,
tryggur og hreinskilinn, skemmti-
legur og glöggur, raungóður og
örlátur.
Það var alltaf tilhlökkunarefni
hjá okkur þegar samfundir við
Gunnar og Silju voru í vændum.
Við geymum í huganum myndina
af Gunnari með svuntuna þar sem
hann reiðir fram saltfisk eða
lambakjöt, þau hjónin hvort við
sinn borðsendann en valdir vinir
þar á milli. Og andlegt fjör í háveg-
um haft um hvaðeina sem hæst
bar á hverjum tíma.
Önnur mynd er af kosninga-
vöku á fyrsta heimili Gunnars og
Silju þar sem andi 68-hugsjónanna
lifði í fjörugum samræðum sam-
stöðu og eldheitra skoðana ungs
fólks sem átti það sameiginlegt að
hafa dvalið við nám erlendis og átti
sér bjartar vonir um framtíð ís-
lensks samfélags.
Enn aðra mynd eigum við af
honum þar sem hann sýnir okkur
skógræktina sína á Launfit við
Hvítá í hópi vina. Þar komu marg-
ir eiginleikar Gunnars saman í ein-
um punkti, tryggðin við upprun-
ann og jörðina, heilindin og eljan.
Það var stoltur maður sem sýndi
vinum sínum verk sín þarna, og
stoltið var sannarlega á rökum
reist eins og hans var von og vísa.
Og svo er myndin af örlátum og
skörpum yfirlesara og ráðgjafa í
ritstörfum okkar. Hann las til
dæmis yfir bækur Þorsteins um
heimsmyndarsögu. Þar var engin
vægð sýnd, heldur heiðarleiki og
hreinskilni ásamt örlæti. Víst var
svolítið erfitt að taka við vægðar-
leysinu í fyrstu en með umhugsun
varð það að tákni um falslausa vin-
áttu. Sigrún naut liðsinnis hans við
val á gögnum í sambandi við dokt-
orsritgerð sína. Hann sýndi efninu
skilning og áhuga um leið og hann
miðlaði ábendingum um þemu í
fjölskyldusögum Íslendingasagna.
Þessu fylgdu frjóar og skemmti-
legar samræður um stöðu kvenna,
hjónaband og fjölskyldugildi fyrr
og nú.
Gunnar Karlsson var einn af
mikilvirkustu, fjölhæfustu og
skörpustu vísindamönnum lands-
ins á síðari hluta 20. aldar og fram
á þá næstu. Um það munu aðrir
fjalla en við viljum halda því til
haga að hann hafði mikinn metnað
fyrir hönd sagnfræðinnar sem
fræðigreinar og sögunnar sem
kennslugreinar í skólakerfinu, en
þar hafði hann því miður ekki allt-
af erindi sem erfiði. Þannig var
kennslubókum hans stundum rutt
burt úr skólakerfinu að ósekju.
Honum mislíkaði líka og þótti súrt
þegar stórlega var dregið úr sögu-
kennslu í framhaldsskólum, enda
var það óheillaspor sem dró úr
þekkingu nemenda á sögu og sam-
félagi.
Við vitum að Gunnar hafði verið
að þreytast af ýmiss konar
slæmsku að undanförnu. En vit-
undin um það deyfir ekki sorgina.
Við lútum höfði yfir því að Gunnar
sé farinn frá okkur – einhvern veg-
inn svo alltof fljótt. Við áttum eftir
að spjalla svo margt.
Við syrgjum Gunnar sárt og
sendum Silju, dætrunum og allri
fjölskyldunni innilegar samúðar-
kveðjur. Minningin um Gunnar,
vin okkar og stórbrotinn sam-
ferðamann, lifir áfram.
Sigrún Júlíusdóttir og
Þorsteinn Vilhjálmsson..
„Hann ætti að vera fyrirmynd
allra háskólakennara,“ sagði sam-
starfsmaður okkar Gunnars þegar
ég sagði honum lát hans fyrr í vik-
unni. Það voru orð að sönnu.
Aðrir munu verða til þess að
rekja afrek Gunnars á akri fræð-
anna og segja frá því hversu merk-
ur kennari og lærifaðir hann var,
bæði sem háskólakennari og höf-
undur kennslubóka og fræðirita.
Sjálfum er mér efst í huga vinnu-
semin og það hvernig hann helgaði
sig starfi sínu sem sagnfræðingur
og fræðari allt fram á hinsta dag.
Aldrei vissi ég Gunnar Karlsson
ganga að neinu verki af skyldu-
rækni. Allt sem hann tók sér fyrir
hendur gerði hann af ástríðu og al-
úð. Til marks um þetta er líklega
óhætt að segja frá því núna að
ennþá liggur einhvers staðar og
rykfellur skjal sem Gunnari var
ætlað að undirrita um hollustu við
yfirboðara sína þegar hann tók við
starfi prófessors. Það gerði hann
aldrei, enda var hollusta hans öll
við fræðin, nemendur og eigin
sannfæringu.
En þótt Gunnar Karlsson hafi
verið okkur sem þekktum hann vel
fyrirmynd í starfi og ráð hans um
kennslu, rannsóknir og skrif hafi
aldrei svikið, þá minnist ég hans
enn frekar sem fyrirmyndar á öðr-
um sviðum lífsins. Ég minnist
hans sem föður, höfuðs stórfjöl-
skyldu sem er kannski ekki alveg
einföld að samsetningu, en sann-
arlega einstök að samheldni. Ég
minnist hans líka sem gestgjafa og
hjálparhellu og einstaks örlætis
hans – ef ekki stæði í Postulasög-
unni: „Sælla er að gefa en þiggja“
hefði þurft að finna þann orðskvið
upp til að lýsa Gunnari og Silju.
Umfram allt minnist ég þó
tengdaföður míns sem afa barna-
barnanna sjö og samstarfsmanns
okkar, dætra hans og tengdasona,
við uppeldi þeirra. Í því hlutverki
naut hlýja hans og örlæti sín til
fulls. Sjálfur var ég enn hálfgerður
unglingur þegar ég kom inn í fjöl-
skylduna og þau Silja tóku mér
opnum örmum. Samt man ég bara
einu sinni eftir því að hann hafi
byrst sig við mig. Það var í sum-
arbústað í Brekkuskógi, í fyrstu
gróðursetningaferðinni af mörg-
um sem ég fór með í á bernsku-
slóðir Gunnars í Tungunum. Við
hjónaleysin ungu höfðum tekið að
okkur að líta til með elsta barna-
barninu, en brostið þolinmæði
þannig að við skömmuðum smá-
barnið helst til harkalega – þá
reiddist Gunnar.
Þetta var í eina skiptið sem ég
man hann reiðan, enda var hann
líklega þolinmóðasti maður sem ég
hef kynnst. Sá mannkostur birtist
í öllu sem hann tók sér fyrir hend-
ur. Þolinmæðin birtist skýrt í
skógræktinni. Á hverju ári í mörg
ár safnaði hann birkifræi og kom
til heima í bílskúr. Birkiplönturnar
við Árnagarð og í Laugarnes-
hverfinu eiga sér fjölda lífvæn-
legra afkomenda á bökkum Hvít-
ár, í Launfit í landi Gýgjarhólskots
þar sem hann átti landspildu
ásamt systkinum sínum. Þannig
tengdi hann saman sveit og borg,
fræði fortíðarinnar og náttúruna. Í
Launfit ræktaði hann skóg, en þar
ræktaði hann líka fjölskylduna og
böndin á milli okkar, og kannski
ekki síst sveitamanninn í sjálfum
sér. Við fjölskyldan munum halda
áfram að rækta þann arf og minn-
ast Gunnars, bæði þar og hvar
sem við göngum.
Jón Yngvi Jóhannsson.
Við Gunnar Karlsson kynnt-
umst á æskuárum, á Laugarvatni
og svo við háskólanám í Reykja-
vík. Síðan var lengst af stutt á milli
okkar í störfum, vinnustað og
starfs- og lífsviðhorfum. Aldrei
brá skugga á þá vináttu. Á náms-
árunum var Gunnar svo mikill
reglu- og nákvæmnismaður þegar
að því kom að halda utan um hin
og þessi baráttumál okkar vinstri
manna, svo sem eins og með
spjaldskrám um stuðningsmenn
líklega og ólíklega, að ætla mátti
að stjórnarráðið eða jafnvel Hag-
stofan mundi eignast í honum
Gunnar Karlsson