Fréttablaðið - 08.02.2020, Blaðsíða 12

Ólíkt Skotlandi
hafði popúlismi og
ótti við innflytjendur
mallað í áratugi á Englandi.
Þetta var ástæðan fyrir því
að útgangan varð að veru-
leika, ekki Evrópusam-
bandið sjálft.
Christian Allard,
Evrópuþingmaður Skota
Café
AUSTURSTRÆTI
SKÓLAVÖRÐUSTÍG
LAUGAVEGI
AKUREYRI
VESTMANNAEYJUM
Komdu í kaff i
SKOTLAND „Ég er Frakki, 100 prósent
Frakki, en ég er líka einn af hinum
nýju Skotum. Vegna ferðafrelsis
innan Evrópusambandsins þurfti ég
ekki að verða Breti,“ segir Christian
Allard, daginn áður en hann missir
embætti sitt sem Evrópuþingmaður
fyrir Skoska þjóðarflokkinn, SNP.
Allard er 55 ára, fæddur í borginni
Dijon í austurhluta Frakklands.
Hann starfaði lengi í sjávarútvegi
en eftir að hafa kynnst skoskri konu
og eignast fjölskyldu flutti hann til
Aberdeen á austurströnd Skotlands
og hóf að berjast fyrir SNP. Árið
2013 var hann kjörinn á skoska
þingið í Holyrood og síðasta sumar
á Evrópuþingið, dvöl sem hann vissi
að yrði stutt.
Í SNP vegna fiskveiðihagsmuna
„Við Skotar erum mikil fiskveiði-
þjóð eins og þið Íslendingar, mér
hefur alltaf verið umhugað um
sjávarútveg og taldi SNP besta
f lokkinn þegar kæmi að fiskveiði-
hagsmunum landsins,“ segir Allard.
Fiskveiðar eru einmitt eitt helsta
deilumálið núna á milli Bretlands
og Evrópusambandsins.
„Þegar Bretland gekk inn í Evr-
ópubandalagið gamla (EB) sveik
það breska sjómenn. Þetta er
ástæðan fyrir því að SNP var á móti
inngöngu landsins inn í EB á sínum
tíma. Það var ekki af því að við
treystum ekki EB heldur treystum
við ekki þeim í London til að tryggja
hagsmuni sjómannanna,“ segir All-
ard. „Í dag er ég hræddur um að
sjómennirnir okkar verði sviknir á
nýjan leik af ríkisstjórninni. Þetta
eru voveiflegir tímar fyrir atvinnu-
veg sem hefur gengið í gegnum
margt á síðastliðnum fjórum ára-
tugum og hefur aðeins nýlega náð
aftur stöðugleika. Við höfum aldr-
ei átt jafn mörg ný skip á miðunum
og sjáum loks ljósið við enda gang-
anna.“ Þá hafi fiskistofnarnir við
strendur landsins vaxið og ýmsar
hagstæðar reglugerðarbreytingar
náðst í gegn. Allir helstu markaðir
fyrir skoskan fisk séu í Evrópusam-
bandsríkjum.
„Evrópusambandið er ekki aðal-
ástæðan fyrir því að við deilum haf-
svæði til fiskveiða með öðrum þjóð-
um, heldur er það sögulegur réttur
okkar og þannig ætti það að vera
samkvæmt alþjóðlegum reglum,“
segir hann og nefnir að Íslendingar
og Norðmenn deili fiskveiðirétt-
indum. „Skoskir sjómenn hafa veitt
hörpuskel í franskri lögsögu í ára-
tugi. Ég tel að þeir eigi að hafa þessi
réttindi áfram eftir útgönguna, af
sögulegum ástæðum.“
Skotar vilja sjálfstæði og aðild að ESB
Christian Allard, Evrópuþingmaður Skoska þjóðarflokksins, segir Skota eiga meira sammerkt með Norðurlöndum en Englandi.
Skotar eigi heima í Evrópusambandinu og hann stefni á að snúa aftur í framtíðinni sem Evrópuþingmaður sjálfstæðs Skotlands.
Christian Allard á næstsíðasta degi sínum í Evrópuþinginu í Brussel. NORDICPHOTOS/GETTY
Vonlítill um samninga
Samningaviðræður á milli Bret-
lands og Evrópusambandsins
munu standa yfir næstu mánuði
og Allard segir að enginn viti hvað
komi út úr því. „Boris Johnson hefur
verið stefnulaus hvað þetta varðar,
talandi um Singapúr Evrópu eina
mínútuna og svo eitthvað allt annað
þá næstu. Hann er eins og litli bróðir
Donalds Trump, það er ekki hægt að
treysta neinu sem hann segir,“ segir
Allard. „Írarnir lærðu þetta á harka-
legan hátt því að hann lofaði að það
yrðu engin landamæri í Írlandshafi
og sveik það síðan. Ég get ekki séð
hvernig sé hægt að semja um allt á
innan við einu ári. Fólk beggja vegna
Ermarsundsins er sammála um það.
Kannski vill Johnson að Brexit fari
úr böndunum og engir samningar
náist.“
Allard segist fagna því ef góðir
samningar næðust, eða að Bret-
land myndi ganga inn í svipað kerfi
og EES, en telur það ólíklegt. „Um
leið og niðurstaða Brexit-kosning-
anna lá fyrir talaði leiðtogi okkar,
Nicola Sturgeon, um slíkar leiðir
en Johnson þagði þunnu hljóði þá
og íhaldsstjórnin tók illa í það. Ein-
strengingshátturinn hefur verið
ótrúlegur í ljósi þess að sambandið
við Evrópu hefur mjög mikil áhrif
á bæði fyrirtæki og einstaklinga í
Bretlandi.“
Meira sammerkt með
Norðurlöndum en Englandi
Aðspurður um af hverju álit Skota á
Evrópusambandinu er allt annað en
Englendinga segir hann það liggja í
þjóðarsálinni. „Við líkjumst í raun
Norðurlöndunum meira en Englandi.
Samkennd skiptir okkur miklu máli
og einstaklingshyggja minni. Stjórn-
málaflokkarnir í Skotlandi eru öðru-
vísi en á Englandi, og til dæmis flestir
hlynntir innflytjendum,“ segir hann.
„Við Skotar höfum alltaf litið á okkur
sem Evrópumenn og viljað vera í
þungamiðju álfunnar. Við höfum
mikil og náin tengsl við hinar Evr-
ópusambandsþjóðirnar og viljum
halda þeim.“
Allard segir það þó alls ekki svo
að Skotar telji Evrópusambandið
fullkomið, langt í frá. En flestir telja
meiri hag af því að vera í samband-
inu, eins og atkvæðagreiðslan árið
2016 sýndi.
„Ólíkt Skotlandi hafði popúlismi
og ótti við innf lytjendur mallað í
áratugi á Englandi. Þetta var ástæð-
an fyrir því að útgangan varð að
veruleika, ekki Evrópusambandið
sjálft,“ segir Allard.
Hann segir það lýðræðisgalla að
Skotar séu nú dregnir nauðugir út úr
Evrópusamstarfinu. Þetta eigi einnig
við um Norður-Íra sem einnig kusu
gegn útgöngu. Útgöngusamningur-
inn hefur verið borinn upp á þjóð-
þingum landa innan Stóra-Bretlands
og honum hafnað, til dæmis með
öllum atkvæðum í Stormont, þjóð-
þingi Norður-Íra, þann 22. janúar.
„Við erum komin á ókannað land-
svæði og sameinað Stóra-Bretland
er í vandræðum,“ segir hann.
Enginn annar möguleiki
en að kjósa um sjálfstæði
„Þegar við erum búin að pakka
saman hérna fer ég um borð í Euro-
star, þetta frábæra lestakerfi, beint
til London og svo með Caledonian
Sleeper-lest norður til Skotlands,“
segir Allard, aðspurður um hvað taki
nú við hjá honum.
Hann hefur þó fullan hug á að
snúa aftur til Brussel. En þá sem
Evrópu þingmaður sjálfstæðs Skot-
lands. Hann segir að Skotar séu
þegar farnir að líta á sig sem fram-
tíðar aðildarþjóð að Evrópusam-
bandinu. „Fljótlega eftir að ég f lutti
til Skotlands komst ég að því að
landið gæti vel orðið sjálfstætt og
það myndi þjóna hagsmunum þess
best. Ég hlakka til að komast heim
til Skotlands og hefja undirbúning
að næstu þjóðaratkvæðagreiðslu um
sjálfstæði,“ segir Allard.
Í síðustu atkvæðagreiðslu, árið
2014, var sjálfstæði fellt með 55 pró-
sentum gegn 45. En þá var pólitíska
landslagið himin og haf frá því sem
nú er. Þingmönnum SNP hefur
fjölgað úr 6 í 48 í Westminster og
meirihluti er fyrir sjálfstæði í skoð-
anakönnunum. Brexit spilar þar
stóra rullu.
Vandamálið er hins vegar hvort
Skotar fái heimild frá London til að
halda aðra atkvæðagreiðslu. „Hún
mun eiga sér stað, við höfum engan
annan möguleika,“ segir Allard. „Ég
geri mér grein fyrir því að margir
munu eiga erfitt með að skilja við
Stóra-Bretland, til dæmis bændur
og sjómenn sem vildu vera hluti af
báðum samböndum. En London
hefur tekið ráðin af okkur þannig
að við verðum að velja á milli.“
Allard segir þó að sjálfstæði
verði ekki knúið áfram á ólög-
legan hátt, líkt og reynt hafi verið að
gera í Katalóníu. „Sjálfstæði okkar
verður að njóta viðurkenningar frá
alþjóðasamfélaginu. En ég hef ekki
áhyggjur af því að við fáum ekki að
kjósa. Skotland er ekki Katalónía og
London er ekki Madríd.“
kristinnhaukur@frettabladid.is
8 . F E B R Ú A R 2 0 2 0 L A U G A R D A G U R12 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð