Fréttablaðið - 25.01.2020, Blaðsíða 70

Opinn dagur í Hörpu vegna kínversku áramótanna verður haldinn 2. febrúar
2020. Fram kemur fjöllistahópur
frá menningarstofnun Innri-Mong-
ólíu í Kína, sem sýnir hefðbundna
dansa og flytur þjóðlagatónlist,
sem veitir innsýn í hinn einstaka og
ríkulega menningararf svæðisins.
Meðal þess er boðið verður
upp á er hinn sérstaki mongólski
barkasöngur og leikið verður á
hina sérstöku „hestshöfuðs“ fiðlu.
Einnig verður kynning á hefð-
bundinni kínverskri skrautskrift,
klippimyndagerð, skartgripagerð
og kennt að gera fígúrur úr deigi.
Einnig verður kynnt hefðbundið
mongólskt mjólkurte og sælgæti
gert úr mjólk og er öllum gestum
boðið að smakka.
Fjöllistahópur menningarstofn-
unar Innri-Mongólíu á sér langa
sögu og varðveitir og viðheldur
ríkulegum menningararfi. Á ferli
sínum hafa þeim hlotnast yfir 200
alþjóðleg og kínversk verðlaun og
hefur hópurinn staðið fyrir meira
en tíu þúsund viðburðum, bæði
innan Kína og einnig á 70 stöðum
víðs vegar um heiminn.
Hin fjölmörgu sýningaratriði
eru ekki einungis birtingarmyndir
lífsins á gresjunni og lífshátta
minnihlutahópa í Kína, heldur
hafa þau einnig öðlast viðurkenn-
ingu heimsins sem sameiginlegur
menningararfur. Hinn mongólski
barkasöngur og þá sérstaklega
afbrigðið sem tilheyrir ætt-
bálknum í Innri-Mongólíu í Kína
(Khoomei), var settur á sameigin-
legan menningarlista Sameinuðu
þjóðanna, UNESCO, árið 2009.
Morin Khur, eða „hesthöfuðs“ fiðla
er hefðbundið mongólskt strengja-
hljóðfæri, sem er einnig á lista Sam-
einuðu þjóðanna, UNESCO.
Fagnaður kínverska nýársins í Hörpu
Hátíðin verður 2. febrúar, klukkan 13.30 -16, og er aðgangur ókeypis.
Á nýársfagnaðinum kemur fram fjöllistahópur frá menningarstofnun Innri-Mongólíu í Kína,
sem sýnir hefðbundna dansa og flytur þjóðlagatónlist. Einstakir listamenn þarna á ferð.
Leikið verður á hina sérstöku „hestshöfuðs“ fiðlu.
Þá verður sýnd hin hefðbundna kínverska klippi-
myndagerð sem gaman er að fylgjast með.
Fígúrur gerðar úr deigi er aldagömul hefð í Kína. Fígúr-
urnar eru litríkar og margvíslegar að gerð og lögun.
Fjöllistahópur menningarstofnunar
Innri-Mongólíu á sér langa sögu og
viðheldur gömlum menningararfi.
Þar sem efnahagur Kína er sífellt að vænkast, er íbúafjöldi í borgum sífellt að aukast, og
fólk er í sífellt meiri mæli farið að
yfirgefa heimabæi sína og setjast
að á nýjum stöðum í leit að betri
atvinnutækifærum. Þar sem það
er mjög ríkt í þjóðarsál Kínverja að
eyða vorhátíðinni í faðmi fjölskyld-
unnar í fæðingarbæ sínum, leggur
gríðarlegur fjöldi manns land undir
fót til að ferðast heim með öllum
tiltækum ráðum og er áætlað að
um einn milljarður manna sé á
faraldsfæti á þessum tímamótum.
Árið 2019 voru á 40 daga tímabili í
kringum vorhátíðina skráðar 2,98
milljarðar ferða á þjóðvegum, með
lestum og með flugi.
Fjölskyldukvöldverður á
gamlárskvöld – út að borða
og einfaldari máltíðir
Fjölskyldumáltíðin að kvöldi
síðasta dags ársins er mjög mikil-
væg. Til forna samanstóð hátíða-
kvöldverðurinn af 8-10 réttum sem
fjölskyldan hafði undirbúið dögum
saman. Í nútímanum er fólk betur
statt fjárhagslega og er farið að leita
eftir þægilegri lausnum.
Það er því orðið mjög vinsælt
að stórfjölskyldan fari út að borða
saman á þessu kvöldi og er stærstur
hluti veitingastaða uppbókaður
þetta kvöld. Einnig er það orðið
mjög vinsælt að panta sér heim-
sendan mat eða matarpakka af
netverslunum sem þarf þá bara að
elda eða hita upp. Sala á þessum
matarpökkum jókst gríðarlega
milli áranna 2018 og 2019.
Nýársverslun með nýju sniði
Verslun í kringum vorhátíðina
hefur einnig aukist gríðarlega,
sem endurspeglar meiri kaupgetu
almennings, en það þykir við hæfi
að færa ættingjum og vinum gjafir
á þessum tímamótum. Samkvæmt
gögnum frá netverslunum er matur
og drykkur það algengasta sem fólk
kaupir á þessum tíma. Heilsuvörur
eru einnig mjög eftirsóttar, og vörur
með lágu fitu- og sykurinnihaldi
verða sífellt vinsælli.
Aukning hefur einnig orðið í
verslun með leiki og ferða- og úti-
vistarvörur. Aukningin er ekki bara
á innanlandsmarkaði, heldur hefur
innflutningur varnings aukist um
65% milli áranna 2018 og 2019. Fólk
er ekki einungis að versla fyrir sig
og ættingja og vini heldur hefur
mikil aukning orðið í sölu varnings
fyrir gæludýr, og þá aðallega fyrir
hunda og ketti. Það hefur lengi verið
hefð að þeir sem ferðast heim fyrir
vorhátíðina komi með alls kyns
varning og matvæli heim með sér,
og leggi með sér á hátíðarborðið og
eru til margar sögur af yfirhlöðnum
ferðalöngum á leið heim.
Með aukningu netverslana er fólk
farið í síauknum mæli að auðvelda
sér lífið og senda þetta á undan sér í
póstbox sem eru á hverju götuhorni
í Kína, og sækir síðan pöntunina
bara þegar það kemur heim og
ferðast létt.
Heillaóskir með snjallsímum
Þar sem snjallsímanotkun Kínverja
er með því mesta sem gerist er orðið
sífellt algengara að fólk skiptist á
nýárskveðjum og hamingjuóskum
á hinum ýmsu samfélagsmiðlum
sem í gangi eru, svo sem WeChat og
QQ og er úr gríðarlegu úrvali af vel
upp settum kveðjum með hreyfi-
myndum að velja. Það er einnig að
verða vinsælt að senda nokkurs
konar rafræn „hong bao“ eða rauð
umslög með smá lukkupeningum
og spennan felst þá í því hvort
nokkur aur sé í umslaginu eða ekki.
Ferðalög erlendis
Með aukinni velsæld Kínverja hefur
það einnig færst í vöxt að ferðast til
útlanda yfir kínversku áramótin,
enda er þetta lengsta fríið þeirra.
Árið 2019 voru skráðar um sjö millj-
ónir ferða til 97 landa meðal Kín-
verja, og sáu menn mesta aukningu
í ferðum til Norður-Evrópu.
Nýjar fjölskylduhefðir
Nýjar hefðir eru að skapast meðal
fjölskyldna, með því að gera eitt-
hvað saman sem fjölskylda og má
þar nefna bíóferðir og ferðir á alls
kyns söfn, og jókst miðasala í kvik-
myndahús um 900 milljón dollara
milli ára. Það er einnig orðið vinsælt
að fjölskyldan fari í heimsókn á
bóndabæi eða til lítilla þorpa á
landsbyggðinni til að kenna yngri
meðlimum fjölskyldunnar að meta
framlag bænda til samfélagsins og
auka umhverfisvitund þeirra.
Umhverfisvernd
Þó að hvellhettur og flugeldar hafi
verið órjúfanlegur hluti af kín-
versku áramótunum í þúsundir
ára, þá hafa sífellt fleiri áhyggjur
af loftmengun vegna þeirra. Til að
hvetja til umhverfisvænni hátíðar-
halda hafa fjölmargar borgir og
bæjarfélög bannað notkun þeirra,
sérstaklega í stærri borgum.
Allir flugeldar og hvellhettur eru
bannaðar í miðborg Peking vegna
loftmengunar og slysahættu og
sambærilegar reglur eru í gangi
í fleiri borgum og bæjum. Sífellt
fleiri borgir og bæjarfélög eru farin
að banna alfarið notkun flugelda
og hvellhetta, en annars staðar eru
útbúin sérstök svæði þar sem fólk
getur sprengt á ákveðnum dögum.
Vorhátíðin víða um heim
Með auknum áhuga alþjóðasam-
félagsins hefur það færst í vöxt að
kínversku áramótunum sé einnig
fagnað um víða veröld. Árið 2019
var í fyrsta skipti boðið upp á
nýársfögnuð með hátíðarsýningu í
Gamla bíói, auk þess sem að í Hörpu
var boðið upp á almenna nýárs-
hátíð. Þessir atburðir vöktu mikla
athygli og stuðluðu að aukinni
þekkingu Íslendinga á Kína.
Kínverska vorhátíðin og nútímahefðir
Vorhátíðin, eða kínverska nýárshátíðin er langmikilvægasta hefðbundna hátíðin í Kína, og getur
rakið sögu sína aftur um þúsundir ára. Í breyttum nútímaheimi hafa skapast nýjar hefðir.
Kínverjar flykkjast heim til að verja vorhátíðinni í faðmi fjölskyldunnar í
fæðingarbæ sínum og mikill fjöldi er á ferðalagi á þessum tíma.
4 2 5 . JA N ÚA R 2 0 2 0 L AU G A R DAG U RKÍNVERSKA NÝÁRIÐ