Fréttablaðið - 25.01.2020, Blaðsíða 24

setið hefur álengdar, skýtur inn
í: „Maður getur aldrei vanist því.“
Brynja bendir þó á að auðvitað séu
útfararstjórar mannlegir: „Það hafa
alveg trillað tár þótt maður sé ekki
hágrátandi við athöfn. Við rukkum
aldrei fyrir útfarir barna, það er ein-
faldlega heiður að geta aðstoðað við
svo erfiðar stundir.“
Fyrri reynsla hjálpleg í starfinu
Aðspurð segist Brynja vera með
nokkuð þykkan skráp. „Ég hef velt
því fyrir mér hvort ég sé nokkuð
kaldlynd, því einhvern veginn næ
ég að stoppa,“ segir Brynja og á þá
við að tilfinningarnar beri hana
ekki ofurliði. „Ég bý þar að reynslu
minni bæði úr þjóninum og kvart-
anadeild Landsbankans og maður
getur sýnt skilning á alls konar
aðstæðum án þess að vera endilega
sammála eða taka allt inn á sig.“
Harpa og Brynja standa tvær að
útfararstofunni og vinna þannig
náið saman. „En þótt við séum bara
tvær í rekstrinum eigum við mikið
af samstarfsfélögum, prestar eru
félagar okkar sem og aðrir útfarar-
stjórar sem starfa í líkhúsinu Foss-
vogi. Það er því fullt að gerast á
vinnustaðnum.“ Brynja og Harpa
leggja mikið upp úr því að vera
formlegar og klæðast alltaf svörtum
kjólum án skartgripa við útfarir.
„Maður á að vera til staðar en alls
ekki taka neina athygli og það má
alls ekki heyrast í skónum manns.
Ég upplifi þetta sem virðulegt starf.
Þetta er síðasta kveðjustundin og
hún á að vera falleg og hátíðleg.“
Ræðir ekki vinnudaginn heima
„Við erum, eins og ég sagði, sem hluti
af fjölskyldunni allt frá því við fáum
símtalið og sækjum hinn látna heim
eða á stofnun. Við bjóðum fólki að
hafa alltaf samband meðan á ferlinu
stendur og það er því ekki annað
hægt en að taka vinnuna með sér
heim. En svipað og þegar ég starfaði
í bankanum þá er ekki hægt að ræða
það sem gekk á í vinnunni heima
fyrir við til dæmis makann. Ef það
er eitthvað sem liggur á mér verð ég
að klára það við Hörpu á staðnum.
Ef dagurinn hefur reynst mjög erf-
iður er oft mjög gott að ræða við
prestinn sem sá um útförina og fá
smá sáluhjálp. Kirkjan hefur breyst
svo rosalega og fólk getur komið
með sín vandamál þangað.“
Brynja viðurkennir að oft þurfi
þær að fá að pústa. „Fólk ræðir
mikið um aðskilnað ríkis og kirkju
en svo finnst okkur gott að hafa
aðgang að kirkjunni þegar eitthvað
bjátar á.“
Brynja sýnir mér kisturnar sem
þær bjóða fólki upp á og segir allan
gang á því hvort fólk leggi mikið upp
úr þeim eða velji látlausari viðark-
istur. Bálfarir eru að verða algengari
og þær Brynja og Harpa eru sam-
mála um að formlegheitin í kringum
hinstu kveðjustundina séu ekki eins
mikil og áður. „Sjálf myndi ég helst
vilja láta dreifa ösku minni út á sjó
eða uppi á hálendi. Þetta er auðvitað
eitthvað sem ástvinir ákveða en ég
get haft skoðun. Ég ætla hvort eð er
ekki að vera í einhverjum kirkju-
garði eftir mína daga hér á jörð,
heldur vera einhvers staðar engluð.
Mér finnst fallegra að vita af mynd
af mér einhvers staðar en að mín sé
minnst við leiði í kirkjugarði.“
Leggst þakklát á koddann
Þótt Brynja hafi aðeins starfað við
útfararþjónustu í um hálft ár segir
hún reynsluna nú þegar hafa breytt
afstöðu sinni að mörgu leyti. „Þó
ég hafi í gegnum tíðina ekki mikið
stundað kirkjusamkomur hefur
mér alltaf liðið vel þar. Nú er mig
farið að langa að fara meira í kirkju
og finnst trúin hafa styrkst. Maður
er innan um mikið af góðu fólki
enda prestar upp til hópa gott fólk
sem þægilegt er að vera í kringum.
Ég held ég hafi breyst, maður hugsar
öðruvísi. Maður er meðvitaðri um
að lífið er ekki sjálfsagt og þakk-
látur fyrir það að hafa fólkið sitt hjá
sér þegar maður verður vitni að ást-
vinamissi. Maður segir takk þegar
maður leggst á koddann.“
Sönglar sálma undir stýri
Brynja bendir á að flest verjum við
stórum hluta ævinnar í vinnunni og
hittum oft vinnufélagana meira en
börnin okkar. „Núna er ég innan um
guðsfólk alla daga og þótt maður
verði ekkert heilagur þá er eitt og
annað sem breytist. Ég er einmitt
búin að vera að gera grín að því að
ég er farin að söngla sálma í bílnum
þegar ég keyri, í stað popplaga. Ég
veit ekki hvort ég er betri mann-
eskja en maður þroskast sannarlega
með hverju árinu og ég hef auðvitað
breyst eins og aðrir.
Í starf i útfararstjórans þarf
maður að vanda sig bæði í vinnu og
utan hennar. Við erum eina útfarar-
stofan í Garðabæ og því erum við
útfararstjórarnir í bæjarfélaginu og
það er svolítið virðingarvert starf.
Útfararstjórinn er kannski ekki í
rifnum gallabuxum í búðinni og ég
fengi mér kannski ekki stórt tattú
á hálsinn,“ segir Brynja og skellir
upp úr. „Við viljum líka að fólki sem
nýtir sér þjónustu okkar finnist það
frjálst innan um okkur og því er um
ofsalegan trúnað að ræða. Útfarar-
stjórar fylgja vissum siðareglum og
þar skiptir trúnaðurinn miklu máli.
Orðsporið er það mikilvægasta sem
við eigum.“
Enginn hissa á ákvörðuninni
Brynja segir frá því þegar hún til-
kynnti sínum nánustu um að hún
hefði keypt sig inn í útfararstofu og
ætlaði sér að leggja útfararstjórn
fyrir sig. „Ég hafði ímyndað mér
að börnin mín myndu vera með
neikvæð viðbrögð en viðkvæðið
var nánast alltaf: „Auðvitað!“ Það
var enginn hissa. Það er ríkt í mér
að gefa af mér og aðstoða fólk og
ég er alltaf í einhvers konar sjálf-
boðaliðastarfi. Þessa stundina er
ég hundavinur hjá Rauða kross-
inum en í því felst að ég fer ásamt
tíkinni minni Týru og heimsæki
dvalarheimili hér í bæ. Hún er alltaf
mjög spennt fyrir heimsóknunum
og ég sé að þær gefa vistmönnum
og aðstandendum þeirra mikið og
brýtur upp daginn fyrir alla.“
Lék sér í kirkjugarði sem barn
Brynja hefur alla tíð starfað við
einhvers konar þjónustustörf og
segist þrífast best í því. „Ég er ekki
viss um að ég gæti þrifist einhvers
staðar ein inni á skrifstofu. Fólk
spyr hvort mér finnist nálægðin við
dauðann ekki óþægileg en ég svara
því neitandi.
Mér fannst þetta ekkert liggja
beinast við og það var ekkert endi-
lega skrifað í skýin að ég skyldi
gerast útfararstjóri en mér finnst
starfið henta mér og mér líður virki-
lega vel. Það er ákveðin ró í kringum
kirkjurnar og kirkjugarðana. Ég er
ekki myrkfælin og hef aldrei verið.
Ég var mikið í sveit á Laugardælum
hjá ömmu minni og þar er kirkju-
garður við hliðina á húsinu og
lékum við okkur oft þar sem börn.
Á Eyrarbakka þar sem ég ólst upp
var kirkjugarðurinn í miðju litlu
þorpinu og það var aldrei óþægi-
legt í kringum hann. Amma sagði
okkur krökkunum rosalega oft
draugasögur en hún sagði allt í lagi
að hræða börn í öruggu umhverfi,“
segir Brynja og brosir.
Æskuárin á Eyrarbakka
Eins og fyrr segir bjó Brynja meiri-
hluta barnæsku sinnar á Eyrar-
bakka ásamt foreldrum sínum og
systur. „Mamma og pabbi keyptu
hús á Eyrarbakka daginn fyrir
Vestmannaeyjagosið á lágu verði
en verðið hækkaði verulega yfir
fyrstu nóttina. Það var mjög gaman
að alast upp á Eyrarbakka og ekki
síst þegar svo margir Vestmannaey-
ingar f luttu upp á land eftir gosið.“
En Brynja segir að þó það hafi verið
gaman að vera barn á Eyrarbakka
hafi úrval tómstunda ekki verið
nægt fyrir þær systurnar þegar
komið var á unglingsárin.
„Það var ekki mikið annað en
æskulýðsfélagið og fjaran fyrir
okkur og það þurfti fimm til sex
árganga til að ná í brennuboltalið.
En í mínum bekk voru til dæmis
aðeins sjö nemendur.“ Svo fór því
að fjölskyldan f lutti á Selfoss þar
sem Brynja varði unglingsárunum.
Gifti sig í Elliðaánum
Brynja er gift Gunnari Erni Erlings-
syni rekstrarhagfræðingi og búa þau
í Garðabænum. Sjálf á Brynja þrjú
börn úr fyrra hjónabandi og Gunn-
ar tvo syni og nýverið bættist fyrsta
barnabarnið í hópinn. Brynju verður
tíðrætt um dótturdótturina Veru
Morthens sem augljóslega á hug og
hjarta ömmu sinnar. „Margir spyrja
mig hvort það sé ekki dásamlegt að
verða amma og ég svara því að jú,
það er gaman en það er stórkostlegt
að sjá dóttur sína verða mömmu.“
Brynja og Gunnar giftu sig í Ell-
iðaánum árið 2016. „Við höfðum
verið að veiða frá því klukkan sjö
um morguninn og reiknuðum út að
við yrðum við fallegan hyl á hádegi.
Þangað kom séra Guðni Már og gaf
okkur saman að viðstöddum nán-
ustu fjölskyldu okkar.“ Um kvöldið
efndu hjónin svo til veglegrar veislu
og segist Brynja hafa viljað hafa
athöfnina með óhefðbundnu sniði.
„Þannig þurfti ég heldur ekki að
vera í brúðarkjól, enda að gifta mig
í annað sinn.“
Brynja og Gunnar eru samrýnd
hjón og segir hún þau gera nánast
allt saman. „Við erum mjög heppin
með það að deila áhugamálunum en
við stundum saman golf og skíði en
einnig ýmiss konar veiðar, bæði lax-
veiði og skotveiði. Fyrsta jólagjöfin
hans til mín var einmitt byssuleyfi
og fannst mér það skemmtileg gjöf,
enda skýr skilaboð um að hann
vildi hafa mig með.“
Talið berst í lokin að hugrekkinu
sem þarf til að breyta um starfsferil
og skipta alfarið um gír í lífinu og
það eftir fimmtugt. „Það er vissu-
lega gott að vinna í banka, enda
góðir lífeyrissjóðir og svo fram-
vegis. Ég hélt alltaf að ég yrði gömul
kona í banka. En það er svo gaman
að breyta til og því fylgdi einungis
mikil tilhlökkun og engin hræðsla,“
segir Brynja að lokum.
Brynja segir að sjálf myndi hún kjósa að ösku hennar væri dreift yfir sjó eða hálendið. „Mér finnst fallegra að vita af mynd af mér einhvers staðar en að mín sé minnst við leiði í kirkjugarði.“
ÞÓTT VIÐ SÉUM EKKI AÐ
TAKA AÐ OKKUR SÁLU-
HJÁLP KOMUM VIÐ INN Í
ERFIÐAR AÐSTÆÐUR ÞAR
SEM VIÐ ERUM Í RAUN
HLUTI AF FJÖLSKYLDU
SYRGJENDA MEÐAN
Á FERLINU STENDUR.
2 5 . J A N Ú A R 2 0 2 0 L A U G A R D A G U R24 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð