Skessuhorn - 13.11.2019, Page 24
Matarauður MIÐVIKUDAGUR 13. NÓVEMBER 201924
Karen Jónsdóttir er eigandi að Kaju
á Akranesi. Um er að ræða heild-
sölu, verslun og kaffihús í hjarta bæj-
arins. Allar hennar vörur eru lífræn-
ar og er kaffihúsið eina lífrænt vott-
aða kaffihús landsins. Þá er verslun-
in hennar með yfir áttatíu umbúða-
lausar vörutegundir, sem gerir hana
að stærstu umbúðalausu versluninni
á landinu. „Grunngildi mín í rekstri
eru umhverfisvitund bæði í umbúð-
um, í framleiðslunni sem og í nýt-
ingu hráefna. Lífrænt er þegar öllu
er á botninn hvolft bara umhverf-
isvænsta leið landbúnaðarfram-
leiðslu,“ segir Karen.
Áhugi Karenar á lífrænum vörum
kviknaði upphaflega vegna veikinda
hennar sjálfrar. Þegar hún fór að
skoða hlutverk næringar og virkni
fæðu á líkamann. Í framhaldi af
því stofnaði hún sína eigin heild-
sölu 2013 og fór að flytja inn líf-
rænar vörur. Byrjaði á því að flytja
inn stórpakkningar með þurrvörum,
lífrænum olíum og fleiri lífrænum
vörum sem henni fannst vera skort-
ur á. „Verslunina opnaði ég í beinu
framhaldi heildsölunar og þar er ég
að selja vörurnar sem ég flyt inn í
bland við aðrar gæða lífrænar vörur
sem og úrval af minni eigin fram-
leiðslu. Kaffihúsið er síðan nýjasta
viðbótin. Ég opnaði það til að geta
boðið upp á mína framleiðslu þar
sem og að sporna við matarsóun.
Á kaffihúsinu fæ ég tækifæri til að
nýta það hráefni sem er að detta á
tíma í versluninni og í heildsölunni.
Allt vinnur þetta svona fallega með
hvort öðru,“ segir Karen.
En Karen er ekki bara dugleg við
að stofna og reka fyrirtæki, hún er
einnig mikill frumkvöðull þegar
kemur að nýsköpun. Fjölmargar nýj-
ungar hafa komið á markað frá Kaju
á undanförnum árum með dyggri
aðstoð frá Uppbyggingarsjóði Vest-
urlands. Má þar nefna hráar Veg-
antertur, glúteinlaust Vegan og
Ketó frækex og hún er eini íslenski
pasta-framleiðandinn og framleiðir
bæði ferskt og þurrkað pasta. Þá eru
ótaldir þrjár tegundir af jurta Latte
drykkjum sem hún er að framleiða.
En þeir eru einmitt kveikjan að því
að búa til og framleiða fyrstu ís-
lensku jurtamjólkina. Um er að ræða
byggmjólk sem unnin er úr lífrænu
íslensku byggi frá bændunum sem
eiga fyrirtækið Móður Jörð. Karen
þurfti ekki einungis að finna réttu
blönduna heldur hanna allt fram-
leiðsluferlið, því íslenski markaður-
inn hentar ekki fyrir þær lausnir sem
til eru í heiminum í dag fyrir fram-
leiðslu jurtamjólkur.
Aðspurð hvaðan þessi drifkraftur
komi svarar hún: „Ég er með ný-
sköpunarsýki á hái stigi, bara þoli
ekki þegar eitthvað sem ætti að vera
til er ekki til,“ segir hún og hlær; „og
núna þegar grunnmjólkin er tilbúin
get ég farið að horfa til þess að fram-
leiða eitthvað fleira bragðgott og
skemmtilegt úr henni.“
hs
Svæðisgarðurinn Snæfellsnes er að
fara af stað með nýtt verkefni sem
nefnist „Sælkeraferðir á Snæfells-
nesi.“ Hefur það hlotið styrk frá
Matarauði Íslands. Verkefnið er
nú statt á þeim stað að það hefur
farið í gegnum undirbúnings- og
kynningarfasa og segir Ragnhildur
Sigurðardóttir, framkvæmdastjóri
Svæðisgarðs Snæfellsness, að mat-
arklasi um verkefnið fari formlega
af stað nú í nóvember. Elín Guðna-
dóttir hefur verið ráðin í þrjátíu
prósent starfshlutfall sem verkefn-
isstjóri.
Byggir á góðu
samstarfi
En hver er Elín Guðnadóttir? Hún
segist hafa alist upp í Grundarfirði
og sé því vel kunn svæðinu. „Ég
hef hins vegar í millitíðinni búið
á hinum ýmsu stöðum; Akureyri,
Yorkshire í Englandi, London og
Reykjavík, svo dæmi séu tekin. Ég
er landfræðingur í grunninn, en er
með meistaragráðu í umhverfis- og
þróunarfræðum og aðra meistara-
gráðu í matvælastefnumótun. Ég
hef starfað við skipulagsmál, íbúa-
lýðræði, stefnumótun í byggðamál-
um og núna matvælastefnumótun,“
segir Elín. Hún kveðst hafa brenn-
andi áhuga á mat, byggðaþróun og
finnst mjög gaman að vinna með
fólki. „Ég trúi því að bestum ár-
angri verði náð með góðu samstarfi
og þetta matarverkefni mun byggja
á því,“ segir hún.
Undirstrika gæðakröfur
svæðisins
Meginmarkmið verkefnisins Sæl-
keraferðir á Snæfellsnesi snýst um
að hanna matarleiðir sem hægt er
að aka eftir og matarstíga sem hægt
verður að fylgja eftir gangandi eða
hjólandi. nú mun fara í gang svo-
kölluð gatgreining, sem væntan-
lega mun leiða í ljós að einhverjar
vörur eða þjónustu vantar á svæð-
ið til að uppfylla þarfir eða vænt-
ingar gesta. Verkefnið gæti því leitt
af sér ný tækifæri og að ný fyrir-
tæki verði til. „Sælkeraferðir verða
bæði í dreifbýli og í þéttbýliskjörn-
um. Þannig geta gestir og íbúar hér
á svæðinu notið matarmenningar
Snæfellsness á aðgengilegan hátt.
Áhersla verður lögð á gæða upplif-
un þar sem fólk fær að kynnast um-
hverfi og auðlindum Snæfellsness
og hvernig matarmenning og hefð-
ir hafa skapast út frá þeim,“ segir
Elín.
Draga fram
sérstöðu svæðisins
Aðspurð um sérstöðu snæfellsks
matar segir Elín: „Matur er okkar
mál og í svæðisskipulagi Snæfells-
ness er hreinlega tekið fram að hér
verði aldrei mengandi stóriðja sem
varpað gæti rýrð á hreinleika svæð-
isins. Á Snæfellsnesi eru öflug út-
gerðarfyrirtæki og fiskvinnslur,
ár og vötn full af ferskvatnsfiski
og fjölbreyttur landbúnaður. Stór
hluti verkefnisins verður að kynna
afurðir af svæðinu. Snæfellsnes hef-
ur hlotið alþjóðlega umhverfisvott-
un í tíu ár frá Earth Check. Það
undirstrikar vel þær gæðakröfur
sem íbúar vinna eftir og umgengni
við auðlindir. Þá segja Snæfelling-
ar sögur og það verður einn hluti af
verkefninu að draga fram sérstöðu
og sögu matarauðs Snæfellsness og
gæða hráefnisins.“
Sælkeraferðir
einungis byrjunin
Um framtíðarsýnina fyrir Mat-
arauð Snæfellsness segir Elín að nú
sé ferðaþjónustuaðilum, til dæmis
veitingastöðum og matvælafram-
leiðendum, boðið að koma til sam-
starfs um verkefnið. „Þetta samstarf
verður svo grundvöllur að matar-
klasa samstarfi á Snæfellsnesi.
Framtíðarsýnin er að matarklas-
inn verði vettvangur fyrir samstarf
um fjölbreytt matartengd verkefni.
Undirbúningsfundur er í bígerð
síðar í þessum mánuði og verður
auglýstur á næstunni,“ segir Elín.
„Við sjáum fyrir okkur að Snæfells-
nes verði þekktur áfangastaður fyrir
sælkera og að hér geti fólk og íbú-
ar notið þeirra krása sem eru í boði.
Ég vil undirstrika að verkefnið Sæl-
keraferðir er bara byrjunin. Við
erum með fullt af hugmyndum um
verkefni sem snúa að matarmenn-
ingu, aukinni verðmætasköpun og
hvernig hægt væri að auka nærsam-
félagsneyslu á mat af Snæfellsnesi,“
segir Elín.
Í lokin er Elín spurð hver uppá-
halds matur hennar sjálfrar er:
„Hafragrautur með eplum, harð-
fiskur með smjöri og fiskibollur að
hætti mömmu. Annars borða ég
flestallan mat,“ segir hún að end-
ingu. mm/rs
Sælkeraferðir á Snæfellsnesi
Stefna á að Snæfellsnes verði þekktur áfangastaður fyrir sælkera
Kort sem sýnir fjölda staða sem njóta má matarflóru Snæfellsness.
Stjórn Svæðisgarðsins eftir fund nýverið. F.v. Ragnhildur Sigurðardóttir framkvæmdastjóri Svæðisgarðsins Snæfellsness,
Helga Hafsteinsdóttir SDS, Júníana Óttardsdóttir Snæfellsbæ, Jakob Björgvin Jakobsson Stykkishólmsbæ, Hallur Pálsson
fyrir búnaðarfélögin á Snæfellsnesi, Þorkell Símonarson fyrir hönd Ferðamálasamtaka Snæfellsness, Elín Guðnadóttir ný-
ráðinn verkefnastjóri matarverkefnis Svæðisgarðsins og Björg Ágústsdóttir fyrir Grundarfjarðarbæ.
Forsíða kynningarbæklings með
uppskriftum og matarsögum af
Snæfellsnesi.
Fyrsta íslenska jurtamjólkin á markað
Karen Jónsdóttir rekur Café Kaja og er auk þess haldin nýsköpunarsýki
Karen Jónsdóttir.
Jurtamjólk frá
Matarbúri Kaju.