Læknablaðið - jan 2020, Qupperneq 42

42 LÆKNAblaðið 2020/106
DAÐI HELGASON varði doktorsritgerð
sína í læknavísindum við læknadeild Há-
skóla Íslands 7. júní 2019. Ritgerðin heitir:
Bráður nýrnaskaði í kjölfar hjartaaðgerða og
kransæðaþræðinga - Tíðni, áhættuþættir og
afdrif.
Andmælendur voru Göran Dellgren,
dósent við Sahlgrenska-háskólasjúkrahús-
ið í Gautaborg, og Helga Guðmundsdóttir,
sérfræðingur í nýrnalækningum við
Ullevål-háskólasjúkrahúsið í Ósló.
Umsjónarkennari og leiðbeinandi
var Tómas Guðbjartsson, prófessor við
læknadeild. Auk hans sátu í doktorsnefnd
Martin Ingi Sigurðsson, prófessor við
læknadeild, Runólfur Pálsson, prófessor
við sömu deild, Ingibjörg Jóna Guð-
mundsdóttir yfirlæknir og Ólafur Skúli
Indriðason, sérfræðingur.
Ágrip af rannsókn: Bráður nýrnaskaði er
þekktur fylgikvilli eftir hjartaaðgerðir og
tengist hann aukinni sjúkdómsbyrði og
hærri dánartíðni sjúklinga. Ýmsir áhættu-
þættir bráðs nýrnaskaða eru þekktir
við opnar hjartaaðgerðir eins og notkun
hjarta- og lungnavélar en við kransæða-
þræðingu hefur skuggaefni verið talið
geta skert starfsemi nýrna. Þó að bráður
nýrnaskaði hafi verið viðfangsefni ýmissa
rannsókna á undanförnum árum er ýms-
um spurningum enn ósvarað varðandi
áhættuþætti og afdrif sjúklinga, sérstak-
lega til lengri tíma.
Doktorsritgerðin byggir á fjórum aft-
urskyggnum rannsóknum sem höfðu
það markmið að kanna tíðni og áhættu-
þætti bráðs nýrnaskaða eftir kransæða-
þræðingar og þrjár mismunandi opnar
hjartaaðgerðir: kransæðahjáveitu, ósæðar-
Tvær doktorsvarnir frá Háskóla Íslands 2019
lokuskipti og viðgerð á ósæðarflysjun
af gerð A. Jafnframt voru áhrif bráðs
nýrnaskaða á afdrif sjúklinga metin, sér-
staklega með tilliti til langtímalifunar og
þróunar á langvinnum nýrnasjúkdómi.
Tíðni bráðs nýrnaskaða var frá 2% eftir
kransæðaþræðingu upp í 41% í kjölfar að-
gerðar á ósæðarflysjun. Skuggaefnismagn
tengdist aðallega aukinni hættu á bráðum
nýrnaskaða hjá sjúklingum með langvinn-
an nýrnasjúkdóm sem fengu mikið magn
skuggaefnis. Offita, blóðþurrð, lengdur
tími hjá hjarta- og lungnavél og gjöf rauð-
kornaþykknis voru helstu áhættuþættir
bráðs nýrnaskaða eftir opnar hjartaað-
gerðir. Bráður nýrnaskaði tengdist verri
lifun sjúklinga í öllum rannsóknunum
og aukinni hættu á þróun á langvinnum
nýrnasjúkdómi eftir kransæðaþræðingar
og kransæðahjáveitu.
Doktorsefnið: Daði Helgason lauk emb-
ættisprófi í læknisfræði frá Háskóla Ís-
lands vorið 2015. Að loknu kandídatsári
hóf hann sérnám í almennum lyflækning-
um á lyflækningasviði Landspítala þar
sem hann starfar nú. Daði hefur stundað
rannsóknarvinnu samhliða læknanámi
og starfi frá því að hann var á þriðja ári
í læknadeild og hefur kynnt rannsóknir
sínar á fjölda íslenskra og alþjóðlegra ráð-
stefna.
Myndir af doktorunum tók
Kristinn Ingvarsson ljósmyndari.
Hækkun áskriftargjalds
Útgáfustjórn Læknablaðsins hefur afráðið að hækka ársáskriftargjald að Læknablaðinu í 21.900 kr.
Það gerir 1990 kr. fyrir hvert þeirra ellefu tölublaða sem út koma árlega. Samdráttur hefur verið í tekjum
blaðsins undanfarin ár og gripið hefur verið til hagræðingaraðgerða á mörgum sviðum. Engu að síður teygir
blaðið sig nú víðar um veröldina en áður með viðtölum á hlaðvarpi, hægt er að fletta nýjasta tölublaðinu á
heimasíðu blaðsins og efnið gengur reglulega í endurnýjun lífdaga á facebook- síðu blaðsins. Ritrýnt efni er
merkt með doi-númeri og fer á sinn stað hjá PubMed, stærsta safni fræðiefnis í heimi.