Læknablaðið - nóv. 2019, Blaðsíða 40

512 LÆKNAblaðið 2019/105
„Nokkur ár af starfsferli lækna hefur
vantað í íslenskt heilbrigðiskerfi. Við
erum með nýútskrifaða lækna og svo sér-
fræðinga. Það er lítið þar á milli,“ bendir
Guðrún Ása Björnsdóttir, formaður Félags
almennra lækna – FAL og stjórnarmaður í
Læknafélagi Íslands. Því þurfi að efla sér-
nám á Íslandi um leið og haldið er áfram
að styðja við lækna sem fara í sérnám er-
lendis. Lykillinn sé fjölbreytni.
„Sérnámslæknar eru oft mjög öflugir
í félagsstörfum, rannsóknum, kennslu
og eru góðir starfsmenn,“ segir hún. Ís-
lenskir læknar séu oft erlendis á öflugustu
starfsárum sínum. „Við höfum hingað til
ekki náð að skapa næg tækifæri til fram-
haldsnáms á Íslandi og nýta starfskrafta
sérnámslækna hér á landi.“
Guðrún Ása segir mikilvægt að gefa
læknum færi á að starfa í umhverfi hér
á landi, þar sem allur tröppugangur
starfsferilsins sé í boði. Með þeim hætti
yrði íslenska heilbrigðiskerfið enn betra.
„Sérfræðingar á Íslandi eru oft að vinna
störf sem þeir myndu ekki endilega sinna
ef fleiri reyndari sérnámslæknar væru
til staðar,“ segir hún. Dæmi séu um að
sérnámslæknar axli of mikla ábyrgð of
snemma.
„Lokaákvarðanir í heilbrigðiskerfinu
hvíla á herðum sérfræðilækna og þeir
verða að hafa svigrúm til að sinna þeim.
Mönnunarvandi í heilbrigðiskerfinu á
nefnilega líka við um lækna, bæði sér-
námslækna og sérfræðinga.“
Sérnámsleyfin mikilvæg
„Við sváfum á verðinum,“ segir Guðrún
Ása um þróun sérfræðimenntunar hér á
landi. Það hafi leitt til þess að landlæknir
hafi hætt að veita íslensk sérfræðileyfi
nema í heimilislækningum og geðlækn-
ingum.
„Nú er aftur farið að veita sérfræðileyfi.
Unnið er hörðum höndum að því að efla
sérnám á Íslandi, ramma, staðla og gera
marklýsingar,“ segir hún. FAL hafi ýtt
á kerfið og lagt fram tillögur til úrbóta
þegar sérfræðileyfisveitingum var hætt
enda málið þeim mikilvægt. Það snerti
starfsfrelsi þeirra.
„Þetta er eitt af helstu baráttumálum
almennra lækna í dag,“ segir hún og að
mikilvægt sé að slá ekki af kröfum um
sérnám og að það íslenska verði eins og
best er á kosið. „Þetta snýst um réttindi og
ég tala nú ekki um þegar fleiri konur eru
í læknastétt og karlmenn taka meiri þátt í
fjölskyldulífinu,“ segir hún og bendir á að
nú til dags kjósi bæði hjón gjarnan starfs-
frama.
„Það er ekki sjálfgefið að það henti
öllum að flytja fjölskylduna til útlanda til
lengri tíma.“ Hún fagnar því árangrin-
um sem hafi náðst síðustu tvö ár. Land-
læknir hafi tekið málið föstum tökum og
Landspítali eflt framhaldsmenntunarráðið.
Kennslustjórarnir á Landspítala hafa
unnið mikið frumkvöðlastarf.
„Þegar allir taka sig til og vilja vel
gerast galdrarnir.“ Fullt sérnám í bráða-
lækningum hafi orðið að veruleika og
sé skipulagt þannig að nemarnir þurfi
að fara út í skilgreindan tíma til að gera
skilgreinda hluti. Framhaldsnám á öðrum
sviðum hafi einnig verið eflt.
„Við horfum því á gjörbreytt umhverfi
á rúmu ári fyrir almenna lækna. Það hefur
gríðarmikið gerst og gaman að hafa tekið
þátt í þessu.“
Fjögur börn á átta árum
Málið er Guðrúnu Ásu hugleikið sem
móður fjögurra barna. Hún útskrifaðist
úr lífefnafræði úr Háskóla Íslands fyrir
læknisfræðina sem hún lærði í Warwick-
háskóla í Bretlandi. Hún ákvað að koma
heim við útskrift ólétt að fyrsta barni sínu.
„Ég var komin með stöðu ytra og ætlaði
ekki að fara heim en tók þá meðvituðu
ákvörðun að leyfa barninu að verja meiri
tíma með ömmum og öfum,“ segir Guð-
rún. „Mér finnst ég heppin að eiga fjögur
heilbrigð börn, með gott stuðningsnet og
hafa nóg að gera hér á Íslandi.“
Elsti er 8 ára, næstelsti 5 ára, sá þriðji
þriggja og fjögurra mánaða lítil dama,
Helga Ingibjörg, sú yngsta. Hún situr með
okkur í gegnum viðtalið í fæðingarorlofi
móðurinnar. „Við vorum búin að undir-
búa okkur andlega að þessi yngsta yrðu
tvíburastrákar,“ segir Guðrún og vísar
til eiginmannsins, Halldórs Benjamíns
Við sváfum á verðinum
Við þurfum að tryggja öflugt sérnám á Íslandi til framtíðar þannig að ungir læknar
geti valið á milli þess að fara erlendis í sérnám eða að mennta sig hér heima, segir
stjórnarmaður í Læknafélagi Íslands og formaður Félags almennra lækna.
Guðrún Ása lærði í Bretlandi
Guðrún Ása Björnsdóttir lærði í Bretlandi og stefnir að því að klára heimilislækn-
ingar fljótlega auk þess sem hún hefur verið í lyflæknasérnámi. „Mig langar helst að
vera bæði heimilislæknir og lyflæknir og hafa valið hvar ég vinn, á spítalanum eða
heilsugæslu,“ segir hún.
„Ég bíð spennt eftir að þeir klári sérnám í lyflækningum hér heima eða auðveldi
námið með því að það verði styttri tími sem þarf að sækja út,“ segir hún en situr
ekki auðum höndum í fæðingarorlofi með fjórða barn sitt á 8 árum.
„Svo er ég í doktorsnámi sem er gigtar- og ónæmisfræðitengt. Ég hef alltaf verið
heilluð af ónæmiskerfinu og gigt. Þegar fer að róast hjá mér væri gaman að sérhæfa
sig meira í gigtinni“ segir hún og brosir.
„Fyrir allar frekari sérhæfingar þurfa læknar að fara út. Þegar verkefnin eru
svona mörg, í starfi og heima fyrir, er nauðsynlegt að muna að lífið snýst ekki ein-
göngu um gráður. Leiðin að markmiðinu skiptir líka máli,“ segir Guðrún Ása sem
var einnig aðjúnkt í læknadeildinni í fyrra en er nú í fæðingarorlofi.
■ ■ ■ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
V I Ð T A L V I Ð F O R M A N N F A L