Bændablaðið - 08.05.2017, Síða 41

41Bændablaðið | Fimmtudagur 8. júní 2017
Sumarsýning Heimilis iðnaðar-
safnsins var opnuð nýlega og mættu
hátt í eitt hundrað manns í safnið
af því tilefni. Þetta er fjórtánda
árið í röð sem opnuð er ný sýning
í Heimilisiðnaðarsafninu.
Sýningarnar hafa allar verið
mjög ólíkar en gefa innsýn í fjöl-
breyttan listiðnað og handmennt
íslenskra kvenna. Sýningarnar
eru, að því er fram kemur á vef
Heimilisiðnaðarsafnsins, stolt þess
og eitt sterkasta sérkenni.
Sýningin í ár er samstarfsverkefni
Heimilis iðnaðarsafnsins á Blöndu-
ósi, Heimilis iðnaðarfélags Íslands og
Kristínar Schmidhauser Jónsdóttur.
Sýningin ber heitið „Prjónað af fingr-
um fram“ og vísar þar til samnefndr-
ar bókar eftir Kristínu sem kom út
í tilefni aldarafmælis Aðalbjargar
Jónsdóttur. Er bókin helguð fáguðu
handverki og listsköpun Aðalbjargar
sem er samofin lífshlaupi hennar og
minningum og er jafnframt mikilvæg-
ur þáttur í menningar- og tóvinnusögu
okkar Íslendinga.
Innri tilfinning réð för við
prjónaskapinn
Á sýningunni eru 12 handprjónaðir
kjólar eftir Aðalbjörgu og eru
flestir í eigu fjölskyldu hennar
en einnig nokkrir sem lánaðir eru
frá Heimilisiðnaðarfélagi Íslands.
Enginn kjólanna er eins, en Aðalbjörg
prjónaði kjólana „af fingrum fram“
það er án nokkurra uppskrifta, lét
innri tilfinningu, liti og form ráða för.
Það tók hana um það bil einn mánuð
að prjóna hvern kjól en þá var fædd
ný hugmynd sem hún varð að koma
frá sér.
Talið er að Aðalbjörg hafi
prjónað rúmlega eitt hundrað kjóla.
Má rifja upp að árið 1982 hélt hún
einkasýningu á Kjarvalsstöðum á
handprjónuðum kjólum úr íslenskri
ull. Þar sýndi hún 40 kjóla sem allir
voru mjög ólíkir hver öðrum, bæði í
formi og litavali.
Kjólarnir hafa vakið
verðskuldaða athygli
Kjólar Aðalbjargar hafa vakið verð-
skuldaða athygli á ýmsum sýning-
um bæði innanlands og utan, þar
sem allt fer saman, hugmyndaauðgi,
hönnun og handbragð. Það sama átti
sér stað við opnun sýningarinnar á
Heimilisiðnaðarsafninu þar sem gest-
ir áttu ekki nógu sterk orð til að lýsa
hrifningu sinni og undrun hvernig
hægt hafi verið að prjóna undur-
fína, fislétta, útsniðna viðhafnar-
kjóla úr íslenskri ull. Það var
„Gefjunareingirnið“, eða ein spinnan
sem svo var kölluð – úrvalsull, sem
Aðalbjörg nýtti.
Aðrar sýningar eru einnig á safn-
inu sem bera með sér einstaklega fal-
legt handbragð genginna kynslóða.
Heimilisiðnaðarsafnið er opið alla
daga frá 1. júní til 31. ágúst, frá kl.
10.00–17.00. /MÞÞ
Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins
Á vormánuðum voru valdir
nokkrir nýir hrútar til að þjóna á
sæðingastöðvunum næsta haust.
Í þessu vali er lögð áhersla á að
finna efnilega alhliða hrúta sem
helst eiga orðið einhvern hóp af
dætrum með afurðaupplýsingar.
Þá var tekinn nýr forystuhrútur
og feldfjárhrútur. Síðan er hópur af
bráðefnilegum hrútum sem valdir
voru í afkvæmarannsóknir í vetur og
verður rjóminn af þeim væntanlega
falaður af stöðvunum í haust þegar
niðurstöður rannsóknanna liggja
fyrir. Hér verður stuttlega gerð grein
fyrir þeim 10 hrútum sem þegar hafa
verið valdir.
Bergson 14-494 frá Valdasteins-
stöðum, Hrútafirði. Hann er
hvítur, hyrndur. Faðir hans er Guffi
08-869 og móðurfaðir er öflugur
heimahrútur sem hét Þórbergur
10-494. Sem veturgamall hrútur stóð
Bergson efstur í afkvæmarannsókn
á Valdasteinsstöðum. Dætur hans
fara ákaflega vel af stað, frjósamar
og góðar mjólkur ær.
Frosti 14-052 frá Ketilseyri,
Dýrafirði. Hvítur, hyrndur. Faðir
hans er Guðni 09-902 og í móður
ætt standa þeir honum nálægt
Bifur 06-994 frá Hesti og Tengill
05-830 frá Brekku. Frosti hefur
staðið afgerandi efstur í stórum
afkvæmarannsóknum heima á
Ketilseyri sl. tvö haust og dætur fara
vel af stað. Þá er hann arfblendinn
verndandi m.t.t. riðumótstöðu.
Gutti 13-053 frá Þórodds-
stöðum, Hrútafirði. Gutti er
hvítur, hyrndur. Gutti er sonur
Gaurs 09-879 frá Bergsstöðum
og undan mjög öflugri Bósadóttur
(Bósa 09-901). Gutti var í
afkvæmarannsókn á Þóroddstöðum
fyrir sæðingastöðvarnar á sínum tíma
og keppti þá við þá Börk 13-952 og
Burkna 13-951. Hann fer mjög vel
af stað sem ærfaðir og er ekki síst
valinn á þeim grunni.
Lási 13-175 frá Leifsstöðum,
Öxarfirði. Lási er hvítur,
hyrndur. Faðir er Hvítur 10-786
frá Leifsstöðum og móðurfaðir
er Lási 02-944 frá Bergsstöðum.
Lási á orðið góðan hóp af dætrum
sem sýna yfirburði sem góðar
mjólkurær.
Blær 11-401 frá Kambi, keyptur
frá Gróustöðum í Gilsfirði. Hvítur,
kollóttur. Faðir hans er Bangsi
09-286 frá Heydalsá (Ragnar og
Sigríður). Blær er orðinn nokkuð
roskinn en valinn í ljósi þess að hann
er einn af hæstu hrútum landsins
í kynbótamati fyrir mjólkurlagni
og að baki því mati standa yfir 50
dætur.
Lampi 12-763 frá Melum,
Árneshreppi. Hvítur, kollóttur.
Faðir hans er Ljúfur 08-859 frá
Árbæ. Lampi hefur reynst bæði
öflugur lambafaðir og góður ærfaðir
heima á Melum og er sjálfur falleg
og endingargóð kind.
Molli 13-296 frá Heydalsá
(Ragnar og Sigríður), staðsettur
á Stað í Steingrímsfirði. Hvítur,
kollóttur. Molli er sonur Mola
11-145 frá Melum og er dóttursonur
Dolla 09-892. Molli er bæði öflugur
lambafaðir og gefur feiki frjósamar
og afurðasamar ær. Hann en ber þó
ekki þokugenið.
Móri 13-069 frá Bæ, staðsettur í
Steinstúni, Árneshreppi. Mórauður,
kollóttur. Faðir er Geiri 11-685 frá
Árnesi 2 og móðurfaðir er Botni
09-555 frá Bæ. Móri er hörku
lambafaðir og dæturnar fara mjög
vel af stað, bæði frjósamar og
mjólkurlagnar.
Melur 12-305 frá Melhóli
2 í Meðallandi, keyptur frá
Þykkvabæjarklaustri 2. Grár,
kollóttur. Melur er fenginn sem
álitlegur feldfjárhrútur.
Nikulás 15-550 frá Brakanda,
Hörgárdal. Svarflekkóttur,
hyrndur. Nikulás er forystuhrútur
og er bæði gæfur og fallegur. Hann
rekur ættir sínar í föðurleggin
í Norður-Þingeyjarsýslu en
faðir hans er Ljótur 14-555 frá
Hafrafellstungu. Móðurkynið er
að miklu leyti úr Hörgárdalnum, frá
Brakanda og Staðarbakka.
Vænta má að mikið hafi fæðst
af efnilegum lömbum undan
sæðingahrútunum í vor sem
tilhlökkunarefni verður að skoða á
komandi hausti.
Rétt er að minna á það að
mikilvægt er að fá fréttir af því ef
vart verður við vansköpuð lömb
undan stöðvarhrútunum eða aðra
galla sem vert er að gefa gaum.
Nikulás 15-550, forystuhrútur frá
Brakanda.
Móri 13-069 frá Bæ/Steinstúni.
Eyþór Einarsson
ábyrgðarmaður í
sauðfjárrækt
ee@rml.is
Af nýjum hrútum sæðingastöðvanna
Sumarsýning Heimilisiðnaðarsafnsins
Elín S. Sigurðardóttir, forstöðukona
Heimilisiðnaðarsafnsins á Blönduósi
og Margrét Valdimarsdóttir, forstöðu-
kona Heimilisiðnaðarfélags Íslands.
Aðalbjörg Jónsdóttir, 100 ára, sem
prjónaði kjólana sem eru á Sumar-
sýningu Heimilis iðnaðarsafnsins,
en einnig nokkrir sem lánaðir eru frá
Heimilisiðnaðarfélagi Íslands.