Bændablaðið - 31.01.2019, Blaðsíða 2

Bændablaðið | Fimmtudagur 31. janúar 20192
FRÉTTIR
Könnun Gallup um viðhorf erlendra ferðamanna til íslenska lambakjötsins:
Rúmlega helmingur erlendra
ferðamanna borðar lambakjöt
– 64% eru fremur eða mjög jákvæðir í garð lambakjöts og 38% þekkja einkennismerki Icelandic lamb
Rúmlega helmingur erlendra
ferðamanna sem koma til Íslands,
eða 54%, hefur neytt íslensks
lambakjöts á ferðum sínum um
landið einu sinni eða oftar. Þá eru
64% þeirra jákvæðir eða fremur
jákvæðir í garð lambakjöts en
einungis 2% neikvæðir og 34%
taka ekki afstöðu samkvæmt
könnun Gallup.
Icelandic lamb hefur á
undanförnum árum verið að kynna
merki sitt sem einkennir nú um 170
veitingastaði um allt land sem
leggja áherslu á lambakjöt
á sínum matseðli.
S í fe l l t f le i r i
veitingastaðir hafa
sýnt áhuga á að
hafa þetta merki
á áberandi stað til
að leggja áherslu á
að þar sé boðið upp
á íslenskt lambakjöt.
Einnig er vaxandi áhugi
meðal verslana um að fá
að nota merkið, einkum þeirra
sem sérhæfa sig í sölu á kjöti. Var
Kjötkompaníið fyrsta sérverslunin
til að festa merkið upp á vegg hjá sér.
Sífellt fleiri ferðamenn þekkja
merki Icelandic lamb
Kannanir Gallup sem gerðar hafa
verið frá 2017 sýna að erlendir
ferðamenn eru stöðugt að vera
meðvitaðri um þetta einkennismerki
lambakjötsins hér á landi.
Í könnun Gallup frá 2017 kemur
fram að 27% erlendra ferðamanna
þekktu til merkis Icelandic lamb
í veitingahúsum og verslunum. Í
könnun sem gerð var í maí 2018
sögðust 29% þekkja merkið og í
könnun í nóvember 2018 voru
38% erlendra ferðamanna
meðvituð um tilvist
merkisins.
54% hafa borðað
lambakjöt
Rúmlega helm-
ingur ferða manna
sem hingað koma
neytir eða bragðar
lambakjöt einu sinni eða oftar
á ferð sinni um landið. Undanfarin
tvö ár hefur þetta hlutfall haldist
nokkuð stöðugt.
Þegar ferðamenn voru spurðir um
hvort þeir hafi borðað lambakjöt á
veitingahúsum og/eða keypt það í
verslunum í dvöl sinni hér á landi
svöruðu 54% ferðamanna því játandi
árið 2017. Þar af höfðu 40% fengið
lambakjöt á veitingahúsum en 10%
höfðu keypt það bæði í verslun og
á veitingahúsi, en 4% einungis í
verslun.
Í maí 2018 svöruðu 49% sömu
spurningu játandi. Þar af höfðu 36%
keypt það á veitingahúsum en 13%
bæði á veitingahúsum og í verslunum
og 5% einungis í verslunum
Í október síðastliðnum voru þeir
sem neytt höfðu íslensks lambakjöts
54%. Þar af 38% á veitingahúsum
og 13% bæði á veitingahúsum og
í verslunum og 3% höfðu neytt
lambakjöts sem einungis var keypt
í verslun. /HKr.
Sauðfjárrækt:
Opinn fagráðs-
fundur 1. mars
Fagráð í sauðfjárrækt stefnir á að
halda fræðslu- og umræðufund um
ræktunarstarfið í sauðfjárrækt í
Bændahöllinni föstudaginn 1.
mars.
Fundurinn er hugsaður sem
vettvangur til að ræða stefnur
og strauma í sauðfjárræktinni,
kynna starfsemi fagráðs og kynna
niðurstöður úr rannsóknum. Nánari
dagskrá veður auglýst þegar nær
dregur, en upplagt er fyrir þá sem
láta sig þessi mál varða að taka
daginn frá. /Fagráð
Orkan er dýr í dreifbýlinu
– Algengur kyndingarkostnaður heimila í Vestmannaeyjum er um 150 þúsund króna hærri á ári en á Seltjarnarnesi
Þegar litið er á orkukostnað
heimila þá getur verið ansi dýr
reskturinn á landsbyggðinni. Í
dreifbýli þar sem kynda þarf hús
með rafmagni getur sá kostnaður
hæglega verið þrefalt til fjórfalt
hærri en lægst gerist hjá íbúum
á höfuðborgarsvæðinu.
Hæst er algengt verð á raforku
til húshitunar hjá HS veitum í
Vestmannaeyjum, eða 209.635
krónur á ári. Þar er lægsta
mögulega orkuverð til húshitunar
hins vegar142.568 krónur.
Lægst er algengt orkuverð hins
vegar frá hitaveitu Seltjarnar ness,
eða 59.924 krónur á ári, og munar
þar nærri 150 þúsund krónum á ári
á algengu verði i Vestmannaeyjum.
Útreikningar Orkustofnunar
Í skýrslu Byggðastofnunar, sem
kom út á bóndadaginn 25. janúar
síðastliðinn, um samanburð á
orkukostnaði heimila á Íslandi
2018 er miðað við útreikninga
sem Orkustofnun gerði fyrir
Byggðastofnun á raforku- og
húshitunarkostnaði yfir heilt ár.
Miðað var við sams konar
fasteign á nokkum stöðum
bæði í þéttbýli og dreifbýli.
Viðmiðunareignin er einbýlishús,
140 m2 að grunnfleti og 350
m3. Þá er miðað við 4.500 kWst
í almennri rafmagnsnotkun og
28.400 kílówattstundir (kWst) við
húshitun.
Notendur í dreifbýlinu
borga meira
Þegar skoðaður er heildarorku-
kostnaður miðað við lægsta
mögulega verð frá öllum veitum
2018 eru íbúar í dreifbýli á
veitusvæði Orkubús Vestfjarða að
borga mest. Er þá miðað við íbúa
sem ekki njóta hitaveitu. Notendur
í dreifbýli á veitusvæði RARIK
án hitaveitu og hjá Veitum ohf.
voru í svipaðri stöðu á síðasta ári
og viðskiptavinir OV. Notendur í
dreifbýli á Norðurlandi sem njóta
hitaveitu eru lítið betur settir.
Algengasta verð hæst hjá
RARIK
Hafa ber í huga að þarna er verið
að miða við lægstu verðtaxta svo
kostnaður heimila getur í sumum
tilfellum verið mun hærri. Þannig
er heildarorkukostnaður í dreifbýli
þegar miðað er við algengasta
verð nokkru hærri hjá RARIK en
Orkubúi Vestfjarða, eða 324.967
krónur á móti 315.550 krónum.
Þar er það hærra verð RARIK
fyrir beina rafhitun sem dregur
verðið upp. Þar er RARIK að bjóða
204.906 krónur á ári en OV er með
195.449 krónur. Bæði RARIK og
Rafveita Reyðarfjarðar eru þar með
hærra algengasta verð en OV. Þá
eru HS veitur með hæsta algengasta
verðið fyrir beina rafhitun í
Vestmannaeyjum, eða 209.634
krónur. Samt er heildarpakki
Vestmannaeyinga nærri 100
þúsund krónum lægri yfir árið en
hjá RARIK, eða 226.690 krónur.
Í þéttbýliskjörnum er algengasta
verðið hæst í Grundarfirði.
Neskaupstaður, Vopnafjörður,
Hólmavík, Reyðarfjörður, Höfn,
Seyðisfjörður, Bolungarvík,
Ísafjörður og Patreksfjörður fylgja
þar fast á eftir.
Lægsti heildarorkukostnaður er
á Seltjarnarnesi, 138 þúsund, en
315 þúsund á Vestfjörðum
Ef horft er til lægsta mögulega verðs
heildarorkukostnaðar þá er hann, líkt
og undanfarin ár, hæstur í dreifbýli á
orkuveitusvæði Orkubús Vestfjarða
nú kr. 315.179, eða 1,5% hærri en árið
2017. Miðað við þá staði sem nú er
horft til er heildarorkukostnaðurinn
lægstur á Seltjarnarnesi kr. 138.557.
Munurinn er 176.622 krónur og
þurfa Vestfirðingar því að greiða
rúmlega 227% hærra orkuverð en
Seltirningar.
Lægsta raforkuverð á
höfuðborgarsvæðinu er 79
þúsund en 120 þúsund hjá OV
Fram kemur í útreikningunum að
lægsta mögulega verð á raforku
sem notendum stendur til boða á
hverjum stað, með flutnings- og
dreifingarkostnaði, fæst á Akranesi,
í Mosfellsbæ, á Seltjarnarnesi og í
Reykjavík, um 79 þúsund krónur.
Í dreifbýli hjá Orkubúi Vestfjarða
bætist 52% við verðið í Reykjavík
og borga vestfirsku neytendurnir þá
120 þúsund krónur.
Húshitun í dreifbýli á
Vestfjörðum 226% hærri en á
Seltjarnarnesi
Þegar kemur að húshitunarkostnaði
er munurinn öllu meiri. Lægsti
húshitunarkostnaðurinn er á
Seltjarnarnesi, kr. 59.924. Þá
koma Flúðir með kr. 60.492 og
Mosfellsbær með kr. 79.804. Með
Seltjarnarnes sem ódýrasta kostinn
er munurinn á hæsta og lægsta verði
um 226%.
Af þeim stöðum sem
skoðaðir voru árið 2017 var
lægsti húshitunarkostnaðurinn á
Seltjarnarnesi, kr. 55.380, á Flúðum
kr. 61.628 og í Grindavík kr. 84.632.
Fyrir ári síðan var lægsta
mögulega verð hæst á orkuveitusvæði
RARIK í dreifbýli, hjá Orkubúi
Vestfjarða í dreifbýli, á Hólmavík,
í Grundarfirði, í Neskaupstað, á
Reyðarfirði og í Vopnafjarðarhreppi
kr. 191.666. Hefur sá kostnaður
hækkað um tæp 2% og er nú kr.
195.134. Þá voru Bolungarvík,
Ísafjörður og Patreksfjörður einnig
með hæstan kostnað árið 2017, kr.
191.666 en hefur nú lækkað í kr.
189.996.
Notkun varmadælu getur
stórlækkað orkukostnað
Með notkun varmadæla myndi
húshitunarkostnaður, þar sem nú
er bein rafhitun, lækka að jafnaði
um 50%. Þeir sem eru með beina
rafhitun í sínu íbúðarhúsnæði
geta sótt um eingreiðslu (styrk)
til Orkustofnunar til að setja upp
varmadælu. Íbúar sem fá orkuna frá
kyntri hitaveitu eða annarri hitaveitu
geta ekki fengið slíkan styrk. Þau
svæði sem í þessari greiningu eru
með beina rafhitun eru eftirfarandi:
• Bolungarvík
• Grundarfjörður
• Hólmavík
• Höfn
• Ísafjörður
• Neskaupstaður
• Orkubú Vestfjarða – dreifbýli
• Patreksfjörður
• RARIK – dreifbýli
• Reyðarfjörður
• Seyðisfjörður
• Vopnafjörður
Lækkun á þessum svæðum væri
því um kr. 100.000 á heimili
á ársgrundvelli. Einnig er
íbúðarhúsnæði í Vestmannaeyjum
með beina rafhitun. Stendur það til
bóta með uppsetningu sjóvarmadælu
og því geta einstakir notendur í
Vestmannaeyjum ekki sótt um slíkan
styrk. /HKr./MÞÞ
Hagstofa Íslands:
Lækkun vísitölu
neysluverðs
Vísitala neysluverðs miðuð við
verðlag í janúar 2019 er 462,0
stig og lækkar um 0,41% frá fyrra
mánuði. Vísitala neysluverðs án
húsnæðis er 394,3 stig og lækkar
um 0,73% frá desember 2018.
Síðastliðna tólf mánuði hefur
vísitala neysluverðs hækkað um
3,4% en vísitalan án húsnæðis hefur
hækkað um 2,6%.
Vísitala neysluverðs samkvæmt
útreikningi í janúar 2019, sem er
462,0 stig, gildir til verðtryggingar
í mars 2019. Vísitala fyrir eldri
fjárskuldbindingar, sem breytast
eftir lánskjaravísitölu, er 9.122 stig
fyrir mars 2019. /VH