Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1990, Blaðsíða 25
ráðstöfunarfé sjóðsins nemur.
Sem kunnugt er heyra lögin og því
einnig framkvæmdasjóður fatlaðra
undir þrjú ráðuneyti, þ.e. auk félags-
málaráðuneytisins heyra þau undir
menntamálaráðuneytið og heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytið. Þannig
bítast fulltrúarráðuneytanna um þetta
fjármagn, hvert svæði þarf að fá sitt
og síðan eru fulltrúar hagsmunasam-
takanna í hlutverki sem ég tel ekki við
hæfi, þ.e. að útdeila peningum.
Það er mitt mat að hagsmunasam-
tök eigi ekki að eiga fulltrúa, hvorki í
svæðisstjórnumnéstjórnarnefndmál-
efna fatlaðra. Eg tel að meðan svo er
í pottinn búið, eigi hagsmunasamtökin
munerfiðarameð aðbeitasérgagnvart
stjórnvöldum hverju sinni þegar sótt
er um þá sjálfsögðu kröfu að fatlaðir
búi við jafnrétti og þeim séu tryggð
sambærileg lífskjör við aðra þjóðfé-
lagsþegna. Ég tel að hagsmunasamtök
fatlaðra eigi að ganga fram í því að
framkvæmdasjóður fatlaðra verði
lagður af hið fyrsta og þar með hætti
fatlaðir að þiggja „ölmusu" þaðan.
Fatlaðir vilja jafnrétti. Því fylgja
ekki aðeins réttindi heldur einnig
skyldur. Meðan fullt jafnrétti hefur
ekki náðst er e.t.v. eðlilegt að fatlaðir
víkist undan skyldunum. Meginkrafa
samtaka fatlaðra á að vera sú að mínu
mati að fötluðum sé tryggður sann-
gjarn framfærslueyrir og að hlutfall
örorkulífeyrisins í heildarbótum hækki
verulega þannig að vægi tekjutrygg-
ingarminnki. Núverandi hlutfall hefur
ekki hvatt fatlaða til atvinnuþátttöku á
almennum vinnumarkaði vegna
ákvæðaum skerðingu tekjutryggingar
vegna tekna hins fatlaða. Fatlaðir eru
í dag ekki bara í hópi þeirra er minnst
bera úr býtum, heldur þurfa jafnframt
að leggja í ýmiss konar aukakostnað
vegna fötlunar sinnar, s.s. vegna lækn-
isþjónustu og lyfjakaupa.
Ég tel afar brýnt að fatlaðir eigi
fullan aðgang að hinu félagslega hús-
næðislánakerfi og njóti ákveðins réttar
umfram aðra þegna þessa lands,
þannig að jafnrétti sé að fullu tryggt.
A ég þar við ýmsan aukakostnað
tengdan fötlun, s.s. vegna aðgengis-
mála.
Ég veit að núverandi félagsmála-
ráðherra hefur unnið að því að bæta
stöðu fatlaðra innan húsnæðislána-
kerfisins, nú síðast þegar hún lagði
fram frumvarp til laga um breytingar
Tryggvi Friðjónsson.
á lögum um Húsnæðisstofnun ríkisins.
Ef fötluðum væri tryggður sanngjam
framfærslueyrir, þá er ég sannfærður
um að þeir myndu ekki víkjast undan
skyldum sínum þ.ám. að greiða af
lánum teknum hjá Húsnæðisstofnun
ríkisins til öflunar fbúðarhúsnæðis í
stað þess að þiggja ölmusu úr fram-
kvæmdasjóði fatlaðra og þurfa síðan
að sæta því að búa í sambýli við fatlaða
með aðrar þarfir.
Með því að leggja sjóðinn af, mætti
minnka togstreitumilli hinna3jaráðu-
neyta, einnig milli ráðuneytanna ann-
ars vegar og fulltrúa samtaka fatlaðra
hins vegar og einnig togstreitu milli
svæðisstjórna. Mönnum hættirgjaman
til að falla í þá gryfju að segja, ég verð
að fá a.m.k. jafnmikið og í fyrra og þá
jafnvel burtséð frá þörf eða réttmæti
óska þeirra um fjármagn til einstakra
ráðuneyta og einstakra svæðisstjóma
svo dæmi séu tekin. Ég er nú með
þessu ekki að segja eða fullyrða að
gerð hafi verið stórkostleg afglöp
varðandi úthlutun úr sjóðnum. Þó vil
ég láta mitt álit í ljós og veit að ég er
ekkieinn umþáskoðun. Þaðfjármagn
sem runnið hefur til menntamálaráðu-
neytisins og heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytisins á liðnum árum
vegna verkefna í tengslum við sér-
kennslu í hinum almenna grunnskóla
og vegna endurhæfingar á heilsu-
gæslustöðvum og sjóðurinn hefur
úthlutað til á hverju ári milljónatugum,
eru verkefni sem framkvæmdasjóður
fatlaðra á alls ekki að fjármagna. Þarna
tel ég koma fram megingalla laganna
um málefni fatlaðra og á ég þar við
áðumefnt „samstarf" ráðuneytanna
3ja, aðild samtaka fatlaðra að stjóm-
arnefnd málefna fatlaðra ásamt aðild
sömu aðila að svæðisstjórnum. Margt
mætti segja annað um framkvæmd
laganna um málefni fatlaðra, og fæ ég
e.t.v. síðar að viðra skoðanir mínar
frekar á þeim og jafnvel fleiru í
Fréttabréfi Ö.B.Í.
Mér þætti nú gaman að heyra um
ástæður þess að þú kaust að fara að
vinna hjá Sjálfsbjörg?
Þv í er auðs varað. Þegar mér bauðst
starfið, þá sá ég þar mörg og mikil væg
verkefni til að takast á við. Félagsmál
hafa á umliðnum árum höfðað æ meir
til mín. Ég hafði tengst málefnum
fatlaðra verulega. Sjálfsbjörg eru öflug
félagasamtök undir styrkri fory stu, og
Sjá næstu síðu
Hjólastólakappar Sjálfsbjargar koma færandi hendi á fullum hraða til
borgarinnar.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
25