Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1999, Side 3
• • s
Haukur Þórðarson formaður OBI:
• • /
Oryrkjabandalag Islands
við aldahvörf
Ieinhverjum vísindaskáld-
sagnanna svokölluðu mátti
lesa um furðuvélar sem skutu
mönnum inn í framtíðina þar sem þeir
gátu skoðað sig um og fengið
vitneskju um
hvað framundan
er. Þótt mörg sé
tæknineru fram-
tíðarskutlur enn
ekki komnar til
sögunnar. Sem
betur fer má
segja, því að við
eigum meir en í
fullu fangi með
að fylgja eftir og meta atburði
samtímans, okkur gengur jafnvel
misjafnlega að vinna úr atburðum
fortíðarinnar, hvað þá framtíðar! Það
er því e.t.v. ekki svo hollt að vita of
mikið um framtíðina, best að láta sér
nægja að ráða af líkum og draga
ályktanir út frá þeim, notandi
forsendur sem fyrir liggja á hverjum
tíma. Og hafa ber í huga það sem karl-
inn sagði eitthvert sinn “það er alltaf
erfitt að spá, sérstaklega um fram-
tíðina.”
Tímamót hvetja menn til að horfa
fram á veginn og svo ætti einnig að
vera í röðum Öryrkjabandalagsins og
aðildarfélaga þess. Á næstunni fáum
við nýja þúsöld og hefur tilefni fyrir
framtíðarvangaveltur oft verið minna.
Eg býst þó við að jafnvel djörfustu
spámenn hiki við að spá fyrir þúsund
ár. Nú er lrka að koma ný öld en sama
hlýtur að gilda um öld og og þúsöld
þegar spár eru annars vegar.
En önnur tímamót eru í samfélagi
okkar um þessar mundir og
nærtækari sem er nýtt fjögurra ára
kjörtímabil Alþingis. Gerist eitthvað
á því tímabili, fyrir tilverknað Alþing-
is, sem skiptir sköpum fyrir öryrkja?
Sömu stjómmálaflokkar eru í ríkis-
stjóm og voru á síðasta kjörtímabili
en á hinn bóginn hefur orðið breyting
á flokkaskipan á Alþingi. Öryrkja-
bandalagið hefur árum saman og alla
tíð haldið uppi þrýstingi á ráðamenn
þjóðarinnar um bætt lífskjör öryrkja.
Svo var einnig á síðasta kjörtímabili
en segja má að á síðasta ári þess hafi
verið rekinn harðari áróður á þessu
sviði en þekktist áður. Að sjálfsögðu
beindist áróðurinn ekki einvörðungu
að stjómmálamönnum og í honum var
fólgin margvísleg almenn kynning á
málefnum fatlaðra og lífskjörum
þeirra, kynning sem beindist að þjóð-
inni allri. Vitaskuld ber sú kynning
árangur og skilar sér með einum hætti
eða öðrum, á einum tíma eða öðrum.
Rétt er fyrir Öryrkjabandalagið að
setja sér starfsáætlun fyrir nýbyrjað
kjörtímabil Alþingis hvað varðar
baráttuna fyrir bættum lífskjörum
öryrkja. Þau ráðast að sjálfsögðu af
mörgum þáttum eins og raunar lífs-
kjör landsmanna almennt. Þó er einn
þáttur sem skiptir öryrkja meira máli
í þessu samhengi en aðra þjóðfélags-
þegna, fólginn í ákvæðum almanna-
tryggingalaga og reglugerðum sem
settar eru út frá þeim. Þau Iög og
beiting þeirra, og setning reglugerða
út frá þeim, er eitt helsta áherslusviðið
í starfsemi Öryrkjabandalagins og á
því sviði ráðast lífskjör öryrkja meira
en að jafnaði á öðrum sviðum.
Meginreglur Sameinuðu þjóð-
anna í málefnum fatlaðra hafa
nú verið við lýði í allnokkur ár og
hlotið staðfestingu þjóðþinga víða um
heim, m.a. hér á landi. Heyrst hefur
að þeir sem starfa að kynningu þeirra
og útbreiðslu á vegum Sameinuðu
þjóðanna séu óánægðir með árangur-
inn á heimsvísu. Ljóst er að kynna
þarf Meginreglumar betur hér á landi
en gert hefur verið til þessa, bæði fyrir
stjórnmálamönnum, embættismönn-
um ríkis og sveitarfélaga og almenn-
ingi. Og ekki síst þarf að kynna
reglumar fyrir bömum og unglingum
og líklegast væri besta leiðin til þess í
gegnum skólakerfið. En meðal ann-
arra orða, hvað er að finna í kennslu-
skrá grunnskólans um málefni fatl-
aðra? Kynning á Meginreglunum vítt
og breitt er eitt af brýnustu verkefnum
Öryrkjabandalagins.
Á öllum sviðum og í öllum mála-
flokkum bíða verkefnin í röðum. Það
væri mjög æskilegt ef Öryrkjabanda-
lagið gæti virkjað aðildarfélög sín
meir til að sinna tilteknum verkefnum
eftir því sem tök eru á. En þá ber að
vísu að hafa í huga að aðildarfélögin
eru flest með tímafrek verkefni í gangi
sem yfirleitt eru unnin í sjálfboða-
vinnu. Þarna má nefna málaflokka
eins og húsnæðismál, atvinnumálin,
fræðslu - og skólamál og þátttöku fatl-
aðra á hinum ýmsu sviðum mannlífs-
ins, þar með talin list og önnur
menningarstarfsemi.
Hér vil ég líka benda á að um
þesssar mundir herjar alvarleg-
ur fjárhagsvandi á endurhæfingar-
starfið í landinu, sami vandinn og
setur spor sín mjög víða í heilbrigðis-
og félagsmálaþjónustunni í dag. Það
er í hrópandi þversögn við að á sama
tíma er efnahagur þjóðarinnar sagður
betri en nokkru sinni fyrr. Takist ekki
að leysa þennan vanda fljótlega færist
framboð og gæði endurhæfingar-
þjónustunnar hér á Iandi aftur á bak
um mörg ár. Þama þarf Öryrkjabanda-
lagið einnig að beita sín af fullum
krafti vegna skjólstæðinga sinna sem
eru neytendur þessarar þjónustu.
Hér hef ég drepið á nokkur verk-
efni sem bíða Öryrkjabandalagins á
nýju kjörtímabili Alþingis. Þótt
Öryrkjabandalagið sé að sjálfsögðu
að öllu leyti ópólitískur félagsskapur
eru flest viðfangsefni þess í sjálfu sér
pólitísk á þann veg að ferli þeirra lýtur
lögmálum og forskriftum stjómmála
líðandi stundar.
Að lokum óska ég Öryrkjabanda-
laginu brautargengis í margslungnu
starfi sínu, jafnt á títtnefndu yfirstand-
andi kjörtímabili Alþingis sem um alla
framtíð.
Haukur Þórðarson
Haukur
Þórðarson
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
3