Tímarit Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.2002, Blaðsíða 39
málfræðistfla og ritgerðir. Eftir fimm mánuði
tóku þau sama prófið aftur og var árangurinn
augljós. Þau höfðu öll nær helmingi færri vill-
ur.
Dóra útskýrir hvað þarna hafði gerst:
Til þess að nemandi með lestrar- og skrift-
arörðugleika nái árangri með hjálp ritvinnslu,
þarf hann að:
læra fingrasetningu
hafa máltilfinningu
skynja form
skynja áttir
vera jákvæður, hafa áhuga á að bæta sig
Upplifun nemenda þegar þeir nota
ritvinnslu við að skrifa texta:
meira öryggi
einfalt að leiðrétta
má prófa og mistakast
hægt að skrifa í belg og biðu
stafsetningin batnar og það er hægt að nota
leiðréttingarforrit eins og t.d. Púkann
verkefnið verður læsilegra
betra að lesa tölvuskrift en handskrift
ritvinnsla auðveldar úrvinnslu skriflegra
verkefna hjá nemendum sem hafa lítinn
mátt í höndum eða eru spastískir
„Mjög einföld aðferð og gagnleg fyrir
nemendur sem hafa ekki náð sér á strik eftir
hefðbundna stafainnlögn og lestrarnám á
yngri stigum grunnskólans. A flestum heim-
ilum í dag eru til tölvur þannig að foreldrar
barna sem eiga við þessa örðugleika að etja og
einnig fullorðnir á sama báti geta æft sig
heima“.
Þegar Dóra kom heim til Islands aftur
kynnti hún þessa aðferð. Þórunn Traustadóttir
kennari við Alftamýrarskóla hreifst af að-
ferðinni og ákvað að reyna hana á nemendum
sínum sem áttu við þessa námsörðugleika að
stríða.
Arangursrík
stafsetningarkennsla
Þórunn fékk til sín hóp af 14 ára nemendum
sem áttu við talsverða stafsetningarörðugleika
að stríða. Hópurinn hittist í tölvuveri skólans
tvisvar í viku. Aður en námskeiðið hófst var
farið vandlega yfir tilganginn með því þar sem
nemendum var sagt frá norsku rannsókninni
og árangri nemenda þar. Að því loknu voru
þau spurð hvort þau vildu taka þátt í þessari
tilraun og þeirri vinnu sem henni fylgdi.
Vinnan fólst í því að mæta tvisvar í viku í
aukatíma og að vinna á hverjum degi við
textainnslátt í 15-20 mínútur heima. Að sjálf-
sögðu var haft samband við foreldra barnanna
og farið fram á stuðning þeirra.
I skólanum fengu allir sömu söguna til þess
að skrifa. Það var smásaga sem öllum fannst
mjög skemmtileg, en heima máttu þau skrifa
hvaða texta sem var t.d. fréttir úr dagblöðum,
stutta sögukafla eða hvaðeina sem þau höfðu
áhuga á. Nemendurnir voru tilbúnir til þess að
taka þátt í þessu verkefni og mættu allir nrjög
jákvæðir til leiks.
Þessi „tilraun" stóð yfir frá áramótum og
fram á vor. Nemendur voru mjög duglegir og
sinntu heimavinnu sinni vel og skiluðu viku-
skammtinum sínum ýmist útprentuðum eða á
disklingi. I skólanum unnu nemendur við inn-
slátt í 20 - 25 mínútur en lásu síðan yfir text-
ann sem þeir höfðu skrifað og báru saman við
fyrirmyndina. Engar flóknar stafsetningar-
reglur voru kenndar en örlítilli upprifjun á al-
gengustu/einföldustu reglunum var skotið inn
í kennsluna hjá hverjum og einum þegar tæki-
færi gáfust.
Nemendur tóku stafsetningarpróf í upphafi
námskeiðsins og í lokin. Arangurinn var mun
meiri en nokkur hafði þorað að vona. Allir
hækkuðu um 1 til 2 heila í stafsetningu og
sjálfstraustið óx. Nemendur lærðu að nota
tölvuna sem hjálpartæki. Þeir lærðu einnig að
nýta sér leiðréttingarpúka bæði í íslensku og
ensku (sem þeir fengu þó ekki að nota í staf-
setningarprófunum) en fyrir bragðið gekk
þeim betur með skil á öðrum verkefnum.
Auðveldara að rita
texta í ritvinnslu
Dóra bað nokkra nemenda sinna að segja
sjálfir frá hvemig þeim finnist að vinna með
eigin texta í ritvinnslu. Svar þeirra allra var að
þeim fannst auðveldara að vinna í tölvunni því
„þar mátti þeim mistakast“- eins og einn
nemandi hennar orðaði það. Með því að læra
blindskrift eða fingrasetningu fengu þau meira
öryggi og þeim fannst auðvelt að leiðrétta
mistök. Verkefnið verður læsilegra og út-
koman falleg. Ekki margútstrokað blað. Staf-
setningin batnaði og svo gátu þau einnig notað
leiðréttingarforritið Púkann. Handskriftin
batnaði einnig.
Æfingin
skapar meistarann
Þessi aðferð sem þær Dóra og Þórunn hafa
notað er afar einföld og benda þær á að hún
henti öllum og að fullorðnir ættu einnig að
nota þessa aðferð til að bæta sig í lestri, skrift
og stafsetningu. Ef einstaklingurinn hefur
áhuga, þá væri hálfur sigur unninn en það á
auðvitað við í öllu námi. Eftir áratuga
kennslureynslu sögðu þær að þessi einfalda en
þægilega aðferð væri búin að sanna sig og að
gamla máltækið um að æfingin skapi meist-
arann ætti ávallt við.
K.Þ.
TÍMARIT ÖRYRKJABANDALAGSINS
39