Fjölrit RALA - 20.03.1980, Side 20

16
NIÐURSTÖÐUR
Jarðvegur og önnur góðurskilyrði voru rajög breytileg á tilrauna-
stöðunum. Tafla 3. sýnir hvaða ár tilraunirnar stóðu, fjölda ára, sem
uppskera var mæld, og meðaluppskeru ásamt mestu og minnstu uppskeru í
óábornum reitum á tímabilinu. Það kemur fram af töflunni, að mikill
uppskerumunur getur komið fram á óábomu reitunum eftir árferði.
Við áburðinn breyttist gróðurfar á flestum tilraunastaðanna mikið.
Það voru fyrst og fremst grös, sem tóku við sér við áburðargjöfina og
varð þekja þeirra víðast hvar yfir 70%, en þekja annarra tegunda minnkaði
að sama skapi. Það var helst á lítt grónum melum, í þéttu kvistlendi, á
óframræstri mýri og í sumum hálendistilraunanna, sem áburðurinn hafði
lítil áhrif á gróðurfar.
Á stöku stað voru gróðurfarsbreytingar að mestu um garð gengnar
þegar í lok fyrsta sumars, sem borið var á, en yfirleitt tóku breytingar-
nar 2-3 ár og í örfáum tilvikum lengri tíma.
VÍðast hvar var uppskeruauki af völdum áburðarins fyrst og fremst
vegna aukningar grasa. Áburðarsvörun var mjög breytileg eftir þvi, hvers
konar gróðurlendi var borið á. Sums staðar gaf áburðurinn nánast engan
uppskeruauka, en á öðrimi stöðum mjög mikinn. Mestur uppskeruauki fékkst
þegar borið var á zýrt gróðurlendi með hagsbæð rakaskilyrði á láglendi. ÞÓ
er erfitt að segja fyrir um, hve mikilli áburðarsvörun megi reikna með
við ólíkar aðstæður.
Tafla 4 sýnir breytingar á uppskeru í óábornum og ábornum reitxmi á
tilraunatímanum. Uppskera á óábornum reitum var yfirleitt meiri frá þriðja
ári tilraunar til loka heldur en fyrstu tvö árin. Það bendir til friðunar-
áhrifa og ef til vill árferðismunar, enda hófust tilraunirnar flestar í lok
kuldaskéiðsins 1965-1970. Landið í mýratilraununum gæti hafa verið að þorna
smám saman meðan tilraunirnar stóðu yfir.
Tafla 4 sýnir einnig meðaluppskeru í ábomum reitum. Það er að
sjálfsögðu breytilegt eftir stöðum, hve fljótt fullur uppskeruauki af völdum
áburðar kemur fram, en yfirleitt fékkst lítill uppskeruauki fyrsta árið.
Á aðeins tveimur stöðum virðist full áburðarsvörun hafa náðst strax fyrsta
árið, sem borið var á. Á um þriðjungi staðanna náði uppskera hámarki á öðru
ári, en á flestum staðanna ekki fyrr en á þriðja eða fjórða ári áburðardreif-
ingar.
Það virðist nokkuð misjafnt eftir aðstæðum, hvort rétt er að bera á ár-
lega eða annað hvert ár. ÞÓ bendir ýmislegt til þess, að víðast hvar nýtist
best tiltölulega lítið árlegt áburðarmagn.