Fjölrit RALA - 20.03.1980, Side 116

112
ÁHRIF ÁBURÐAR Á HLUT EINSTAKRA TEGUNDA í GRÓÐURÞEKJU.
1. GRÖS (GRAMINEAE).
Allar tegundir grasættar voru metnar í einu lagi. Ekki er því greint
milli grastegunda í umfjöllun þessari.
Tegundir grasættar voru mjög misstór hlutur af gróðurþekju við upphaf
tilraunanna. Minnstur var hlutur þeirra í tveimur votlendistilraunum - 2%
í Gæshólamýri og 4% í Mýrarkoti. Á sex stöðum var þekjan 5-10%. Þeir voru
Austurhlíð, Melshorn, Jökuldalsheiði, Finnbogastaðir, Vaðlaheiði og Hólmavík.
Á tveimur síðastnefndu stöðunum var kvistlendi, en hálfgrös og mosi voru í
grasa stað á hinum stöðunum sex. Annarsstaðar var þekja grasa 15-63% af
gróðurþekju við upphaf tilraunanna. Litlar breytingar urðu á hlut þeirra
í áburðarlausu reitunum á tilraunatímanum. Heldur dróst þó þekja grasa
saman, ef eitthvað var.
Grastegundir brugðust aftur á móti mjög vel við áburði. Á öðru ári
áburðargjafar var hlutur grasa í gróðurþekju hvarvetna 53-93% að þremur
stöðum undanteknum - Vaðlaheiði, Gæshólamýri og Mýrarkoti. Þar var hlutur
grasa á bilinu 12-37%. Við áburðargjöf annað hvert ár dróst hlutur grasa
heldur saman miðað við annað áburðarárið. Hlutur grasa jókst aftur á móti
mjög við árlega áburðargjöf og þá urðu þau víðast næstum einráð með um eða
yfir 90% af gróðurþekju til jafnaðar.
í eftirverkunarreitunum - þar sem borið var á tvö fyrstu árin, en
ekkert síðan - minnkaði hlutur grasa ört, þegar hætt var áburðargjöf.
Fæstar tilraunirnar stóðu þó svo lengi, að eftirverkxinarreitimir kæmust á
sama stig og áburðarlausu reitirnar. Við lauslegan samanburð sýnist hrörn-
un grasa í eftirverkunarreitunum standa í nánu sambandi við vaxandi hlut
mosa í gróðurþekju þeirra. Gróðurfarsbreytingar eftirverkunarreitanna géngu
þó mun hægar en uppskerubreytingar þeirra sömu reita.
2. HÁLFGRÖS.
Þetta er æði sundurleitur flokkur og útbreiðslan var mismunandi eftir
jarðvegsgerð. Hlutur þeirra í gróðurþekju einstakra tilrauna var frá 1-56%
í áburðarlausum reitum. Minnst var þekjan að jafnaði á melum og í kvist-
lendi og sumsstaðar í graslendi. Stærstan hlut í þekju áttu þessar tegundir
annars vegar í mýrlendi, þar sem votlendisstarir réðu ríkjum, og hins vegar
í þurrum og ófrjóum þursaskeggsmóum. Þar bar mest á þursaskeggi og móasefi.
Hálfgrös áttu á nokkrum stöðum um 30% hlut í gróðurþekju í tilraunum úr