Fjölrit RALA - 15.02.1995, Blaðsíða 46

44
Efnasamsetning alaskalúpínu
Protein, mineral, fiber and alkaloid content ofNootka lupine
Borgþór Magnússon og Bjarni Diðrik Sigurðsson
4. kafli
Inngangur
Fóðurgildi plantna ræðst einkum af efnainnihaldi þeirra. Rannsóknir sýna að
belgjurtir hafa hátt prótein- og öskuinnihald miðað við grös en minna af trénisþáttum
(Ólafur Guðmundsson 1986). Margar þeirra eru ágætar beitar- og fóðurjurtir og eru
talsvert ræktaðar erlendis, má þar nefna tegundir af ættkvíslum smára (Trifolium),
refasmára (Medicago), maríuskó (Lotus) og lúpínu (Lupinus).
Ræktun alaskalúpínu til landgræðslu hefur gengið vel hér á landi og fer notkun
hennar í þeim tilgangi stöðugt vaxandi. Önnur not af lúpínunni hafa verið takmörkuð
en því hefur verið sýndur áhugi að nýta hana í landbúnaði, einkum til beitar og fóðurs
fyrir sauðfé (Jóhann Þórsson og Ólafur Guðmundsson 1993). Villtar lúpínur inni-
halda flestar mikið af beiskjuefnum sem hafa eituráhrif og gera þær ólystugar fyrir
búfé. Fóðurlúpínur sem eru í ræktun erlendis hafa flestar verið kynbættar fyrir lágu
beiskjuefnainnihaldi (Williams 1984).
Markmið þessara rannsókna var að afla grunnupplýsinga um efnainnihald
alaskalúpínu. Slíkar upplýsingar verða að teljast nauðsynlegar þegar hugað er að
nýtingu lúpínunnar í landbúnaði auk þess sem þær styðja aðrar rannsóknir á
tegundinni. Mælt var prótein, steinefni, trénisþættir og beiskjuefni í stönglum,
blöðum, blómhlutum og rótum lúpínunnar og fylgst með breytingum yfir vaxtar-
tímann.
Prótein, steinefni og trénisþættir
Aðferðir
Fylgst var með breytingum á efnainnihaldi stakra lúpínuplantna sem teknar voru tíu í
senn á lúpínuakrinum á Korpu á fimm mismunandi tímum sumarið 1987. Þetta eru
sömu plönturnar og áður var lýst í 1. kafla. Eftir að þurrvigt hafði verið fundin var
hver planta tekin og möluð. Síðan voru eftirfarandi efnaþættir ákvarðaðir fyrir hverja
plöntu á efnagreiningastofu Rannsóknastofnunar landbúnaðarins: