Morgunblaðið - 28.05.2020, Blaðsíða 12

12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 2020
Kristín Heiða Kristinsdóttir
khk@mbl.is
S
paðabani byrjaði sem
sviðslistaverk en hélt svo
áfram sem hljómsveit.
Til að byrja með vorum
við fimm stelpur en núna
erum við bara þrjár,“ segja þær
Oona María Mara, Steinunn Vikar
Jónsdóttir og Álfheiður Karlsdóttir,
en þær skipa pönk-kvennahljóm-
sveitina Spaðabana sem sendir nú
frá sér sína fyrstu plötu, Rokkara-
bíó.
„Við höfum verið á tveimur
safnplötum, Myrkfælni
og Drullumalli, en
nýja platan kemur
fyrst út á netinu, á
Spotify,“ segja þær
vinkonurnar sem all-
ar eru á fyrsta ári í
Menntaskólanum við
Hamrahlíð.
„Þetta á upp-
haf sitt í því að
Brynhildur systir
mín var að vinna
verkefni á sviðshöfundabraut í
Listaháskólanum fyrir tveimur ár-
um, en þá vorum við allar í níunda
bekk í Austurbæjarskóla. Hún
ákvað í sínu verkefni að setja upp
verk með okkur
stelpunum,“ segir
Álfheiður og bætir við
að á þessum tíma hafi þeim vinkon-
unum ekki liðið nógu vel í skólanum,
þar sem strákar tóku mikið pláss en
stelpur sátu þegjandi hjá.
„Brynhildur gerði að verkefni
sínu að valdefla okkur og byggja
upp samstöðu á milli okkar stelpn-
anna. Hún fræddi okkur um femin-
isma og lét okkur prufa mismunandi
hluti. Við áttum ekkert endilega að
verða hljómsveit, hún lét okkur líka
dansa og syngja, en við komum að
lokum fram sem hljómsveit í sviðs-
verki. Planið var ekki að halda
áfram sem hljómsveit, en Brynhild-
ur reddaði okkur giggi á Húrra sem
var geggjað gaman. Við fengum æf-
ingahúsnæði og í framhaldinu hélt
fólk áfram að bóka okkur. Þetta var
snjóbolti sem rúllaði. Við kunnum
ekki allar á hljóðfæri og það er í
raun enn ákveðinn sviðslista-andi í
hljómsveitinni. Við viljum fyrst og
fremst taka pláss og hafa hátt, koma
okkar hugmyndum á framfæri, vera
smá óþægilegar, öskra og syngja
mátulega illa. Við skiptumst líka á
hlutverkum í hljómsveitinni, með
hljóðfæri og söng. Við skilgreinum
okkur sem pönkhljómsveit, en við
erum alltaf að víkka sviðið og það er
alltaf að breytast hvernig tónlist við
semjum. Við viljum ekki festast í
einhverjum einum stíl, núna höfum
við til dæmis líka gert lög með raf-
tónlist og meira popp. Við viljum
gera alls konar tilraunir í tónlistinni
okkar.“
Miklu meira sjálfstraust
Þegar stelpurnar voru í tíunda
bekk kynntust þær listasamlagi
ungra listamanna, Póstdreifingu, og
hafa spilað mikið með þeim og feng-
ið mörg gigg.
„Við höfum fengið jákvæð við-
brögð og hrós og þá eflist sjálfs-
traust okkar sem hljómsveitar. Það
tók okkur tíma að fatta að við erum
að gera góða hluti. Við erum núna
komnar með miklu meira sjálfs-
traust, þetta er hljómsveitin okkar,
hugmyndirnar okkar og við vitum
alveg að við erum að gera gott með
þessu. Samstaða okkar hefur eflst
mjög síðan við byrjuðum með
Spaðabana, okkur finnst mikilvægt
að stelpur standi saman. Margar
stelpur í grunnskóla átta sig ekki á
því hversu illa er komið fram við
þær, hvort sem það eru kennarar
eða bekkjarfélagar, fyrr en þær eru
orðnar eldri. Þær þora oft ekki að
standa upp og halda að svona eigi
þetta að vera.“
Þegar Oona byrjaði í níunda
bekk í Austurbæjarskóla var hún
nýflutt aftur til Íslands frá Banda-
ríkjunum.
„Ég hafði aldrei áður upplifað
svona skrýtna stemningu eins og
var í bekknum. Ég var mjög með-
vituð um það ef fólk kom illa fram
við mig, af því ég var vön allt öðru í
Bandaríkjunum, en ég vissi ekkert
hvernig ég átti að breyta því. Við
stelpurnar byrjuðum að tala um
þetta og þá komst ég að því að
margir höfðu ekkert áttað sig á því
hvað væri slæm framkoma. Að tala
saman, vekja til meðvitundar og efla
samstöðuna skiptir miklu máli.“
Spaði er líka orð yfir dólg
Þegar stelpurnar eru spurðar
hvaðan nafnið Spaðabani komi segja
þær það eiginlega hafa komið óvart
á hljómsveitaræfingu.
„Systir mín var með okkur og
hún sagði við Oonu: þú ert nú meiri
spaðabaninn, af því trommukjuðinn
var alltaf að brotna, en hún hafði
gleymt nafninu kjuði og notaði
spaði. Okkur fannst þetta viðeigandi
af því spaði er líka orð yfir dólg. Við
vorum að spá í að breyta nafninu, en
það var orðið svo mikill hluti af
ímynd okkar að við ákváðum að
halda því,“ segir Álfheiður og Oona
bætir við að þegar fólk frá öðrum
löndum komi til þeirra eftir tónleika
og spyrji hvað nafnið merki, þá segi
þær oftast: „douchebag-killer.“
Þegar þær eru spurðar um
fyrirmyndir í tónlist segjast þær
eiga margar slíkar, bæði innlendar
og erlendar.
„Við getum nefnt Sykurmolana,
Sonic Youth og Bikini Kill. Okkur
finnst Blondie líka æðisleg. Við lít-
um upp til kvenrappara, Rico
Nasty, M.I.A. og fleiri kvenna sem
hafa hátt og eru dónalegar. Okkur
finnst geggjað að sjá stelpur í tón-
list sem eru jafn dónalegar og
strákar geta verið í tónlist, stelpur
með sterkar meiningar. Við viljum
ögra og vekja. Við viljum hvetja all-
ar stelpur til að stofna hljómsveit,
það er rosalega gaman. Það er
mikilvægt að koma sínum hug-
myndum á framfæri og tjá sig í
gegnum tónlist eða aðrar listir.“
Stelpur sem
vilja hafa
hátt og vekja
„Við viljum vera smá óþægilegar, öskra og syngja
mátulega illa. Okkur finnst geggjað að sjá stelpur í
tónlist sem eru jafn dónalegar og strákar geta verið í
tónlist, stelpur með sterkar meiningar,“ segja stelp-
urnar í hljómsveitinni Spaðabana. Oonu, Steinu og
Álfheiði finnst mikilvægt að stelpur standi saman.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Komnar til að vera Pönk-
hljómsveitin Spaðabani, f.v.
Oona, Steina ogÁlfheiður. Bass-
inn hennar Steinu í forgrunni.
Ljósmynd/Finnur KaldiLjósmynd/Finnur Kaldi
Kraftur Álfheiður syngur
hér af mikilli innlifun á
tónleikum í fyrrasumar.
Einbeitt Oona plokkar
bassann og ekkert vantar
upp á einbeitinguna.
Stelpurnar í Spaðabana senda
nýju plötuna formlega frá sér á
netinu á morgun, föstudag. Þær
munu halda útgáfutónleika seinna.
Plötuumslag Nýja
platan þeirra heitir
Rokkarabíó.