Morgunblaðið - 28.05.2020, Qupperneq 32

Morgunblaðið - 28.05.2020, Qupperneq 32
32 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 2020 Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/ Kórónuveirangerðiheims- byggðinni lífið leitt og náði of oft lengra en það. Nú virðist hún á undanhaldi. Það er fagnaðar- efni. En skilaboðin sem berast eru þó enn misvís- andi og það þótt einungis sé horft til þeirra sem geta veitt vönduð svör. Enn er það svo að fróðleikur sem hefur vísinda- lega stimplun inniheldur mörg svör og ólík. Fáránlegt væri að tortryggja vísindalega nálgun í þessu stóra máli. En vísindin þurfa tíma og fréttir með vís- indalegan stimpil eru ekki enn hafnar yfir vafa. Því hefur heim- urinn brennt sig á þegar horft er til deilna um loftslagsvísindi. Mistökin þar voru að hefja þau upp í trúarjátningar. Menn skulu trúa og ekki efast. Forð- um voru „efasemdarmenn“ um Stóra sannleik útskúfaðir og jafnvel brenndir á báli. Nú er útskúfun látin duga og hitað undir vantrúuðum með því að úthýsa vísindalegum ritgerðum þeirra. Ekki vegna rannsóknar- aðferða heldur bannfærðra nið- urstaðna. Enn er ekki svo komið með rannsóknir og þá einkum nið- urstöður varðandi veirufarald- urinn. Þar er viðurkennt að opnir endar séu enn margir svo fara verði varlega með fullyrð- ingar. Síðustu daga hafa birst upplýsingar byggðar á rann- sóknum sem sýna að of mikið hafi verið gert úr smitleiðum veirunnar á föstum hlutum. Þessar niðurstöður sýni að smitleiðin sé nær alfarið tengd öndunarfærum og berist veiran helst með hósta, hnerra og raka í lofti af nálægum samtölum manna. Varhugavert væri þó örugglega að draga úr áherslu á vandaðan handþvott. Önnur ný kenning er sú að smitaður maður sé ekki líklegur til að smita annan hafi hann gengið með eigið smit í 11 daga eða lengur. Hér er ekki lagður neinn dómur á þessar eða aðrar slíkar niðurstöður sem rann- sóknir eru sagðar styðja. Jafn- an er rétt að hafa meiri vara á en minni. En þetta undirstrikar að vísindin þurfa tíma. En tím- inn var af skorum skammti því útbreiðsla faraldursins var svo hröð. Þá hefur og verið nefnd sem niðurstaða rannsókna að veiran veikist hratt eftir því sem smitmilliliðum fjölgar. Allt er þetta áhugavert og fólk er sólgið í slíkan fróðleik. En árétta ber að ekki er líklegt að einn vísindalegur sannleikur muni liggja fyrir um þessa veiru fyrr en löngu eftir að farald- urinn deyr út. En svo er það hin hliðin. Sú felst í uppgjörinu. Þá er ekki átt við ýfingar stórvelda um hver beri meginábyrgð. Yfirvöld fjöl- margra landa og þá ekki síst í lýðræðis- ríkjum Vesturlanda hafa ausið fé úr ríkiskössum sínum og kastað á þann vanda sem leiddi af fyrirvaralausum björgunar- aðgerðum. Og þá er ekki átt við fjármuni sem settir voru í að styrkja heilbrigðiskerfin sem þó voru miklir. Ríkisvaldið í fyrrgreindum löndum taldi sig nauðbeygt til að skella löndum sínum í lás og kasta lyklunum eins og segir í bíómyndum. Ef rýmri tími hefði gefist hefðu andmælendur fullyrt að farið væri langt út fyrir þær vald- heimildir sem eru til staðar. Sums staðar hafa nýjar heim- ildir verið fengnar frá löggjaf- anum en annars staðar hefur neyðarréttur þótt duga. En þótt mikil alvara hafi blas- að við, sjálf dauðans óvissa, hef- ur því ekki verið breytt að það mun koma að skuldadögum. Sagan sýnir að fljótt getur myndast gott samkomulag um að ganga rösklega á opinbera sjóði, og jafnvel í fé sem er þar ekki að finna en skal útvegað síðar. En þegar sú stund kemur geta ástir hinna samlyndu eyðsluseggja verið ótryggari en var í upphafi. Þá mæta góð- kunningjarnir. Það eru ekki vitringarnir frá Austurlöndum eða aðrir jafn snotrir. Þá mæta eftirávitringarnir, sem eru bæði vitrastir allra og leiðinlegastir. En þeir munu ekki missa niður leik núna. ESB óttast að angistin mikla sem sveið það inn að beini eftir fjármálaáfallið 2007-8 og rætt var á óteljandi neyðarfundum nótt eftir nótt verði illvígari núna. Það verða mörg Grikk- löndin þá, stærri ríki sem finna til sín. Bankastjóri seðlabanka evrunnar óttast um tilveru myntarinnar.Veikleikar hennar afhjúpuðust í fyrri kreppunni, þegar hún ýtti undir vandræðin og þvældist fyrir endurreisn- inni. Fullyrt var í upphafi fársins nú að einstök lönd gætu ekki tekið á móti veirunni nú og hefðu ekki heimildir til þess. En í dauðans ofboði gáfu einstök lönd frat í úrræðaleysi ESB, enda væri ella enn ekki búið að bregðast við. Bullandi uppnám er út af „fjárhagslegri björgun“ gagnvart Ítalíu, Spáni og fleiri löndum. Leiðinni sem spírur búrókratanna í Brussel völdu hefur þegar verið hafnað af fjór- um smáríkjum ESB og hefðin segir að ekki verði á þau hlustað fremur en endranær. En Stjórnlagadómstóll Þýskalands hefur sett sinn hnefa í borðið og líklega óhjákvæmilegt að taka mark á honum. Framhaldið get- ur því orðið athyglisvert. Slagurinn við veir- una er eitt. Uppgjör heimatilbúins efna- hagsöngþveitis er annað} Óviss endalok Þ á er ljóst að nú á að flytja veiruna sem veldur Covid-19-sjúkdómnum aftur til landsins. Það á að opna landamærin að öllu óbreyttu 15. júní nk. Allt á að gera til að laða til okkar ferðamenn. Sú góða frelsistilfinning sem við höfum fengið að njóta í skamman tíma er ekki eitthvað sem við getum tekið sem sjálf- sagðan hlut. Þetta gerist þótt slakað sé á varðandi sam- komubann og fjöldatakmarkanir og við eigum sjálfval um tveggja metra fjarlægðarregluna. Þrátt fyrir að við höfum öll lagst á árarnar í aðdáunarverðri samstöðu í baráttunni gegn út- breiðslu veirunnar ætla sjórnvöld að taka áhættuna á því að við lendum aftur á byrj- unarreit. Rétti tíminn? Það er ekkert óeðlilegt við að teiknaðar séu allar hugs- anlegar sviðsmyndir af því hvenær mögulega sé rétti tím- inn til að opna fyrir flæði ferðamanna á ný. Við erum aug- ljóslega að fara í gegnum mikla og djúpa efnahagslægð. Óvissustigið er algert og erfitt að spá um nokkurn hlut. Eitt er þó hafið yfir allan vafa: Veiran finnst varla í landinu lengur. Við höfum náð þakkarverðum árangri í baráttunni gegn þessum óútreiknanlega banvæna djöfli sem er að setja alla heimsbyggðina á hliðina; – hefur sýkt hátt í sex milljónir manna og drepið um 360 þúsund. Ef Hvað ef við hefðum gripið til róttækra aðgerða tveimur til þremur vikum fyrr og tekið mark á þeim hörmungum sem aðrar þjóðir voru þegar að ganga í gegnum varðandi faraldurinn? Jú, það hefði botnfrosið í ferðamannaiðnaðinum og af- leiddum störfum út frá honum. Annað hefði gengið sinn vanagang hér heima. Stjórnvöld hefðu gripið til efnahagsbjörgunaraðgerða. En þær hefðu kostað íslenska skattgreiðendur tugum milljarða minna. Við hefðum ekki þurft að loka neinu. Eldri borgarar á hjúkrunar- heimilum og elliheimilum hefðu ekki þurft að vera einangraðir frá ástvinum sínum. Við vær- um ekki að greiða fúlgur fjár í óteljandi björg- unaraðgerðir til að reyna að halda fyrir- tækjum á floti sem ekki hefðu þurft að skerða þjónustu sína við okkur á nokkurn hátt. Nú er nóg komið Það á þó ekki einungis að opna landið fyrir ferðamönn- um eftir rúman hálfan mánuð með allri þeirri áhættu sem því fylgir. Samkvæmt áætlunum ríkisstjórnarinnar eiga íslenskir skattgreiðendur líka að greiða fyrir skimun á Covid fyrir þá alla. Kostnaður er áætlaður allt að 50.000 krónur fyrir hverja sýnatöku. Flokkur fólksins er skýr í sinni afstöðu. Ef landið skal opnað fyrir ferðamönnum þá skulu þeir greiða fyrir komu sína sjálfir hvort sem rætt er um sýnatöku, sóttkví eða annað uppihald. Gengi krónunnar er þeim mörgum veru- lega hagstætt nú. Íslenskir skattpíndir skattgreiðendur hafa fengið meira en nóg. Inga Sæland Pistill Borga fyrir skimunina sjálfir! Inga Sæland er alþingismaður og formaður Flokks fólksins. STOFNAÐ 1913 Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík. Ritstjóri: Davíð Oddsson Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal Ritstjóri og framkvæmdastjóri: Haraldur Johannessen SVIÐSLJÓS Ómar Friðriksson omfr@mbl.is Forsvarsmenn nokkurra fá-mennari sveitarfélaga, semmótfallnir eru því sem kall-að er lögþvinguð sameining sveitarfélaga, gagnrýna vinnubrögð stjórnenda Sambands íslenskra sveit- arfélaga (SÍS) harðlega í tölvupóstum til sambandsins. Í blaðagrein sem fyr- irhugað var að birta opinberlega og sem send var til SÍS í apríl segja fimm oddvitar og sveitarstjórar „sorglegt að fylgjast með hvernig forysta hins gamalgróna Sambands íslenskra sveitarfélaga er að bregðast“. Yfirskrift greinarinnar er Sam- band í krísu og þar segir m.a. að stjórn SÍS hafi lengi hunsað og látið ósvarað erindum minni sveitarfélaga og vinni áfram gegn þeirra hags- munum. ,,Stjórn velur að sigla sam- bandinu löskuðu í brimrótinu í stað þess að stíga eitt skref til baka og kalla eftir samstöðu,“ segir í þessum skrifum sveitarstjóra og oddvita á Grenivík, Skagaströnd, Skorradal, Grímsnes- og Grafningshreppi og Fljótsdalshreppi. Þessi erindi, tölvubréfa- samskipti og bókanir fylgja bréfi Þrastar Friðfinnssonar, sveitarstjóra Grýtubakkahrepps, sem tekið var fyrir á seinasta stjórnarfundi SÍS og eru öll gögnin birt opinberlega í fund- argerð stjórnar SÍS. Þar fer Þröstur ítarlega yfir samskiptin á undan- förnum vikum og mánuðum og gagn- rýnir harðlega að engin viðbrögð hafi borist við þessum erindum. Þögn og aðgerðaleysi stjórnar SÍS hafi vakið nokkra furðu meðal sveitarstjórnar- fólks. Fram kemur í skrifum sveitar- stjóranna að þrátt fyrir að Jöfn- unarsjóður sveitarfélaga hafi boðað lækkun framlaga vegna tekjufalls og þrátt fyrir að öll fyrirheit um nýtt fjármagn inn í sjóðinn vegna samein- ingarframlaga hafi verið svikin, sem hafi þó verið skýr krafa um í bókun landsþings sl. haust, þá hafi stjórnin ekki bakkað með ,,sína ofbeldisstefnu í sameiningarmálum. Fjölmörg minni sveitarfélög líta nú vart á stjónina sem sína, telja hana vinna gegn hags- munum sínum en ekki fyrir.“ Í erindi sem sveitarstjórarnir og oddvitarnir sendu Aldísi Hafsteins- dóttur, formanni SÍS, og Karli Björnssyni framkvæmdastjóra 22. apríl með drögum að fyrrnefndri blaðagrein segir að þeim sé ennþá, þrátt fyrir allt, afar hlýtt til SÍS og einnig til þeirra persónulega. „Það er því hár þröskuldur fyrir því að setja eftirfarandi skrif í opinbera birtingu, einkum við þær aðstæður sem nú eru í samfélaginu. Með viðbragðsleysi ykkar síðustu daga og vikur verður það þó æ erfiðara að sitja þegjandi hjá. Viljum þó gefa ykkur enn örlítið svigrúm til viðbragðs og sendum þetta skrif því fyrst til ykkar. Hvort það fer síðan í opinbera birtingu velt- ur á ykkar viðbrögðum.“ Fram kemur að erindið hafi ver- ið rætt á stjórnarfundi 24. apríl en þegar engin viðbrögð bárust voru ítrekaðar óskir um viðbrögð. Tekur Þröstur fram að erindið sé ekki sent til að efna til ófriðar heldur sé það ákall um samstöðu á erfiðum tímum. „Auðvelt hefði verið að fara beint í fjölmiðla sem hefðu sumir tekið mál- inu fagnandi með krassandi fyrir- sögnum. Við hefðum haldið að áform um lögþvingaðar sameiningar væru út af borðinu í bili við þær hamfara- aðstæður sem nú ríkja. Yfirlýsingar ráðherra í Landsbyggðunum á N4 um að hann vildi keyra frumvarpið í gegnum þingið í vor komu okkur því í opna skjöldu og eru að hluta tilefni okkar erinda,“ segir m.a. í póstinum. Segja SÍS í krísu og gagnrýna vinnubrögð Morgunblaðið/Sigurður Bogi Grenivík Gagnrýni á vinnubrögð stjórnenda SÍS kemur fram í tölvupóstum og öðrum skrifum sveitarstjóra og oddvita fimm minni sveitarfélaga. Gagnrýnt er í skrifum sveitar- stjóra og oddvita minni sveitar- félaganna að eyða eigi stórfé í sameiningarframlög til lög- þvingaðra sameininga. Í tölvupósti sveitarstjóra Grýtubakkahreps 17. maí til SÍS er lýst ánægju með að stjórn SÍS hafi tekið hressilega við sér 24. apríl og haldið þó nokkra fundi en ekki hafi þó neitt verið gefið eftir gagnvart minni sveit- arfélögum. „Það er í senn ótrú- legt og sorglegt við þær að- stæður sem ríkja í okkar sam- félagi um þessar mundir, að stjórn og formaður hvetji í orði kveðnu til samstöðu sveitar- félaga, en á sama tíma vinni harkalega gegn vilja mun stærri hluta þeirra en marga grunar. Að stjórn brjóti þannig gegn skýrum samþykktum sam- bandsins sem henni ber þó aug- ljóslega að fara eftir,“ segir í pósti Þrastar Friðfinnssonar, sveitarstjóra á Grenivík. „Ótrúlegt og sorglegt“ SVEITARSTJÓRI Á GRENIVÍK
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.